Jerzy Głazek

Nauka i edukacja

Jerzy Feliks Tadeusz Głazek, urodzony 10 lipca 1936 roku w Warszawie, to wybitna postać polskiej nauki. Zmarł 3 lipca 2009 roku w Poznaniu. Głazek był nie tylko geologiem i speleologiem, ale również cenionym profesorem oraz zapalonym taternikiem.

Był synem znanego zoologa Stanisława Głazka, a także bratem himalaisty oraz matematyka Kazimierza Głazka. Jego życie i osiągnięcia pokazują, jak ważną rolę odegrał w rozwoju polskiej geologii i speleologii.

Życiorys

Jerzy Głazek rozpoczął swoją edukację na kierunku geologia na Uniwersytecie Wrocławskim, ale po dwóch latach przeniósł się na Uniwersytet Warszawski, gdzie w 1959 roku obronił pracę magisterską, której tematem był masyw Koszystej w Tatrach. Już w 1956 roku, w trakcie swojej edukacji, podjął pracę jako asystent na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie odnajdywał się aż do 1991 roku. Następnie, do końca życia, był związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W latach sześćdziesiątych XX wieku Głazek wyjechał na badania geologiczne do Wietnamu, co pozwoliło mu na zebranie materiałów do pracy doktorskiej, którą obronił na Uniwersytecie Warszawskim w 1966 roku. Jego badania nad krasem kopalnym, czyli paleokrasem, stanowiły podstawę do zdobycia habilitacji w 1990 roku. W 1998 uzyskał tytuł profesorski, a w 2005 roku został członkiem Polskiej Akademii Umiejętności (PAU).

W toku swojej kariery naukowej Jerzy Głazek badał różnorodne zagadnienia związane z geologią. Początkowo skupiał się na analizie budowy geologicznej skał osadowych oraz tektoniki Tatr, gdzie także przygotowywał szczegółowe mapy geologiczne. Później jego prace obejmowały budowę i tektonikę jury w rejonie Gór Świętokrzyskich, a w ostatnich dekadach koncentrował się głównie na badaniach dotyczących krasu kopalnego. W trakcie prowadzonych badań odkrył oraz opisał wiele stanowisk paleontologicznych. Interesowały go również szersze zagadnienia globalnej tektoniki.

Jerzy Głazek może się poszczycić około 400 publikacjami naukowymi, w tym wieloma monografiami, które znajdują się w dorobku polskiej geologii. Jego kluczowe osiągnięcia obejmują rewizję zasięgu jednostki wierchowej oraz jednostek reglowych w wschodnim sektorze polskich Tatr, potwierdzenie, że utwory mezozoiku Gór Świętokrzyskich formowały się w ryfcie, oraz udowodnienie, że wzdłuż strefy Teisseyre’a-Tornquista nie zachodziły istotne przesunięcia poziome.

W ramach swoich badań nad krasem, Głazek stwierdził, że klimat nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na rozwój i intensywność procesów krasowych. Był też inicjatorem stosowania datowań izotopowych dla nacieków jaskiniowych w Polsce oraz ustanowił nowy typ genetyczny dla jaskiń, nazywanych jaskiniami proglacjalnymi.

Odznaczenia i wyróżnienia

Jerzy Głazek otrzymał kilka prestiżowych odznaczeń, a wśród nich znajduje się Złoty Krzyż Zasługi, przyznany mu w 1977 roku, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który zdobył w 1987 roku, a także Medal Komisji Edukacji Narodowej, wręczony w 2002 roku.

Wybrane publikacje

Oto wybrane publikacje autorstwa Jerzego Głazka, które stanowią istotny wkład w badania geologiczne. Poniżej znajduje się lista jego prac:

  • Kutek J. & Głazek J., 1972: The Holy Cross area, Central Poland, in the Alpine cycle. „Acta Geologica Polonica”, 4,
  • Głazek J., Trammer J. & Zawidzka K., 1973: The Alpine microfacies with Glomospira densa (Pantić) in the Muschelkalk of Poland and some related paleogeographical and geotectonic problems. „Acta Geologica Polonica”, 23:463–482,
  • M. Bac-Moszaszwili, J. Burchart, J. Głazek, A. Iwanow, W. Jaroszewski, Z. Kotański, J. Lefeld, L. Mastella, W. Ozimkowski, P. Roniewicz, A. Skupiński, E. Westwalewicz-Mogilska, 1979: Mapa geologiczna Tatr, 1:30 000. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa,
  • Russell S. Harmon, Jerzy Głazek, Krystian Nowak, 1980: 230Th/234U dating of travertine from the Bilzingsleben archaeological site. „Nature”, 284, s. 132–135,
  • Głazek J., 1984: Pierwsze datowania izotopowe nacieków z jaskiń tatrzańskich i ich konsekwencje dla stratygrafii plejstocenu Tatr. „Przegląd Geologiczny”, 32, 1, s. 39–43,
  • Pavel Bosák, Derek Ford, Jerzy Głazek, Ivan Horaček (red.), 1989: Paleokarst: A Systematic and Regional Review (Developments in Earth Surface Processes), Academia, Praha and Elsevier, Amsterdam, 725 stron, ISBN 0-444-98874-2,
  • Głazek J., 1989: Paleokarst of Poland. [W:] Bosák P., Ford D., Głazek J., Horaček I. (red.): Paleokarst, a systematic and regional review, s. 77–105,
  • Głazek J., 1999: Skały magmowe: Budowa wewnętrzna, Uproszczona klasyfikacja, Przegląd systematyczny, Magmowe skały narzutowe. W: Roniewicz P. (red.), Przewodnik do ćwiczeń z geologii dynamicznej. Wyd. VII poprawione i uzupełnione, s. 44–74. Wyd. PAE, Warszawa, ISBN 83-85636-16-1.

Przypisy

  1. Jerzy Głazek (1936-2009). [dostęp 23.09.2019 r.]
  2. Prof. dr hab. Jerzy Feliks Tadeusz Głazek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 23.09.2019 r.]

Oceń: Jerzy Głazek

★★★★★
Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:23