Józef Ojrzyński


Józef Jan Ojrzyński, znany również jako Oyrzyński-Lubicz, jest postacią, której historia wzbudza wiele emocji i refleksji. Urodził się 18 kwietnia 1889 roku w Warszawie, a jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie. Ojrzyński był nie tylko ważnym wojskowym, ale także aktywnym działaczem na rzecz niepodległości Polski.

Pełnił on służbę jako major saperów w Wojsku Polskim, gdzie dał się poznać jako osoba zaangażowana i zdeterminowana. Jako inżynier, Ojrzyński przyczynił się do wielu projektów, które miały na celu wzmocnienie obronności kraju.

Niestety, jego życie zakończyło się brutalnie, a on sam stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej, która pozostawiła niezatarte ślady w polskiej historii.

Życiorys

Józef Ojrzyński przyszedł na świat 18 kwietnia 1889 roku w Warszawie, ówczesnej stolicy Królestwa Polskiego. Pochodził z rodziny Antoniego oraz Bronisławy z Karpińskich. W 1913 roku zdobył dyplom inżyniera elektryka, kończąc Instytut Elektrotechniczny w Tuluzie.

W trakcie I wojny światowej Ojrzyński walczył w armii rosyjskiej. Po wojnie, w 1918 roku, wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie służył w Dowództwie Twierdzy Dęblin. Podczas wojny z bolszewikami był żołnierzem XV batalionu saperów, co podkreśla jego zaangażowanie w obronę kraju.

Po zakończeniu działań wojennych, Józef Ojrzyński zdecydował się na pozostanie w wojsku jako oficer zawodowy. Zajął stanowisko dowódcy XXX batalionu saperów stacjonującego w Brześciu. Został zweryfikowany w stopniu kapitana 3 maja 1922 roku, otrzymując 39. lokatę w korpusie oficerów inżynierii i saperów, z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919.

31 marca 1924 prezydent RP przyznał mu awans do stopnia majora z datą starszeństwa z dnia 1 lipca 1923, zasługując na 14. lokatę w korpusie oficerów inżynierii oraz saperów. We wrześniu 1924, po odbyciu siedmiomiesięcznego Kursu doszkolenia oficerów saperów w Kościuszkowskim Obozie Szkolnym Saperów, zyskał nową rolę w 10 pułku saperów w Przemyślu na stanowisku dowódcy XXII batalionu saperów.

W marcu 1925 roku Ojrzyński został przydzielony do Departamentu V Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych jako kierownik referatu Wydziału Zaopatrzenia. Służył również w Centralnej Składnicy Inżynierii w 1928 roku. W kwietniu 1929 roku objął stanowisko zastępcy kierownika Wojskowego Zakładu Zaopatrzenia Inżynierii w Warszawie, później przekształconego w Kierownictwo Zaopatrzenia Technicznego. Od 1 grudnia 1934 roku powierzono mu stanowisko I zastępcy dowódcy w Dowództwie Saperów.

Ostatecznie, 31 sierpnia 1935 roku, przeszedł w stan spoczynku z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Zamieszkał w Warszawie przy ul. Stalowej 62.

W czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku Ojrzyński został wzięty do niewoli przez jednostki sowieckie i osadzony w obozie w Starobielsku. Niestety, wiosną 1940 roku padł ofiarą mordów dokonanych przez NKWD w Charkowie, a jego ciało zostało pochowane w bezimiennej mogile na Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku miejsce to jest upamiętniane jako Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, gdzie figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod numerem 2441.

5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, na podstawie decyzji nr 439/MON, nadał Ojrzyńskiemu pośmiertnie stopień podpułkownika. Awans został formalnie ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystych obchodów „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Józef Ojrzyński został uhonorowany wybitnymi odznaczeniami, które są symbolami jego zasług oraz zaangażowania w działalność na rzecz niepodległości.

  • Krzyż Niepodległości – 29 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych po raz pierwszy.

Przypisy

  1. Słownik odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości : Józef Jan Ojrzyński. Fundacja Obchodów 100 Rocznicy Odzyskania Przez Polskę Niepodległości. [dostęp 01.05.2024 r.]
  2. a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 01.05.2024 r.]
  3. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  4. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 19 [dostęp 28.09.2024 r.]
  5. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  6. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  7. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  8. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  9. M.P. z 1933 r. nr 27, poz. 41.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19.03.1934 r., s. 109.
  11. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 393.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 583, 592.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4.07.1935 r., s. 87.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 267.
  15. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 840.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 27.03.1925 r., s. 172.
  17. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 829.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 90 z 05.09.1924 r., s. 505.
  19. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 907.
  20. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 231.
  21. Spis oficerów 1921 ↓, s. 345.

Oceń: Józef Ojrzyński

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:9