Stanisław Lis-Kozłowski

Wojsko i służby mundurowe

Stanisław Tadeusz Platon Lis z Kozłowa Kozłowski, znany szerzej jako Stanisław Lis-Kozłowski, był postacią niezwykle znaczącą w historii Polski. Urodził się 22 lutego 1907 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 28 czerwca 1995 roku w Buenos Aires.

Był nie tylko kapitanem Armii Krajowej, ale również pełnił funkcję ministra pełnomocnego rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Jego działalność w czasie II wojny światowej oraz w późniejszym okresie była istotna dla polskiej diaspory i niepodległościowych dążeń kraju.

Za swoje zasługi Stanisław Lis-Kozłowski został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, co świadczy o jego odwadze i zaangażowaniu na rzecz ojczyzny.

Życiorys

Stanisław Lis-Kozłowski był synem Władysława Mieczysława, który był filozofem, oraz Marii Barbary z domu Hildebrand. W młodym wieku rozpoczął edukację w warszawskim gimnazjum im. Mikołaja Reja. Już od 1918 roku angażował się aktywnie w skautingu, przynależąc do 8 drużyny im. Kazimierza Pułaskiego. W listopadzie tego samego roku brał udział w rozbrajaniu niemieckich wojsk. W marcu 1919 roku wstąpił do harcerstwa w Poznaniu. W 1920 roku służył jako ochotnik w kompanii służbowej przy Dowództwie Okręgu Generalnego w Poznaniu.

Stanisław Lis-Kozłowski ukończył maturę w 1927 roku w poznańskim gimnazjum im. Gotthilfa Bergera. Po tym okresie studiował na politechnikach w Warszawie, Pradze i Francji oraz uzyskał dyplom inżyniera chemika. Przed wybuchem II wojny światowej pracował w zakładach materiałów wybuchowych zlokalizowanych w Zgierzu.

W latach 1934–1935 ukończył z 65. lokatą IX kurs w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii, znajdującej się we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie szkolenie odbywał w 1 baterii. Po zakończeniu kursu otrzymał przydział do 1 dywizjonu artylerii konnej i został wpisany do ewidencji KRU Łódź Powiat. Z dniem 1 stycznia 1938 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy, uzyskując 184. lokatę w korpusie oficerów artylerii.

W trakcie kampanii wrześniowej brał udział jako członek 1 dywizjonu artylerii konnej, walcząc w ramach grupy „Hrubieszów”, a następnie w Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie”. Po ucieczce z niemieckiej niewoli zaangażował się w działalność konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. Stanisław pełnił służbę w konspiracyjnym 1 dak-u, Komendzie Miasta Warszawy, a także Związku Odwetu oraz Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK.

Jako adiutant zastępcy dowódcy zgrupowania „Bartkiewicz”, uczestniczył w powstaniu warszawskim. Od 3 września 1944 roku objął dowództwo samodzielnego oddziału zajmującego się rozbrajaniem niewypałów, działającą w ramach Wydziału Saperów Komendy Głównej AK. Za swoje odważne działania, w szczególności związane z rozbrajaniem niewypałów bomb lotniczych i pocisków artyleryjskich, został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari na mocy rozkazu wydanego przez dowódcę Armii Krajowej z dnia 2 października 1944 roku. Tego samego dnia awansowano go na stopień kapitana.

Po zakończeniu powstania, Lis-Kozłowski przedostał się na Zachód. Od marca 1945 roku pełnił funkcję oficera łącznikowego Polskich Sił Zbrojnych w amerykańskiej i francuskiej strefie okupacyjnej, a następnie został szefem Polskiej Misji Wojskowej na Okręg Saary. Po demobilizacji, w 1948 roku, wyemigrował do Argentyny, gdzie w latach 1972–1984 zajmował stanowisko ministra pełnomocnego rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w Paragwaju. Stanisław Lis-Kozłowski działał także w towarzystwach kulturalnych i historycznych, będąc autorem wielu publikacji dotyczących historii, nauki i kultury polskiej. Otrzymał liczne odznaczenia i medale, zarówno polskie, jak i zagraniczne, jednak nigdy nie założył rodziny.

Odznaczenia

Stanisław Lis-Kozłowski, wyróżniający się człowiek o bogatej historii, ma na swoim koncie liczne odznaczenia, które potwierdzają jego niezłomne zaangażowanie w walkę o wolność i honor.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari Nr 13870,
  • Krzyż Walecznych (przyznany dwukrotnie: w 1944 oraz 1949),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,
  • Krzyż Armii Krajowej,
  • Warszawski Krzyż Powstańczy,
  • Medal Obrony (odznaczenie brytyjskie),
  • Medal Wojny 1939–1945 (odznaczenie brytyjskie),
  • Krzyż Kombatanta (odznaczenie francuskie).

Przypisy

  1. Rybka i Stepan 2003 r., s. 252.
  2. Łukasiak 2000 r., s. 92.
  3. a b c Polak (red.) 1999 r., s. 66.

Oceń: Stanisław Lis-Kozłowski

★★★★★
Średnia ocena:5 Liczba ocen:25