Jan Schuch był wybitnym inżynierem polskim, który urodził się w Warszawie 17 października 1884 roku. Jego życie zakończyło się 23 stycznia 1941 roku w Dniepropetrowsku. W trakcie swojej kariery pełnił funkcję inspektora w Policji Państwowej, gdzie jego działalność miała istotne znaczenie dla porządku publicznego oraz bezpieczeństwa w Polsce.
Życiorys
Jan Schuch urodził się 17 października 1884 roku jako syn Floriana Ludwika, inżyniera chemika, oraz Anieli z Michałowskich. Jego pradziadek, Jan Chrystian Szuch, był architektem, co demonstruje bogate dziedzictwo artystyczne jego rodziny. Wychował się w Warszawie, gdzie zdobył wykształcenie w Gimnazjum Górskim oraz w Szkole Wawelberga i Rotwanda.
Po ukończeniu rejsu dookoła świata, w 1911 roku uzyskał dyplom inżyniera na Politechnice w Bad Frankenhausen/Kyffhäuser. Następnie przez trzy lata pracował w Biurze Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie, zdobywając cenne doświadczenie zawodowe.
W czasie I wojny światowej, od 1915 roku, służył w Straży Obywatelskiej, a później w Milicji Miejskiej. Angażował się także w Polską Organizację Wojskową. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wziął udział w Bitwie Warszawskiej, w trakcie wojny polsko-bolszewickiej, gdzie został ranny, co podkreśla jego odwagę i zaangażowanie w walkę o wolność kraju.
W okresie międzywojennym Schuch związał się z Policją Państwową, gdzie szybko awansował, osiągając stopień nadkomisarza. Od 1925 roku pełnił funkcję komendanta Głównej Szkoły Policji w Warszawie, a od 1926 był zastępcą komendanta Policji Państwowej w stolicy. W 1927 roku opublikował książkę zatytułowaną Jakim powinien być policjant, co podkreślało jego profesjonalizm i pasję do służby.
W późniejszych latach, w 1936 roku, mianowany został inspektorem oraz komendantem Centralnej Szkoły Policyjnej w Mostach Wielkich. W odpowiedzi na rosnące napięcia w Europie w 1939 roku, został przydzielony do Komendy Głównej Policji na stanowisko oficera inspekcyjnego. Mimo rozkazu ewakuacji, podejmował działania w celu ocalenia swoich podopiecznych.
Po wybuchu II wojny światowej, aresztowany przez sowietów w okolicach Tarnopola, Schuch miał być przewieziony do obozu NKWD dla jeńców wojennych. Jednak przez chorobę nie mógł być transported i został osadzony w twierdzy w Dniepropetrowsku, gdzie przetrzymywany był w trudnych warunkach. Zmarł 23 stycznia 1941 roku, co zakończyło jego burzliwe losy, ale jego dziedzictwo trwa do dziś.
Jan Schuch był pasjonatem sportu: żeglarstwa, narciarstwa, jazdy konnej oraz eksploracji jaskiń w Tatrach, gdzie współpracował z Mariuszem Zaruskim. Jego żona, Janina z domu Iwicka, była wnuczką tłumacza i powstańca, Ignacego Iwickiego, a ich dzieci to: Tadeusz Florian (1912–1975), żołnierz Armii Krajowej, oraz Zofia Felicja, po mężu Nikiel (1916–2012), harcerka, nauczycielka języka francuskiego oraz aktywistka społeczna.
Ordery i odznaczenia
Jan Schuch otrzymał szereg wyróżnień oraz odznaczeń, które podkreślają jego zasługi i osiągnięcia w służbie dla kraju.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 2 maja 1923 roku,
- Krzyż Walecznych,
- Złoty Krzyż Zasługi, nadany 27 listopada 1929 roku,
- Krzyż Zasługi za Dzielność, przyznany 19 marca 1935 roku,
- Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej.
Przypisy
- Świadectwo szkolne. Krężel vel Krężelewski, Kazimierz Jan (1912–1940). [dostęp 02.05.2015 r.]
- M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 90 „za czyny męstwa i odwagi z narażeniem życia w walce z przestępcami”.
- M.P. z 1929 r. nr 277, poz. 639 „za zasługi na polu organizacji służby bezpieczeństwa”.
- Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 36.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 62, 813.
- Strzelecki 1934, s. 249.
- „Nie interesant dla nas, lecz my dla interesanta”. Godny najwyższego uznania okólnik komendanta policji warszawskiej. „Głos Polski”, s. 2, Nr 210 z 30.07.1928 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Michaił Awgustinowicz | Jerzy Złotowski | Cecylia Piaskowska | Henryk Nakoniecznikoff | Maria Całka | Władysław Dragat | Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński | Eugeniusz Guzek | Jerzy Bartnik (żołnierz AK) | Zofia Jarkowska-Krauze | Józef Lex | Juliusz Stanisław Zdanowski | Tadeusz Dobrzyński | Zofia Dziewiszek-Andrychowska | Karol Nachtlicht-Światełko | Czesław Szyndler | Franciszek Łuszczewski | Józef Dwernicki | Stanisław Pietrzyk | Henryk KrukowskiOceń: Jan Schuch