Zofia Dziewiszek-Andrychowska

---

Życiorys

Życie prywatne

Zofia Dziewiszek-Andrychowska przyszła na świat 29 marca 1931 roku w Warszawie, w rodzinie leśniczego, co silnie wpłynęło na jej późniejsze życie. Jej ojciec, Jan, był leśniczym w Puszczy Kampinoskiej. W rodzinie było troje starszego rodzeństwa – brat oraz dwie siostry. Zofia uczęszczała do szkoły podstawowej w Będzelinie, gdzie jej rodzice przenieśli się po zmianie pracy. W trakcie II wojny światowej jej ojciec włączył się do ruchu oporu przeciwko hitlerowcom.

5 września 1944 roku całe jej rodzina, licząca w sumie osiem osób, została aresztowana przez gestapo i osadzona w więzieniu w Tomaszowie Mazowieckim. W listopadzie tego samego roku Zofia i jej bliscy zostali wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen oraz Ravensbrück. Jednak przed tym tragicznie wydarzeniem Zofia została wypuszczona na wolność, spędzając do końca wojny czas u znajomych. W obozie zmarł jej ojciec, a jedynie matka i dwie siostry przeżyły. Po wojnie rodzinie udało się wrócić do Polski i przeprowadzić do Kępna, gdzie matka znalazła zatrudnienie, a Zofia oraz jej siostry zaczęły uczęszczać do szkół.

W dniu 13 lipca 1951 r. Zofia poślubiła pilota wojskowego Bolesława Andrychowskiego. W 1955 roku na świat przyszedł ich syn Jarosław. Po pewnym czasie osiedliła się w Koleczkowie koło Gdyni. W 1979 roku Zofia przeszła do rezerwy i wraz z mężem zamieszkała na Kaszubach w nowo wybudowanym domu. Niestety w 1991 roku zmarł jej mąż, ale Zofia nie zrezygnowała z działalności społecznej. W 1995 roku, z okazji siedemdziesięciolecia istnienia Szkoły Orląt, została matką chrzestną nowego sztandaru tejże szkoły. Od 2001 roku pełni zaszczytną rolę Honorowego członka Morskiego Klubu Seniorów Lotnictwa w Gdyni.

Służba w lotnictwie

5 września 1949 roku, po zakończeniu szkoły średniej, Zofia Dziewiszek-Andrychowska podjęła studia w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie. Jej edukacja w zakresie pilotażu odbywała się pod okiem ppor. pil. Hofmana. Już jako plutonowy podchorąży miała zgodę przełożonych na szkolenie swoich kolegów. Dzięki determinacji oraz ciężkiej pracy, 13 maja 1951 roku, przy promocji pod przewodnictwem gen. broni Iwana Turkiela, Zofia awansowała na podporucznika pilota.

W okresie od 13 maja 1951 roku do 1 marca 1953 roku pełniła funkcję pilota-instruktora w 4 eskadrze wyszkolenia podstawowego w Podlodowie, szkoląc podchorążych na samolotach UT-2 na lotniskach w Podlodowie i Świdniku. 22 lipca 1951 roku miała okazję wystąpić w pokazach lotniczych z okazji Święta Odrodzenia Polski w Warszawie, gdzie pilotowała samolot Jak-18, za co została wyróżniona i otrzymała list pochwalny.

Zofia nieustannie rozwijała swoje umiejętności. 20 sierpnia 1951 roku współuczestniczyła w pokazie wyższego pilotażu na samolotach odrzutowych w Warszawie, w ramach którego zespół zaprezentował m.in. defiladę lotniczą na samolotach UT-2. W 1952 roku pracowała w 9 eskadrze wyszkolenia podstawowego w Podlodowie (OSL-4), szkoląc podchorążych na samolotach Po-2 i Junak-2. Przez kolejne lata Zofia piastowała wiele ról, w tym pilot-instruktora w 7 eskadrze pilotażu podstawowego.

W latach 1957-1958 była dowódcą klucza w 6 eskadrze pilotażu przejściowego. Po tym okresie pełniła również funkcje nawigatora w 64 lotniczym pułku szkolnym. Jej kariera lotnicza była obfita, a w latach 1963-1971 Zofia była dowódcą eskadry i starszym nawigatorem w 56 pułku śmigłowców bojowych w Inowrocławiu. W 1974 roku miała zaszczyt uczestniczyć w defiladzie powietrznej nad Warszawą.

Służba Zofii w lotnictwie trwała 30 lat, a ona sama z sukcesem wyszkoliła wielu pilotów, w tym instruktorów akrobacji lotniczej, specjalizując się w samolotach TS-8 Bies, TS-11 „Iskra”, Lim-2 oraz w śmigłowcach. Na koncie ma niezapomniane 5140 godzin nalotu, a jej kategorie pilota wojskowego to mistrzowska klasa.

Awanse

Zofia Dziewiszek-Andrychowska osiągnęła imponującą ścieżkę kariery wojskowej, przechodząc przez kolejne awanse w hierarchii sił zbrojnych. Poniżej przedstawiamy poszczególne stopnie, które zdobyła na przestrzeni lat:

• podporucznik – 1951,
• porucznik – 1954,
• kapitan – 1958,
• major – 1963,
• podpułkownik – 1968,
• pułkownik – 1977.

Ordery i odznaczenia

W życiu Zofii Dziewiszek-Andrychowskiej znalazła się wiele ważnych odznaczeń i wyróżnień, które podkreślają jej osiągnięcia i zasługi. Poniżej przedstawiamy listę orderów i medali, które otrzymała w uznaniu za jej pracę i poświęcenie.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1968),
• Złoty Krzyż Zasługi (1964),
• Srebrny Krzyż Zasługi (1959),
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1955),
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1957),
• Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1957),
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1953),
• „Zasłużony Pilot Wojskowy” (1978),
• Medal 30-lecia Polski Ludowej.

Każde z tych odznaczeń jest dowodem jej niezwykłego wkładu w obronność oraz służbę ojczyźnie, a także uznania jej umiejętności jako pilota wojskowego.

---

Oceń: Zofia Dziewiszek-Andrychowska

---