Aleksy Franciszek Bachulski to postać, która w znaczący sposób wpisała się w polską historię. Urodził się 7 października 1893 roku w Warszawie, gdzie także spędził większość swojego życia. Jego działalność dotycząca historii, archiwistyki oraz bibliotekarstwa pozostaje niepodważalnym dowodem jego wkładu w rozwój tych dziedzin w Polsce.
Niestety, Bachulski odszedł z tego świata 6 maja 1951 roku, zostawiając po sobie trwały ślad w polskiej kulturze oraz nauce. Jego prace i osiągnięcia zasługują na pamięć oraz docenienie ze strony przyszłych pokoleń.
Życiorys
Aleksy Franciszek Bachulski przyszedł na świat jako potomek Karola i Franciszki z Ziembińskich. W roku 1904, wobec trudnej sytuacji życiowej, jako półsierota trafił do zakładu opiekuńczego znanego jako „Nazaret”, gdzie odbył edukację w szkole powszechnej. Swoje dalsze wykształcenie zdobył w 1914 roku, kończąc Gimnazjum im. Chrzanowskiego w Warszawie, co umożliwił mu zarobek na korepetycjach. W okresie 1914-1918 pełnił rolę kierownika w zakładzie „Nazaret”, starając się zadbać o dobrobyt wychowanków w czasach trudnej wojny.
W 1925 roku, po zakończeniu studiów na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskał tytuł doktora na podstawie pracy pt. „Założenie klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku”. Po ukończeniu nauki pracował przez wiele lat jako kustosz w Archiwum Skarbowym w Warszawie, gdzie szczególnie interesował się problematyką brakowania dokumentów, będąc współautorem broszury pt. „Brakowanie akt”, a także archiwami gospodarczymi. Brał aktywny udział w działaniach Komisji Rewindykacyjnej w Leningradzie oraz Moskwie, a dodatkowo był autorem publikacji „Archeion” oraz wykładowcą na kursach archiwalnych.
W 1937 roku awansował na stanowisko wicedyrektora, a później dyrektora Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy. W listopadzie 1939 roku został aresztowany przez Niemców i osadzony w więzieniu jako zakładnik. Po zwolnieniu z aresztu został zawieszony w swoich obowiązkach, a następnie przez władze okupacyjne mianowany dyrektorem Archiwum m.st. Warszawy. Jego zadaniem było zabezpieczenie dokumentacji po zlikwidowanych urzędach i instytucjach warszawskich, przy czym osobiście prowadził prace porządkowo-inwentaryzacyjne.
W trakcie powstania warszawskiego archiwum, którymi się opiekował, zostało zniszczone przez Niemców. W 1945 roku Bachulski został ponownie mianowany dyrektorem zniszczonego archiwum, organizując jego odbudowę i dalsze funkcjonowanie.
Razem z Kazimierzem Konarskim i Adamem Wolffem, uznawany jest za współautora pierwszego Polskiego słownika archiwalnego. Działał także w różnych towarzystwach naukowych. Jego materiały archiwalne znajdują się obecnie w PAN Archiwum w Warszawie, gdzie są katalogowane pod sygnaturą III-1.
Bachulski był żonaty z Haliną Szellerówną i miał czworo dzieci. Zmarł 6 maja 1951 roku w Warszawie, gdzie został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 227-6-1,2).
Przypisy
- Spis inwentarzy, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dostęp 01.12.2023 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: OSKAR SZELLER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 05.05.2019 r.]
- M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi na polu pracy archiwalnej oraz przy rewindykacji zbiorów archiwalnych”.
- a b JanJ. Rogala JanJ., Bachulski Aleksy Franciszek, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa 1972 r., s. 24.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Dawid Bieńkowski | Stefan Srebrny | Szczepan Jeleński | Michał Głowiński | Henryk Elzenberg (filozof) | Andrzej Wąsowski | Andrzej Sieczkowski | Kalina Bartnicka | Piotr Jędrzejowicz | Ewa Smuk-Stratenwerth | Wojciech Dziembowski | Krystyna Juchniewicz | Jerzy Lefeld | Krzysztof Radosław Mazurski | Grzegorz Myśliwski | Stanisław Gebethner | Bronisław Baczko | Jerzy Smolicz (socjolog) | Edward Jan Habich | Kazimierz WyszomirskiOceń: Aleksy Franciszek Bachulski