Andrzej Wąsowski, który przyszedł na świat 24 stycznia 1919 roku w Warszawie, to postać niezwykła w świecie muzyki. Jego życie zakończyło się 26 maja 1993 roku w Waszyngtonie, jednak jego dziedzictwo muzyczne pozostaje w pamięci miłośników fortepianu.
Wąsowski był nie tylko utalentowanym pianistą, ale również pedagogiem, przekazującym swoją wiedzę oraz pasję kolejnym pokoleniom muzyków. Pochodząc z Polski, zasłynął w Stanach Zjednoczonych, gdzie robił karierę zarówno na scenie, jak i w edukacji muzycznej.
Życiorys
Andrzej Wąsowski przyszedł na świat w rodzinie szlacheckiej herbu Nałęcz. Jego ojciec, Wacław (1882–1959), otrzymał w dziedzictwie ziemie na Podolu, a także zarządzał cukrowniami i kopalniami na Śląsku. Matka, Maria Wąsowska z domu Glińska (1887–1946), pełniła rolę profesora pianistyki w Konserwatorium Warszawskim. W rodzinie Wąsowskich pojawiło się wiele dzieci, w tym dwóch braci: Henryk (1909–1944) oraz Bogdan (1913–1979), a także dwie siostry: Irena Rakowska (1920–2007) i Maria Fulińska (1921–2004).
Od najmłodszych lat Andrzej zaczął rozwijać swoje talenty muzyczne, naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku zaledwie czterech lat. W 1931 roku zapisał się na studia w warszawskim Konserwatorium, gdzie miał przyjemność uczyć się pod okiem Margerity Trombini-Kazuro. Ukończył te studia w 1939 r., zdobywając nagrodę za fenomenalną interpretację muzyki.
Po aneksji Lwowa do Związku Radzieckiego w 1939 roku, artysta przebywał w wielu radzieckich salach koncertowych, a w Moskwie stał się uczniem Konstantina Igumnowa. W okresie niemieckiej okupacji Lwowa, Wąsowski organizował koncerty charytatywne. Po tym, jak odmówił występów w Niemczech, został zmuszony do pracy w batalionie roboczym, jednak udało mu się uciec do Austrii.
Po zakończeniu II wojny światowej, Andrzej Wąsowski uzyskał status bezpaństwowca i zaczął koncertować w różnych krajach Zachodniej Europy. Jego kontynuacja edukacji muzycznej odbyła się pod okiem Artura Benedettiego Michelangela. W 1950 roku zajął piątą pozycję w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Ferruccio Busoniego w Bolzano. Następnie, w 1951 roku, zdobył III nagrodę w Paryżu, podczas Międzynarodowego Konkursu im. Marguerite Long i Jacques’a Thibaud, a rok później uzyskał kolejne III nagrodę w Viotti International Music Competition w Vercelli oraz II w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Ferruccio Busoniego, również w Bolzano.
W roku 1956 artysta uzyskał obywatelstwo wenezuelskie oraz poślubił Marię Ksawerę hr. Grocholską h. Syrokomla (ur. 1924), z którą doczekał się dwóch dzieci: syna Ksawerego (ur. 1961) oraz córki Yolanty Arabelli Marii (ur. 1962). Jego debiut na amerykańskiej scenie miał miejsce 8 października 1965 roku w Carnegie Hall w Nowym Jorku. Po tym wydarzeniu zamieszkał na stałe w Stanach Zjednoczonych, gdzie od 1968 roku podjął pracę pedagogiczną na Uniwersytecie Orala Robertsa w Tulsie. Rodzina dołączyła do niego z Francji w 1969 roku, a w 1982 roku osiedlił się w Waszyngtonie, gdzie ograniczył swoje występy koncertowe, koncentrując się na udzielaniu prywatnych lekcji gry na fortepianie.
W 1980 roku zrealizował nagranie wszystkich mazurków Chopina, a w 1989 roku – wszystkich nokturnów, które początkowo wydano przez Finnadar Records, a później przez Concord Records. Andrzej Wąsowski zmarł na raka 26 maja 1993 roku w George Washington University Medical Center w Waszyngtonie. W jego pamięci stworzono symboliczny grób na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 74-6-29).
Przypisy
- a b FAMED CONCERT PIANIST ANDRZEJ WASOWSKI DIES, „The Washington Post”, 04.01.2024 r. [dostęp 26.09.2024 r.]
- Andrzej Wąsowski [online], geni_family_tree, 01.05.2022 r. [dostęp 26.09.2024 r.]
- Hall of Fame Ferruccio Busoni International Piano Competition [online], Concorso Busoni [dostęp 26.05.2020 r.]
- Lauréats [online], www.long-thibaud-crespin.org [dostęp 27.05.2020 r.]
- Concorso Viotti | 1950–59 [online] [dostęp 25.05.2022 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW GLIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 26.09.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Sieczkowski | Kalina Bartnicka | Piotr Jędrzejowicz | Ewa Smuk-Stratenwerth | Andrzej Hopfer | Estera Mangel-Szmaragd | Stanisław Mrówczyński | Kazimierz Gierżod | Wojciech Małolepszy | Andrzej Ryszkiewicz | Henryk Elzenberg (filozof) | Michał Głowiński | Szczepan Jeleński | Stefan Srebrny | Dawid Bieńkowski | Aleksy Franciszek Bachulski | Wojciech Dziembowski | Krystyna Juchniewicz | Jerzy Lefeld | Krzysztof Radosław MazurskiOceń: Andrzej Wąsowski