Związek Powstańców Warszawskich

Stowarzyszenia

Związek Powstańców Warszawskich to znaczące stowarzyszenie kombatanckie, które gromadzi uczestników historycznego powstania warszawskiego. Jego siedziba znajduje się przy ul. Długiej 22 w Warszawie.

Organizacja ta odgrywa istotną rolę w kultywowaniu pamięci o heroicznych zmaganiach powstańców oraz dbaniu o ich prawa i potrzeby. Związek stanowi pomost między pokoleniami, przypominając nie tylko o dramatycznych wydarzeniach sierpnia 1944 roku, ale także o dziedzictwie, które pozostawili po sobie uczestnicy tych walk.

Historia

Związek Powstańców Warszawskich ma swoją historię, która sięga czasów po zakończeniu II wojny światowej. Powstał w wyniku inicjatywy grupy 21 uczestników Powstania Warszawskiego, którzy postanowili zjednoczyć swoje działania na rzecz osób, które wzięły udział w tym bohaterskim oraz tragicznym wydarzeniu.

Data 30 listopada 1989 roku jest szczególnie znacząca, ponieważ tego dnia Związek został oficjalnie zarejestrowany w Rejestrze Stowarzyszeń. Rejestr ten jest prowadzony przez Sąd Okręgowy w Warszawie, a konkretnie przez VII Wydział Cywilny i Rejestrowy, pod numerem 593.

W krótkim czasie po swoim powstaniu, Związek nawiązał współpracę z innym istotnym podmiotem, jakim było Stowarzyszenie Żołnierzy Powstania Warszawskiego. To stowarzyszenie zostało założone w 1989 roku i miało swoje korzenie w Zespole Środowisk Ruchu Oporu, który działał w ramach Warszawskiego Okręgu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Dzięki temu połączeniu udało się wzmocnić zasięg i wpływ obu organizacji, które dążą do upamiętnienia i wsparcia byłych uczestników powstania.

Cele, struktura i władze

Zgodnie z aktualnym statutem, który został uchwalony podczas Walnego Zebrania Delegatów Związku w dniu 23 marca 1991 roku, a następnie zaktualizowany 21 listopada 1994 roku, Związek Powstańców Warszawskich ma na celu:

  • utrzymanie więzów przyjaźni oraz organizację pomocy i opieki dla powstańców warszawskich wraz z ich rodzinami,
  • badanie, popularyzacja i utrwalanie historii Powstania Warszawskiego,
  • reprezentowanie interesów członków Związku wobec organów władzy i społeczeństwa.

Organizacja Związku Powstańców Warszawskich jest strukturalnie podzielona na różne jednostki, w tym środowiska skupiające żołnierzy poszczególnych oddziałów powstańczych oraz koła terenowe. W 2014 roku Związek dysponował dziesięcioma kołami terenowymi mieszczącymi się w: Bielsku-Białej, Bydgoszczy, Gdańsku, Gorzowie Wielkopolskim, Katowicach, Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim, Poznaniu, Szczecinie oraz Zielonej Górze. Dodatkowo, istniało 35 różnych środowisk powstańczych.

Struktura władz Związku obejmuje:

  • Walny Zjazd Delegatów,
  • Zarząd Główny, składający się z 9–15 członków Prezydium wybranych przez Walne Zebranie Delegatów oraz prezesów wszystkich kół środowiskowych i terenowych,
  • Główna Komisja Rewizyjna,
  • Główny Sąd Koleżeński.

W roku 2014 wzorując się na tej strukturze, w skład Zarządu Głównego i jego Prezydium wchodzili między innymi:

W 2024 roku w skład Prezydium Zarządu wchodzili:

  • Halina Jędrzejewska – prezes,
  • Jerzy Substyk – wiceprezes,
  • Janusz Maksymowicz – wiceprezes,
  • Bogdan Bartnikowski – skarbnik.

Warto zaznaczyć, że Związek nie prowadzi działalności gospodarczej ani odpłatnej działalności pożytku publicznego. Jego działalność jest finansowana za pomocą darowizn oraz dotacji. Od 2004 roku związek posiada status organizacji pożytku publicznego.

Honorowi członkowie

Inicjatywy związku

Członkowie Związku Powstańców Warszawskich pełnili kluczową rolę w wielu znaczących inicjatywach, które miały na celu upamiętnienie historii Powstania warszawskiego oraz honorowanie bohaterów tego wydarzenia. Poniżej przedstawione są niektóre z tych ważnych przedsięwzięć:

  • budowa pomnika Powstania Warszawskiego w 1989 roku,
  • emisja wielu medali pamiątkowych, w tym medalu upamiętniającego kpt. Jacka Wyszogrodzkiego „Janusza”, którego projekt i wykonanie to dzieło Stanisławy Wątróbki-Frindt z 1992 roku,
  • 50. rocznica Powstania Warszawskiego. Projekt i wykonanie: Stanisława Wątróbka-Frindt (1994),
  • medal ppłk dr Leona Strehla „Feliksa”, zaprojektowany przez Roberta Kotowicza w 1996 roku,
  • zdobycie PAST-y, którego projekt i wykonanie również przypadło Robertowi Kotowiczowi w 1997 roku,
  • medal ppłk Kazimierza Krzyżaka „Kartuz”. Projekt i wykonanie: Hanna Roszkiewicz (1997),
  • zdobycie Kościoła Św. Krzyża w 1998 roku,
  • 60. rocznica Powstania Warszawskiego z projektem i realizacją Roberta Kotowicza w 2004 roku,
  • fundacja wspólnie z Instytutem Papieża Jana Pawła II pomnika ks. Jana Twardowskiego w 2013 roku,
  • wybicie medalu upamiętniającego 70. rocznicę powstania warszawskiego, który został przyznany 1 sierpnia 2014 roku około 3300 żyjącym uczestnikom oraz około 400 osobom, które znacząco wspierały pamięć o Powstaniu,
  • objęcie honorowym patronatem akcji „70 sekund dla powstania w 70. rocznicę” w 2014 roku,
  • wydawanie książek o tematyce związanej z powstaniem warszawskim przez Zarząd Główny Związku Powstańców Warszawskich, w tym:
    • Sławomir Fojcik: „Żołnierze AK „Kryska”. Pruszków: Związek Powstańców Warszawskich. Zarząd Główny. Środowisko „Kryska”, 1994. Brak numerów stron w książce,
    • Richard Woytak: „Werble historii”. Bydgoszcz: Związek Powstańców Warszawskich w Bydgoszczy, 1999. ISBN 83-902357-8-1. Brak numerów stron w książce.
  • Związek jest również wydawcą czasopisma „Powstaniec Warszawski. Biuletyn Informacyjny Związku Powstańców Warszawskich”.

Wystawa w siedzibie Związku

W 2022 roku w głównym biurze związku miała miejsce wyjątkowa inauguracja nowej wystawy multimedialnej, która jest w pełni poświęcona wydarzeniom związanym z powstaniem warszawskim.

Oceń: Związek Powstańców Warszawskich

★★★★★
Średnia ocena:4.88 Liczba ocen:10