Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”

---

Kampanie społeczne

Stowarzyszenie jest aktywnym organizatorem różnorodnych kampanii społecznych, w tym jednej z najważniejszych, zatytułowanej „Muzyka Przeciwko Rasizmowi”. W ramach swojej działalności prowadzi systematyczny monitoring przestępstw oraz incydentów o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym. Działania te są zintegrowane w projekcie nazwanym Brunatna Księga, który ma na celu gromadzenie danych na temat i zjawisk dyskryminacyjnych w Polsce.

Organizacja działa również w kierunku dezaktywacji stron internetowych propagujących ideologie rasistowskie oraz totalitarne w ramach akcji „Racism-Delete”, której celem jest zmniejszenie obecności takich treści w sieci. Dodatkowo, wydaje kwartalnik „Nigdy Więcej”, który dokumentuje i promuje jej działalność.

W obszarze sportowym, zwłaszcza piłki nożnej, Stowarzyszenie prowadzi kampanię społeczną „Wykopmy Rasizm ze Stadionów”. Akcja ta skierowana jest do kibiców i ma na celu oczyszczenie stadionów z symboliki faszystowskiej oraz eliminację rasistowskich okrzyków i haseł. Dąży także do stworzenia sieci antyrasistowskich klubów kibica, co wpisuje się w szerszy kontekst walka z brutalnością i dyskryminacją w sporcie. Publikują magazyn „Stadion”, który zawiera informacje o incydentach rasistowskich zarówno na stadionach w Polsce, jak i za granicą.

W 2002 roku Stowarzyszenie przypomniało tematykę poprzez wydanie składanki „Wykopmy rasizm ze stadionów”. Natomiast w 2011 roku, z inicjatywy Stowarzyszenia „Nigdy Więcej” oraz Radosława Sikorskiego, ministra spraw zagranicznych, powstała ogólnopolska akcja „Polska dla Wszystkich”. Co roku to przedsięwzięcie organizuje konkurs, który ma na celu wspieranie dialogu międzykulturowego oraz zapobieganie zjawiskom antysemityzmu i ksenofobii.

Współpraca z organizacjami

Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” aktywnie angażuje się we współpracę z wieloma organizacjami międzynarodowymi, w tym z takimi podmiotami jak Rada Europy, ONZ oraz OBWE. Ta współpraca umożliwia Stowarzyszeniu uczestnictwo w szerokich działaniach mających na celu walkę z wszelkimi formami dyskryminacji.

Organizacja jest członkiem różnych międzynarodowych sieci antyrasistowskich, takich jak: Alliance Against Genocide (AAG), European Network for Countering Antisemitism through Education (ENCATE), Football Against Racism in Europe (FARE), International Network Against Cyber Hate (INACH), Global Alliance Against Digital Hate and Extremism (GADHE) oraz European Network for Solidarity with Ukraine (ENSU).

W ramach tej współpracy, Stowarzyszenie zorganizowało liczne międzynarodowe konferencje oraz warsztaty nie tylko w Polsce, ale i w różnych miejscach na świecie, przyczyniając się do globalnej dyskusji na temat problemów związanych z dyskryminacją i nietolerancją.

Antyfaszysta Roku

Antyfaszysta Roku był tytułem honorowym, który był przyznawany przez stowarzyszenie od 2002 do 2006 roku. Głównym celem tej nagrody było uhonorowanie osób, które swoją działalnością społeczną promowały postawy tolerancji oraz solidarności wobec innych.

Poniżej przedstawiamy laureatów tego prestiżowego tytułu:

• 2002 – Jerzy Owsiak, będący prezesem fundacji WOŚP, a także organizatorem znanych festiwali muzycznych, takich jak Przystanek Woodstock,
• 2003 – Simon Mol, działacz Stowarzyszenia Uchodźców, który w późniejszym czasie został oskarżony o zarażanie kobiet wirusem HIV oraz zmarł podczas trwającego procesu,
• 2004 – Masala Sound System, kolektyw muzyczny, który swoje artystyczne inspiracje czerpał z wielu różnych kultur,
• 2005 – Barbara Radziewicz, przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Bezrobotnych,
• 2006 – Krzysztof Skiba wraz z zespołem Big Cyc, znany muzyk rockowy, lider wymienionego zespołu, felietonista i prezenter telewizyjny.

Nagrody

Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” z dumą odebrało wiele cennych nagród, które potwierdzają jego zaangażowanie w walkę z dyskryminacją i mową nienawiści. Otrzymało Medal Honorowy Powstania w Getcie Warszawskim od Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej oraz Medal „Zasłużony dla Tolerancji” od Fundacji Ekumenicznej „Tolerancja”. Dodatkowo, stowarzyszenie zostało uhonorowane Medalem XV-lecia oraz XX-lecia Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy za stałe i aktywne uczestnictwo w pracach na rzecz społeczeństwa. Wyróżnienia te świadczą o wielu latach ciężkiej pracy i determinacji w walce o lepszy świat.

W swojej historii, „Nigdy Więcej” uzyskało również Europejską Nagrodę dla Kibiców Piłki Nożnej oraz jako członek założycielski FARE zdobyło prestiżową nagrodę Free Your Mind od MTV Europe. Na dodatek, w 2015 roku stowarzyszenie otrzymało Europejski Medal Tolerancji, a także znalazło się w finale nagrody „Okulary Równości”, przyznawanej przez Fundację im. Izabeli Jarugi-Nowackiej.

W wrześniu 2024 roku, Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” zasłużenie zdobyło Nagrodę im. Ronalda Eissensa i Suzette Bronkhorst za „wyjątkowe osiągnięcia w przeciwdziałaniu mowie nienawiści i propagowaniu praw człowieka”. To wyróżnienie upamiętnia Ronalda Eissensa i Suzette Bronkhorts, którzy w 2002 roku zapoczątkowali walkę z mową nienawiści w internecie, zakładając Stichting Magenta oraz Międzynarodową Sieć Przeciw Cybernienawiści – International Network Against Cyber Hate (INACH).

Wielu członków stowarzyszenia również otrzymało liczne nagrody:

• Marcin Kornak (1968–2014; założyciel i prezes Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”, redaktor naczelny magazynu „Nigdy Więcej”):
• – 2012 – uhonorowany tytułem „Człowieka bez Barier” od Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji,
• – 2012 – zdobywca tytułu „Społecznik Roku” tygodnika „Newsweek”,
• – 2011 – odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski,
• – 2005 – nagrodzony przez australijską Niezależną Fundację Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul),
• – 2003 – laureat III edycji Ogólnopolskiego Konkursu dla Wolontariuszy „Barwy Wolontariatu”.

• Rafał Pankowski (współzałożyciel Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”):
• – 2019 – nagrodzony Nagrodą Praw Człowieka im. Paula Ehrlicha i Gunthera K. Schwerina,
• – 2017 – uhonorowany przez australijską Niezależną Fundację Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul) za działalność na rzecz tolerancji,
• – 2017 – otrzymał Odznakę Honorową Rzecznika Praw Obywatelskich „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”,
• – 2007 – zdobywca Medalu Honorowego Powstania w Getcie Warszawskim.

• Anna Tatar (współredaktorka monitoringu „Brunatna Księga”, sekretarz redakcji magazynu „Nigdy Więcej”):
• – 2019 – uhonorowana nagrodą australijskiej Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul) za propagowanie tolerancji,
• Joanna Naranowicz (wokalistka zespołu Qulturka, animatorka kampanii „Muzyka Przeciwko Rasizmowi”):
• – 2019 – otrzymała nagrodę australijskiej Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul) za promowanie pluralizmu i tolerancji,
• – 2018 – zdobyła statuetkę „Człowiek Roku 2017” w kategorii Kultura i Działalność Społeczna,
• – 2014 – nagrodzona przez Prezydenta Miasta Piły (statuetką Syriusza) za przeciwdziałanie rasizmowi.

• Małgorzata Matecka:
• – 2014 – laureatka Nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata” za antyrasistowskie działania edukacyjne.

Kontrowersje

W 2003 roku Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” postanowiło uhonorować Simona Mola tytułem „Antyfaszysty roku”. Niestety, później wyszły na jaw poważne kontrowersje dotyczące jego działań, polegających na celowym zarażaniu co najmniej 16 kobiet wirusem HIV. W obliczu tych informacji, organizacja zaniechała dalszego przyznawania nagrody, jednak nie wycofała się z przyznania jej Molowi. To wydarzenie wzbudziło wiele dyskusji na temat etyki i odpowiedzialności instytucji w przyznawaniu nagród.

W 2023 roku „Nigdy Więcej” poruszyło sytuację dotyczącą sędziego piłkarskiego Szymona Marciniaka, który uczestniczył w konferencji biznesowej Everest zorganizowanej przez polityka Konfederacji, Sławomira Mentzena. Po tej sytuacji, UEFA zaczęła badać sprawę i rozważała możliwość odsunięcia Marciniaka od prowadzenia finałowego meczu Ligi Mistrzów. Powodem były oskarżenia o wspieranie poglądów diametralnie sprzecznych z wartościami promowanymi przez UEFA.

Jednak po złożeniu wyjaśnień oraz wystosowaniu przeprosin, sędzia Marciniak nie został odsunięty od swojego zadania w meczu finałowym. Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” podkreśliło, że nie kierowało żadnym donosem do UEFA, a jedynie wezwało sędziego do odcięcia się od kontrowersyjnych poglądów wygłaszanych przez organizatora konferencji.

---

Oceń: Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”

---