Ulica św. Wincentego w Warszawie

---

Przebieg

Ulica św. Wincentego w Warszawie rozpoczyna się na rondo Żaba i kieruje się w północno-wschodnim kierunku, kończąc na skrzyżowaniu z ulicą Malborską. Warto dodać, że przedłużeniem tej ulicy jest ul. Głębocka. W zakresie numeracji, ulica ta posiada numery nieparzyste od 19 do 103 oraz parzyste od 6 do 130. Co istotne, wzdłuż ulicy św. Wincentego, na odcinku od skrzyżowania z ul. Kondratowicza do skrzyżowania z ul. Malborską, biegnie ścieżka rowerowa, co zapewnia dodatkowe udogodnienia dla rowerzystów.

Historia

Historia naszej stolicy, zwłaszcza odcinka ulicy świętego Wincentego, jest ściśle związana z wydarzeniami sprzed wieków. Szlak, który łączył Pragę z Nieporętem, już w XV wieku był obecny na starych mapach. Droga ta prowadziła przez wieś Stare Bródno, posiadającą bogatą historię. Wzdłuż tej trasy funkcjonowały dwie karczmy oraz dwa wiatraki, a w czasie bitwy w 1656 roku toczyły się tu ciężkie walki. Bitwa, która miała miejsce od 28 do 30 lipca, doprowadziła do zniszczenia Starego Bródna. Po odejściu Szwedów powstał tu dwunastołanowy folwark.

W 1780 roku Szmul Zbytkower założył przy Rogatkach Bródnowskich cmentarz żydowski, którego główne wejście znajdowało się na dzisiejszej ulicy świętego Wincentego. W tamtych czasach była to droga wiejska, z pewną luźną zabudową. XIX wiek przyniósł renaming, w rezultacie czego droga zaczęła być nazywana Drogą Bródnowską, przechodząc obok folwarku. Po lewej stronie od cmentarza rozciągała się wiejska zabudowa, a dalej istniała strzelnica wojskowa i glinianki, znane jako Łyse Góry, będące w rękach Rady Miejskiej Dobroczynności Publicznej.

Po 1850 roku folwark przeszedł pod zarząd Szpitala św. Ducha, który prowadził tam uprawy oraz hodowlę zwierząt. W 1883 roku magistrat zakupił 65 hektarów ziemi od Rady Dobroczynności na budowę nowego cmentarza. Cmentarz Bródnowski oficjalnie otwarto 21 listopada 1884, co uznaje się za początek przekształcenia wiejskiej drogi w miejską ulicę. Odcinek od Rogatek Bródnowskich do bramy cmentarza został utwardzony, a przy drodze zaczęły powstawać zakłady kamieniarskie, które wprowadziły do lokalnej kultury swój charakterystyczny folklor, tworzony przez kamieniarzy, wozaków oraz grabarzy.

W roku 1916 miasto powiększyło swoje granice, przez co ulica św. Wincentego stała się częścią Warszawy. Ulica zyskała swojego patrona, świętego Wincentego à Paulo, co wiązało się z budową drewnianego kościoła na terenie cmentarza. W owym czasie brak transportu miejskiego dla odwiedzających cmentarz oraz duża liczba konduktów pogrzebowych stanowiły poważne wyzwanie. W 1927 teren cmentarza otoczono murem, który przylegał do ulicy św. Wincentego.

W 1932 roku rozpoczęto budowę linii tramwajowej, a 26 października 1933 uruchomiono tramwaj linii „6A”, który połączył plac Narutowicza z bramą cmentarną, przechodząc przez Śródmieście. Historyczny wygląd tej ulicy można zobaczyć na filmach dokumentujących pogrzeb Romana Dmowskiego, mający miejsce 7 stycznia 1939 roku.

10 września 1939 ulica św. Wincentego stała się celem bombardowań wojsk niemieckich. W trakcie obrony Warszawy teren cmentarza służył jako szałas obronny 20 Dywizji Piechoty Wojska Polskiego. W okresie okupacji niemieckiej folwark był zarządzany przez spółkę niemiecką, która wykorzystywała do pracy robotników przymusowych. Przypadki kradzieży żywności kończyły się egzekucjami, a ciała ofiar grzebano potajemnie w nocy. Po wybuchu Powstania Warszawskiego hitlerowcy organizowali łapanki, a egzekucje miały miejsce pod ścianą domu przy ulicy św. Wincentego 44a.

Po II wojnie światowej, ulica zachowała swoją brukowaną nawierzchnię. Strona nieparzysta była zabudowana drewnianymi domami, a parzysta murowanymi. Władze komunistyczne przemianowały ją na „Wincentego”, a folwark przekształcono w Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 1951 roku ponownie rozszerzono granice Warszawy, przyłączając obszary na północ od cmentarza oraz wieś Stare Bródno, co znacznie wydłużyło ulicę.

W latach 1957–1960 wybudowano kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej (nr 81). Od lipca 1960 roku wydłużono linię autobusową „120” do Starego Bródna, a pętla ulokowała się na placu przy zbiegu ulic Wincentego, Ostródzkiej i Malborskiej. 30 marca 1969 zlikwidowano tramwaje (linie „2” i „34” skierowano na Bródno ulicą Odrowąża) i zastąpiono je linią autobusową „169bis”. W październiku 1969 roku nowa linia „169” zaczęła kursować na odcinku między ulicami Odrowąża a Kondratowicza, a tramwajową trasę wycofano w wyniku planowanej rozbudowy ulicy.

Między 1970 a 1972 rokiem powstał pawilon handlowo-usługowy i pierwsze nowoczesne bloki mieszkalne przy ulicy św. Wincentego (numery 85, 87, 89). Wraz z rozbudową osiedla Bródno wiosną 1978 roku przecięto bieg ulicy i zlikwidowano odcinek między ulicą Wacława Tokarza a Rzepichy. Od tego momentu funkcjonowały dwa odcinki ulicy, oddalony o ponad kilometr odcinek na terenie Białołęki oraz fragment między ulicą Ludwika Kondratowicza a Ostródzką, który włączono do ciągu ulicy Malborskiej. W 1993 roku ukończono Trasę Toruńską, a w 1994 roku rozpoczęto przebudowę skrzyżowania ulic Odrowąża, św. Wincentego i Praskiej, tworząc Rondo Żaba. W tym samym czasie zburzono piekarnię mieszczącą się pod numerem 2, zakład kamieniarski i bar „Smrek” pod numerem 1, a targ warzywny zlikwidowano. W 1999 roku zmieniono przebieg odcinka ulicy między ulicą Franciszka Groera a Kondratowicza, a w 2000 roku rozpoczęto budowę osiedla Zielone Zacisze (proj. Maria Janusz-Myszkiewicz i Sławomir Grygorczuk) na wschodniej stronie dawnego PGR.

W 2003 roku przystąpiono do budowy przedłużenia ulicy na północ, a w 2005 roku nowa jezdnia połączyła dotychczasowy przebieg ulicy św. Wincentego z ulicą Głębocką. 17 grudnia 2003 roku uchwałą dzielnicy Białołęka zmieniono nazwę pozostałej części ulicy na Ojca Aniceta.

Najważniejsze obiekty

Ulica św. Wincentego w Warszawie jest zwiedzanym miejscem, które może poszczycić się wieloma interesującymi obiektami. Wśród nich wyróżniają się:

• Dom Paprockich,
• Cmentarz żydowski,
• Cmentarz Bródnowski,
• Urząd Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy,
• PGR „Bródno“,
• Stacja metra Kondratowicza.

Każdy z tych obiektów ma swoje unikalne znaczenie i historię, które tworzą niepowtarzalny charakter tej ulicy.

---

Oceń: Ulica św. Wincentego w Warszawie

---