Ulica Krucza w Warszawie


Ulica Krucza to interesująca część stolicy, zlokalizowana w znanej dzielnicy Śródmieście. Urok tej ulicy przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Znajdująca się w Śródmieściu, ulica Krucza wyróżnia się nie tylko swoją architekturą, ale także bogatą historią oraz życiem kulturalnym i społecznym, które tu się toczy.

Historia

Historia ulicy Kruczej sięga około 1770 roku, kiedy to została wyznaczona jako trasa prowadząca od Mokotowskiej do Pięknej, kończąc się ślepo za ulicą Nowogrodzką. W miarę rozwoju miasta, przedłużenie prowadzące do ulicy Szpitalnej napotykało trudności związane z podmokłym gruntem, znanym lokalnie jako „kruk”, co dało impuls do nazwy ulicy.

Wydarzenia budowlane na ulicy zainicjowały się po roku 1870, kiedy to wzdłuż niej zaczęły powstawać kamienice czynszowe. Przed I wojną światową, ulica stała się znana z licznych sklepów oferujących przystępną konfekcję damską. Niestety, podczas II wojny światowej, znaczna część zabudowy ulicy uległa zniszczeniu – przetrwało jedynie kilka kamienic między Nowogrodzką a Alejami Jerozolimskimi, które ocalały w wyniku bombowych ataków.

W 1949 roku, podjęto decyzję o poszerzeniu ulicy do 34 metrów, co wiązało się z rozbiórką pozostałych ruin na wschodniej pierzei. Zachowane kamienice na pierzei zachodniej zyskały nową funkcję w zmodernizowanym otoczeniu, które składało się głównie z budynków biurowych, siedzib ministerstw oraz centralnych zarządów, tworząc tzw. dzielnicę ministerstw. W kwietniu 1949 roku oddano do użytku również nowo powstały odcinek pomiędzy Alejami Jerozolimskimi a ulicą Widok.

Przez następne lata koncepcja, aby Krucza stała się wyłącznie dzielnicą biurową, została uznana za niewłaściwą, ze względu na pustynnienie tej części miasta po godzinie 17. Dlatego też, po roku 1956, zaczęto wprowadzać bloki mieszkalne do istniejącej zabudowy. Ostatnią realizacją w obrębie Kruczej był otwarty 1 października 1957 roku „Grand Hotel”Orbisu, oferujący 416 pokoi, który teraz funkcjonuje jako Mercure Grand Hotel.

W latach 1950−1972, ulica Krucza pełniła rolę ciągu trasy trolejbusowej, obsługując trzy linie: 51, 53 oraz 54, co dodatkowo wspierało jej rozwój komunikacyjny.

Ważniejsze obiekty

Ulica Krucza w Warszawie jest znana z wielu ważnych obiektów, które pełnią istotne funkcje zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Oto lista kluczowych miejsc znajdujących się przy tej ulicy:

  • Kamienica Jakuba Zalewskiego (dr 3),
  • Mercure Grand Hotel (nr 28),
  • Państwowa Agencja Atomistyki (nr 36),
  • Ministerstwo Aktywów Państwowych (nr 36),
  • Rządowe Centrum Legislacji (nr 36),
  • Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (ul. Wspólna 30),
  • Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (nr 38/42),
  • Centralny Dom Towarowy, obecnie biurowiec Cedet (nr 50).

Te lokalizacje mają różnorodne znaczenie, od historycznych po administracyjne, czyniąc ulicę Kruczą kluczowym punktem na mapie stolicy.

Inne informacje

Pod numerem 26 na ulicy Kruczej stała niegdyś kamienica Łęckich, która została uwieczniona przez Bolesława Prusa w jego słynnej powieści „Lalka”. Było to miejsce, które zyskało szczególne znaczenie w literaturze polskiej, przyciągając tym samym uwagę wielu badaczy i miłośników literatury.

W trakcie budowy nowoczesnego biurowca Zaułek Piękna, powstałego na zbiegu ulic Kruczej, Mokotowskiej oraz Pięknej, architekci natrafili na ciekawą pozostałość z czasów II wojny światowej. Odkryto tam żelbetonowy schron Ringstand 58c, znany jako tobruk, pochodzący z 1944 roku. Ten schron był jednym z elementów umocnień Twierdzy Warszawa (Festung Warschau).

Po przeprowadzeniu odpowiednich prac wykopaliskowych, schron został wydobyty z ziemi i przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie można go zobaczyć jako część ekspozycji poświęconej tragikom zdarzeniom z okresu okupacji.

Przypisy

  1. Jarosław Zieliński. Powojenne zmiany w ramach dzielnicy ministerstw. „Stolica”, s. 24, styczeń−luty 2023.
  2. Jarosław Zieliński. Powojenne zmiany w ramach dzielnicy ministerstw. „Stolica”, s. 23, styczeń−luty 2023.
  3. Błażej Brzostek: Wstecz. Historia Warszawy do początku. Warszawa: Muzeum Warszawy, 2021, s. 204.
  4. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 159.
  5. Schrom uratowany. [w:] Muzeum Powstania Warszawskiego [on-line]. 1944.pl, 10.08.2004. [dostęp 05.09.2014 r.]
  6. Jacek Wołowski: Moja Warszawa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 194–195.
  7. Jacek Wołowski: Moja Warszawa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 194.
  8. Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 237.
  9. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975, s. 311.
  10. Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 174.
  11. Karol Małcużyński, Wacław Wojnacki: Zwiedzamy nową Warszawę. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1950, s. 84.

Oceń: Ulica Krucza w Warszawie

Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:8