Centralny Dom Towarowy w Warszawie

---

Opis

Lata 1951–2014

W okresie PRL-u Centralny Dom Towarowy w Warszawie był jednym z pionierskich budynków z podziemnym garażem. Architektura tego wolnostojącego obiektu charakteryzowała się zastosowaniem trzech odrębnych brył. Pierwsza z nich, zlokalizowana przy Al. Jerozolimskich, była całkowicie przeszklona i unosiła się nad ziemią za sprawą żelazobetonowych słupów, zwanych pilotis. Druga bryła, planowana jako hala spożywcza, była usytuowana na północ, zaś trzecia, pełniąca funkcję biurową, znajdowała się przy ulicy Widok.

Przestronne wnętrza CDT były innowacyjnie wyposażone. Zamontowano w nich duże, dębowe okna z giętego szkła oraz nowatorskie systemy przeciwsłoneczne, niespotykane dotychczas w kraju. Fasada południowa była przygotowana na specjalne konstrukcje reklamowe i systemy przeciwpożarowe. Co więcej, budynek zrealizował wszystkie pięć zasad nowoczesnej architektury według Le Corbusiera, stając się ikoną polskiego funkcjonalizmu.

Oryginalność CDT podkreślał również neon, który zdobił fasadę od strony Al. Jerozolimskich. Był to świetlny układ serpentyny zakończony strzałką i literami „CDT”, wykonany w 1956 roku w NRD. Przestrzeń wewnętrzna była jasna i świetna do czasu modernizacji, kiedy przezroczyste szyby wymieniono na przyciemniane.

Znanym i lubianym miejscem w CDT była restauracja „Stolica”, otwarta na szóstym piętrze w kwietniu 1952 roku. Jan Poliński projektował wnętrza części budynków, takich jak kawiarnia i restauracja.

Pożar z 1975 roku wstrząsnął budynkiem, niszcząc jego trzy piętra. Ogień, którego źródłem było zatarcie łożysk schodów ruchomych, zmusił właścicieli do odbudowy CDT do 1977 roku, po czym przeistoczył się w „Smyk”, część Domów Towarowych Centrum. Część budynku została wpisana do rejestru zabytków w 2006 roku.

Cedet

W 2014 roku nowy właściciel, spółka Immobel, zapoczątkowała przebudowę obiekt przekształcając go na nowoczesny biurowiec. Wyburzono znaczną część budynku, pozostawiając jedynie konstrukcję żelazobetonową od strony Alej Jerozolimskich, co spotkało się z krytyką. Zachowany fragment jest jedyną częścią, która pozostała po 1975 roku.

W maju 2018, budynek pod nazwą Cedet otworzył swoje drzwi dla odwiedzających. Dodano nowe skrzydło od strony północnej oraz znaczną przestrzeń dla handlu i usług, jak również nowoczesne biura. Fasada z nowym neonskim znakiem symbolizuje odświeżoną funkcjonalność i estetykę Cedetu.

Budynek w kulturze masowej

Centralny Dom Towarowy jest niezwykle istotnym elementem polskiej kultury, pojawiającym się w różnych mediach, które podkreślają jego znaczenie.

• W powieści Zły autorstwa Leopolda Tyrmanda to właśnie ten budynek staje się miejscem kulminacyjnym, gdzie rozgrywa się finałowy pościg Złego za Filipem Merynosem,
• W filmie Lekarstwo na miłość jedna ze scen została zrealizowana na tarasie kawiarni mieściącej się na antresoli budynku,
• W barwnych migawach czarno-białego obrazu Ósmy dzień tygodnia możemy podziwiać oryginalne wnętrza CDT-u sprzed jego przebudowy.

---

Oceń: Centralny Dom Towarowy w Warszawie

---