Na Skraju

---

Położenie i charakterystyka

Osiedle Na Skraju zlokalizowane jest w zielonym sercu warszawskiego Ursynowa, stanowiąc część Miejskiego Systemu Informacji Ursynów-Centrum. Jego wschodnia część od lat 70. XX wieku ambitnie rozwijała się razem z sąsiednim osiedlem Imielin, co doprowadziło do stworzenia większego kompleksu znanego jako Ursynów Południowy. Granice osiedla wyznaczają naturalne i miejskie elementy, takie jak skarpa wiślana, ulica Jana Ciszewskiego oraz jej przedłużenie w kierunku skarpy, a także aleja Komisji Edukacji Narodowej i ulica Filipiny Płaskowickiej.

Rejestr państwowy podaje, że Na Skraju ma przypisany identyfikator 85150. W obrębie tego osiedla znajdują się różnorodne uliczki, takie jak Cynamonowa, Jana Rosoła, Nowoursynowska, Zbigniewa Kiedacza, Stefana Szolc-Rozińskiego, Nugat, Indiry Gandhi, Stefana Kopcińskiego, Marii Grzegorzewskiej oraz Kokosowa. Co ważne, w bliskości alei Komisji Edukacji Narodowej znajduje się stacja metra Imielin, co zapewnia wygodne połączenia z innymi częściami Warszawy.

Zgodnie z informacjami w Państwowym Rejestrze Nazw Geograficznych, osiedle rozciąga się również na obszar Wolicy. Na Skraju charakteryzuje się dominującą zabudową mieszkaniową wielorodzinną, z wyjątkiem północno-wschodniego skraju, gdzie widać domy jednorodzinne. Obszar ten jest administrowany przez utworzoną w 1990 roku wspólnotę, Spółdzielnię Mieszkaniową „Na Skraju”, która zarządza terenami o powierzchni około 54 hektarów, wcześniej włączonymi do Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego „Ursynów”.

Warto wspomnieć, że Na Skraju stało się także miejscem kręcenia popularnego polskiego serialu Alternatywy 4. Budynek, który pojawia się w tej produkcji, znajduje się pod adresem Grzegorzewskiej 3, co czyni tę lokalizację jeszcze bardziej rozpoznawalną wśród mieszkańców i fanów tego klasycznego serialu.

Historia

14 maja 1951 roku, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, obszar, na którym później powstało osiedle Na Skraju, został włączony w granice administracyjne Warszawy, w tym również gminy Wilanów. Proces rozwijania tego terenu rozpoczął się na poważnie w 1977 roku, kiedy to rozpoczęto budowę zespołu osiedli znanego jako Ursynów Południowy, który obejmował łączną powierzchnię 213,5 hektara.

Osiedle podzielone zostało na dwie główne części oddzielone aleją Komisji Edukacji Narodowej: Imielin, ulokowany na zachodzie, oraz Na Skraju, rozciągający się na wschodzie. W projekcie przewidziano powstanie aż 10,2 tysiąca mieszkań, co miało służyć około 35,7 tysiącom mieszkańców. Architekci, którzy zostali wybrani w drodze konkursu, to A. Fabierkiewicz (projektant główny), P. Jankowski, E. Sander-Krysiak oraz S. Stefanowicz, działający w ramach Stołecznej Dyrekcji Inwestycji Spółdzielczych.

Do głównych inwestorów należał Stołeczny Związek Budownictwa Mieszkaniowego, a realizacja przedsięwzięcia miała się odbywać w latach 1976–1981. Plany zakładały budowę bloków mieszkalnych o wysokości od 4 do 16 kondygnacji, realizowanych w technologii wielkiej płyty, według systemu „Ż”. Lokale mieszkalne miały być w pełni wykończone, co obejmowało malowanie, podłogi, sanitariaty oraz drzwi. W części wspólnej przewidziano takie udogodnienia jak sauny i pralnie.

Osiedle Na Skraju planowało także budowę 150 domów jednorodzinnych, co miało zróżnicować ofertę mieszkalną. Główna zasada urbanistyczna, którą przyjęto podczas tego procesu, była podobna do tej, która obowiązywała przy wznoszeniu Ursynowa Północnego. Zakładała ona zabudowę mieszkaniową i usługową wzdłuż ciągów pieszych. Kluczową osią planu stała się aleja Komisji Edukacji Narodowej, pod którą zaplanowano przebieg linii szybkiej kolei miejskiej.

Osiedle Na Skraju miało łączyć w sobie 85 hektarów terenu, na którym przewidziano 282 tys. m² powierzchni użytkowej. Z tej powierzchni miało powstać 5445 mieszkań oraz 150 domów jednorodzinnych. Średnia wielkość domu została zaplanowana na 100–110 m², a mieszkań na 52,5 m². Przydzielono różne typy mieszkań: 18 lokali M1, 181 M2, 2168 M3, 1842 M4, 407 M5 i 72 M6.

Od marca 1994 roku osiedle znajduje się w obrębie dzielnicy Ursynów. W 1998 roku obszar ten został włączony do terenu MSI Imielin, a w roku 2000 wyodrębniono go w obecnych granicach i nadano mu nazwę Ursynów-Centrum.

Przyroda

W obrębie osiedla znajduje się park Polskich Wynalazców, który powstał w 2020 roku. To miejsce łączy w sobie funkcję rekreacyjną oraz przyrodniczą, co czyni je wyjątkowym na lokalnej mapie.

Na obszarze parku objęto ochroną sześć pomników przyrody, które są głazami narzutowymi. Wyróżniają się one nie tylko swoim naturalnym pięknem, ale również nazwami, które upamiętniają ważne postacie związane z regionem. Wśród nich znajdują się: Aleksandra, Ludwika Sawickiego, Straży Ochrony Przyrody oraz im. Stanisława Zwierza.

Północno-wschodnie skraje osiedla znajdują się w obrębie otuliny rezerwatu przyrody Skarpa Ursynowska, co sprawia, że jest to obszar o dużej wartości ekologicznej, sprzyjający różnorodności biologicznej i ochronie przyrody.

---

Oceń: Na Skraju

---