Kościół parafialny Matki Bożej Królowej Polski to znamienity zabytek, znajdujący się w urokliwej warszawskiej dzielnicy Żoliborz. Mieści się on na malowniczym Marymoncie, gdzie został wzniesiony w XVII wieku. Obiekt ten pierwotnie zbudowano jako letnią rezydencję dla królowej Marii Kazimiery, co świadczy o jego historycznym znaczeniu i architektonicznej wartości.
Obecnie kościół ten pełni funkcję parafialną w ramach parafii Matki Bożej Królowej Polski, przyciągając zarówno wiernych, jak i turystów zainteresowanych jego bogatą historią oraz architekturą.
Opis
W latach 1692–1695 król Jan III Sobieski zlecił architektowi Tylmanowi z Gameren wzniesienie niewielkiego pałacu na wzgórzu. Budowla ta została usytuowana w miejscu wcześniejszego dworu, a zaprojektowana na planie kwadratu, oferowała kilka pomieszczeń na parterze oraz salę (piano nobile) w kształcie krzyża na piętrze. Całość została zwieńczona dachem namiotowym z ozdobną banią. Elewacje budynku zostały estetycznie zaprojektowane z użyciem ram oraz pseudopilastrów. Pałacyk ten, przeznaczony dla prywatnego życia rodziny królewskiej, pełnił także rolę pawilonu myśliwskiego. Miejsce zyskało nową nazwę; spolszczona wersja francuskiego Marie Mont (‘Góra Marii’) stała się znana jako „Marymont”. W roku 1720 pałac został zakupiony przez króla Augusta II, który zlecił jego przebudowę na willę myśliwską. Wkrótce potem utworzył zwierzyniec i ogród ozdobny, który w 1763 roku przekształcono w park publiczny. Następnie posiadłość była dzierżawiona przez najwyższych urzędników, między innymi posła angielskiego Wrought oraz marszałka koronnego Franciszka Rzewuskiego. W 1796 roku rząd pruski wykupił ten teren, a w kolejnych latach stał się on własnością skarbu Królestwa Polskiego. W 1816 roku powstała tutaj Szkoła Agronomiczna, która rozpoczęła działalność 1820 roku jako Instytut Agronomiczny. Wówczas na parterze pałacyku utworzono kaplicę, a na piętrze znajdowały się gabinety. Niestety, w 1862 roku szkołę przeniesiono przez władze carskie do Puław, gdzie utworzono nowy Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leśny. Opuszczone budynki w Marymoncie zostały przejęte przez wojsko, które zaaranżowało je na koszary. W 1915 roku, w wyniku działań wojennych, oddziały rosyjskie opuściły Warszawę. W tym czasie w opuszczonych budynkach zorganizowano schronisko dla osób ciężko chorych pod wezwaniem św. Józefa, a w ruinach pałacu, 2 lutego 1916 roku, księża marianie na nowo zaaranżowali kaplicę. Rewitalizacja kaplicy miała miejsce w 1924 roku, kiedy to została ona przebudowana w stylu eklektycznym według projektu ppłk Henrycha, a w tym samym roku została poświęcona przez biskupa polowego WP, Stanisława Galla. W latach 1928–1930 dobudowano dwa boczne wejścia oraz uporządkowano kwestie własnościowe. Kościół był niestety świadkiem destrukcyjnych działań podczas II wojny światowej, gdyż jego sklepienie nad prezbiterium uległo uszkodzeniu. W latach 1956–1959 miały miejsce prace projektowo-budowlane, które doprowadziły do przyznania parafii praw kościoła w kwietniu 1959 roku przez ks. prymasa Stefana Wyszyńskiego. W 1960 roku kościół został rozbudowany według projektu Brunona Zborowskiego, co przyczyniło się do przekształcenia go w trzynawową świątynię z transeptem oraz łukowym prezbiterium. W 1965 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków. Konsekracja oraz powołanie parafii pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polski miały miejsce 11 października 1966 roku, a dokonał tego Ks. Kard. Stefan Wyszyński. Pośród licznych elementów wyposażenia, które datują się na XIX i XX wiek, uwagę przykuwa relikwiarz św. Cecylii, pochodzący z połowy XVIII wieku. W połowie lat 70. XX wieku dodano 21-głosowe organy. Podczas prac archeologicznych zapoczątkowanych w 2016 roku, które miały na celu adaptację pomieszczeń sutereny kaplicy na salę parafialną, odkryto południowo-wschodni narożnik muru oporowego prostokątnego tarasu-platformy, na którym w XVII wieku wznosił się pałacyk królowej Marii Kazimiery.
Przypisy
- Łukasz Traczyk. Marymont odkrywa swoje tajemnice. „Stolica”, s. 35, 01.03.2021 r.
- a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30.06.2022 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 3. [dostęp 27.07.2022 r.]
- według innych źródeł w 1727
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Matki Bożej Łaskawej w Warszawie | Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie | Kościół św. Karola Boromeusza w Warszawie (Powązki) | Kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Warszawie | Kościół św. Tomasza Apostoła w Warszawie | Kościół św. Katarzyny w Warszawie | Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie (Res Sacra Miser) | Kościół św. Wawrzyńca w Warszawie | Kościół św. Wincentego à Paulo w Warszawie | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie | Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Warszawie | Kościół Matki Bożej Jerozolimskiej w Warszawie | Kościół Matki Bożej Anielskiej w Warszawie (Radość) | Kościół św. Anny w Warszawie (Śródmieście) | Katedra Świętego Ducha w Warszawie | Kolegiata św. Anny w Warszawie (Wilanów) | Kościół Objawienia Pańskiego w Warszawie | Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie | Kościół bł. Władysława z Gielniowa w Warszawie | Świątynia Sybilli w WarszawieOceń: Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Warszawie