Budynek mieszkalny przy ul. Grójeckiej 19/25 w Warszawie

---

Charakterystyka

Budynek mieszkalny zlokalizowany jest w wyjątkowej okolicy, pomiędzy ulicami Grójecką, Juliana Ursyna Niemcewicza oraz Tarczyńską, stanowiąc integralną część obszaru Miejskiego Systemu Informacji Stara Ochota. Prace projektowe realizowane były pod kierownictwem głównego architekta Jana Zdanowicza, natomiast nad konstrukcją czuwał S. Jasiński. Inwestycja nabrała kształtów w latach 1962-1968, zaś jej pomysłodawcą była Nauczycielska Spółdzielnia Mieszkaniowo-Budowlana „Oświata”.

Budynek wznosi się na 14 kondygnacjach nadziemnych, a jego wyposażenie obejmuje dwie funkcjonalne windy. Kreatywne podejście architekta sprawiło, że dłuższe boki obiektu zostały nieznacznie cofnięte, co nadaje mu formę litery X. Dzięki spiczastym balkonów, tworzącym przesunięte względem siebie pasy, budynek wyróżnia się oryginalnością. Przyziemie obiektu, czyli kondygnacja parterowa, ma prostokątny kształt oraz znaczną powierzchnię w porównaniu do wyższych pięter.

Pierwotne plany przewidywały umieszczenie na parterze kawiarni, delikatesów, ogrodu oraz garaży. Elewację tej części budynku zdobi wyjątkowa mozaika autorstwa Marii Leszczyńskiej z 1968 roku, która powstała z kamieni i resztek szklanych. Podobne dzieło artystyczne w przeszłości ozdabiało również wnętrze lokalu usługowego.

Architektoniczna koncepcja Zdanowicza została powtórzona w projektach trzech punktowców znanych jako „Iksy”, zrealizowanych na osiedlu Torwar.

Budynek ma również swoje miejsce w historii Warszawy, bowiem to stąd, z nadajnika znajdującego się na dachu, 12 kwietnia 1982 roku wyemitowano pierwszą audycję podziemnego Radia „Solidarność”. W celu upamiętnienia tego wydarzenia, w 2010 roku na elewacji bloku zainstalowano szklana tablicę. Dodatkowo, w 2012 roku obok tablicy powstał mural autorstwa grupy Oli Mireckiej, który również nawiązuje do historii radia.

Od 1999 roku na parterze budynku funkcjonuje klub muzyczny „Dekada”, który poprzednio był siedzibą popularnej kawiarni „Słoneczna”, otwartej w 1969 roku. W uznaniu jego wartości architektonicznych, w 1977 roku budynek został opisany w Atlasie architektury Warszawy jako “jedno z ciekawszych rozwiązań plastycznych w budownictwie mieszkalnym”. W 2016 roku obiekt ten znalazł się w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (ID: OCH34185), ogłoszony jako „osiedle Grójecka”.

---

Oceń: Budynek mieszkalny przy ul. Grójeckiej 19/25 w Warszawie

---