Kamienica Gizińska, znana również jako Martensowa, Martensowska lub Wachnicowska, jest historycznym obiektem o bogatej przeszłości, wzniesionym w pierwszej połowie XV wieku. Jej lokalizacja to Rynek Starego Miasta 6, jednego z najbardziej urokliwych i zabytkowych miejsc w Warszawie.
Kamienica ta jest doskonałym przykładem architektury gotyckiej i stanowi część niezwykle cennego dziedzictwa kulturowego stolicy, przyciągającym uwagę nie tylko mieszkańców, ale i turystów.
Opis
Pierwotnie budynek ten był dwuokienną kamienicą zaprojektowaną w stylu gotyckim, jednak w 1607 roku doznał on zniszczeń na skutek pożaru. Już w 1610 roku obiekt został odbudowany, tym razem w stylu barokowym. Do połowy XVII wieku był w rękach rodziny patrycjuszowskiej Gizów, a później zmieniał właścicieli, wśród których znaleźli się m.in. Marcin Martenson z Bremy, Wachnic oraz rajca Gieler, który był jej właścicielem w połowie XVIII wieku, a także rajca J. M. Łukaszewicz, który zarządzał budynkiem od 1784 do 1826 roku.
W latach 1784–1826 w kamienicy funkcjonował sklep, który obejmował także piwnicę oraz szynk. Powyżej jego wejścia widniał napis: Vinum laetificat cor et acuit ingenium, co w tłumaczeniu oznacza: Wino rozwesela serce i zaostrza dowcip.
W późniejszych latach budynek został nadbudowany do pięciu kondygnacji oraz dodano do niego latarnię. W 1928 roku kamienicę ozdobiono polichromią autorstwa L. Ślendzińskiego. Niestety, podczas powstania warszawskiego obiekt został znacznie zniszczony, przetrwał jedynie fragment portalu oraz część parteru.
W latach 1952–1953 odbyła się odbudowa budynku, która została zrealizowana według projektu T. Bursche i S. Kamińskiego. W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków, co podkreśla jej historyczne oraz architektoniczne znaczenie.
W kulturze masowej
Fasada kamienicy jest dobrze znana i interesująca, a jej elementy architektoniczne przykuwają uwagę nie tylko turystów, ale także twórców filmowych. W filmie komediowym „Ja tu rządzę”, który powstał w 1939 roku, front budynku z charakterystycznym napisem „Vinum laetificat cor et acuit ingenium” znalazł swoje miejsce.
Przypisy
- a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30.09.2022 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [dostęp 03.01.2023 r.].
- Zaduszki filmowe, czyli „Ja tu rządzę” (1939 r.). bestiariusz.wordpress.com, 13.11.2015 r. [dostęp 06.05.2018 r.].
- a b Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993 r. s. 260.
- a b Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977 r. s. 192.
- a b Encyklopedia Warszawy. PWN, 1975 r. s. 245-246.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Jacobsona w Warszawie | Kamienica Józefa Bakela w Warszawie | Kamienica Judy Wielburskiego w Warszawie | Kamienica Krasińskich w Warszawie | Kamienica Pod Chrystusem w Warszawie | Kamienica przy ul. Strzeleckiej 8 w Warszawie | Kamienica Stanisława Rostkowskiego w Warszawie | Kamienica Wolfa Gutgelda w Warszawie | Kamienica Zalmana Nożyka w Warszawie | Młotek (budynek) | Kamienica Emila Wedla w Warszawie | Kamienica Baryczkowska w Warszawie | Kamienica „Spokojna” w Warszawie | Kamienica Fukierowska w Warszawie | Dom przy ul. Kaleńskiej 12 w Warszawie | Dom im. Wojciecha Sawickiego w Warszawie | Czerwona willa w Warszawie | Budynek mieszkalny przy ul. Grójeckiej 19/25 w Warszawie | Kamienica przy ul. Solec 103 w Warszawie | Kamienica przy ul. Próżnej 7 w WarszawieOceń: Kamienica Gizińska w Warszawie (Rynek Starego Miasta 6)