Zofia Chlebowska

---

Życiorys

Ukończyła pensję Skłodowskiej w Warszawie, gdzie zdobyła fundamenty swojej wiedzy. Następnie, razem z rodzeństwem, w tym siostrą Anielą, która zmarła w roku 1904, zaangażowała się w prowadzenie instytutu wydawniczego dotyczącego Słownika geograficznego Królestwa Polskiego.

Pod koniec lat osiemdziesiątych XIX wieku Zofia została aresztowana za swój aktywny udział w obchodach rocznicy 3 maja, które miały miejsce w Ogrodzie Botanicznym UW w Warszawie. W wyniku tego zdarzenia zmuszona była opuścić Warszawę i osiedliła się w Suchedniowie w 1890 roku. Tam podjęła pracę jako nauczycielka na pensji u pana Peck.

Praca ta nie ograniczała się jedynie do nauczania; Zofia prowadziła tajną działalność oświatową, w której ramach stworzyła lokalną czytelnię i oferowała pomoc mieszkańcom Suchedniowa, zarówno Polakom, jak i Żydom, szczególnie w trudnych warunkach epidemii w miejscowym getcie. Istotnym elementem jej działalności było również utworzenie stypendiów dla wiejskich uczennic.

Przed rokiem 1903 Zofia powróciła do Warszawy, gdzie nieustannie rozwijała swoje tajne nauczanie. Po śmierci swojego męża Bronisława Chlebowskiego, który zmarł w 1918 roku, przejęła opiekę nad jego wydawnictwami.

W miarę swoich możliwości, Zofia podzieliła połowę swojego majątku na dwie części: pierwszą przekazała Towarzystwu Naukowemu Warszawskiemu, a drugą – Kasie im. Józefa Mianowskiego. Po jej śmierci spoczęła na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 27, wprost rząd 3, miejsce 18-20.

---

Oceń: Zofia Chlebowska

---