Myron Mathisson był wybitnym polskim fizykiem-teoretykiem, który urodził się 4 grudnia 1897 roku w Warszawie. Wykształcony w atmosferze intelektualnej przełomu XIX i XX wieku, stał się postacią znaczącą w dziedzinie fizyki teoretycznej.
Jego życie zakończyło się tragicznie 13 września 1940 roku w Cambridge, gdzie przebywał w trudnych okolicznościach drugiej wojny światowej. Mathisson, pochodzenia żydowskiego, był jednym z wielu uczonych, którzy doświadczyli skutków wpływów politycznych i społecznych tamtych czasów.
Życiorys
Myron Mathisson, urodzony w rodzinie żydowskiej Hirscha i Chany (z domu Ejdelman) Mathissonów, rozpoczął swoją edukację w IV Gimnazjum rządowym w Warszawie. Tam zdobył złoty medal w 1915 roku, co świadczyło o jego wyjątkowych zdolnościach. Następnie podjął studia na Politechnice Warszawskiej, gdzie w październiku 1918 roku uzyskał tzw. półdyplom, co było istotnym krokiem w jego edukacyjnej ścieżce.
Od 1917 roku Mathisson związał się z Uniwersytetem Warszawskim, który ukończył w 1924 roku pod opieką profesora Czesława Białobrzeskiego. W międzyczasie, w maju 1919, został powołany do wojska i służył w Batalionie Maszynowym Saperów, uzyskując w 1920 roku bezterminowe zwolnienie. W 1930 roku obronił doktorat na Uniwersytecie Warszawskim na podstawie pracy „Ogólna teoria względności a dynamika elektronu/Sur le movement d’un corps tournant dans un champ de gravitation”, co otworzyło mu drzwi do dalszej kariery akademickiej. Dwa lata później, w 1932 roku, osiągnął również habilitację, jednak nie mógł znaleźć odpowiedniego stanowiska w Warszawie.
W 1936 roku Mathisson objął profesurę na uniwersytecie w Kazaniu, a rok później powrócił do Warszawy, gdzie nawiązał korespondencję z Albert Einsteinem. W latach 1937-1939 przebywał w Krakowie, gdzie pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim pod kierunkiem prof. Jana Weyssenhoffa. Jego prace zyskały uznanie, zwłaszcza w oczach prof. Wacława Dziewulskiego. Znany fizyk Niels Bohr zaprosił go do Kopenhagi, co świadczy o reputacji Mathissona w międzynarodowym środowisku naukowym.
W 1939 roku wyjechał do Paryża, gdzie spotkał się z Jacquesem Hadamardem, a następnie odwiedził Cambridge, gdzie miał okazję spotkać Paula Diraca. Po śmierci Mathissona, Dirac opublikował jego ostatnią pracę oraz wspomnienie o nim w prestiżowym czasopiśmie „Nature” w tomie 146, w 1940 roku. Pomimo trudnych warunków życiowych, Mathisson utrzymywał się z pracy jako tłumacz hebrajski oraz tworzył rysunki techniczne i obliczenia statyczne dla konstrukcji żelbetowych.
Myron Mathisson zmarł na gruźlicę w Cambridge w 1940 roku. Jego krótka, lecz znacząca kariera zaowocowała publikacją 10 prac naukowych, które miały wpływ na rozwój fizyki teoretycznej.
Prace
Myron Mathisson przyczynił się do fizyki i matematyki swoją pracą naukową, w której opublikował wiele znaczących artykułów. Oto przegląd jego najważniejszych publikacji:
- Die Beharrungsgesetze in der allgemeinen Relativitätstheorie, Z. Phys. 67 (1931), 270–277,
- Die Mechanik des Materieteilchens in der allgemeinen Relativitätstheorie, Z. Phys. 67 (1931), 826–644,
- Bewegungsproblem in der Physik und Elektronenkonstanten, Z. Phys. 69 (1931), 389–408,
- Neue Mechanik materieller Systeme, Acta Phys. Polonica 6 (1937), 163–209,
- Le problème de M. Hadamard relatif à la diffusion des ondes, Acta Math. 71 (1939), 249–282 oraz Compte Rendu Acad. Sci. 208 (1939), 1776,
- Eine Lösungsmethode für Differentialgleichungen vom normalen hyperbolischen Typ, Mathematische Annalen, Band 107, 1932, 400,
- Proc. Cambridge Philosophical Society 36, 1940, 331,
- Proc. Cambridge Philosophical Society, 38, 1940, 40–60.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Józefina Nowotna-Lachowicka | Maria Ewa Kamińska | Jerzy Kremky | Irena Kotowicz-Borowy | Franciszek Błoński (botanik) | Magdalena Borsuk-Białynicka | Zofia Chlebowska | Krzysztof Korona | Leszek Kaczmarek | Jan Szczepan Wulfers | Józefa Gagatnicka | Renata Siuda-Ambroziak | Samuel Eilenberg | Tadeusz Lazzarini | Paweł Żmudzki | Przemysław Rybka | Andrzej Majewski (pedagog) | Katarzyna Górak-Sosnowska | Andrzej Sukiennicki | Gereon IwańskiOceń: Myron Mathisson