Tadeusz Matusiak (historyk)

---

Życiorys

Urodziny Tadeusza Matusiaka miały miejsce w 1933 roku w Warszawie. Już w młodzieńczych latach zaangażował się w działalność gdańskiej tajnej organizacji harcerskiej „Szczerbiec”, która koncentrowała się na promowaniu wartości patriotycznych oraz szerzeniu treści antyradzieckich. W grudniu 1953 roku został aresztowany, a w marcu następnego roku, po przeprowadzonym procesie, skazany na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu, co wiązało się także z utratą praw publicznych i obywatelskich oraz zabraniem mienia.

Wykonanie kary częściowo zostało umorzone na podstawie ustawy o amnestii z dnia 22 listopada 1952 roku. Mimo tego, jego skazanie za działalność antykomunistyczną uniemożliwiło mu kontynuację nauki oraz podejmowanie pracy. Ostatecznie, wyrok został anulowany wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku w dniu 7 marca 2012 roku.

W 1956 roku Matusiak rozpoczął studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, które zakończył w 1961 roku, broniąc pracę magisterską na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę jako nauczyciel historii w VII Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku Oruni. W tym czasie nawiązał współpracę z byłymi więźniami obozu Stutthof, prowadząc działania na rzecz upamiętnienia ofiar i zachowania pamięci o tragediach z przeszłości. Jego zaangażowanie doprowadziło do stworzenia Miejsca Pamięci w obozie, który od zakończenia II wojny światowej ulegał systematycznej dewastacji i zapomnieniu.

Dzięki Tadeuszowi Matusiakowi wokół Muzeum zintegrowały się różne organizacje społeczne, w tym środowiska byłych więźniów obozu Stutthof oraz ich rodziny. Rozpoczęto działania związane z budowaniem kolekcji muzealnej oraz gromadzeniem zbiorów archiwalnych, a także uporządkowano teren poobozowy i rozpoczęto prace badawcze nad historią KL Stutthof. Matusiak pełnił rolę kierownika Muzeum Stutthof w Sztutowie aż do czerwca 1972 roku, po czym został powołany na dyrektora Muzeum Historii Miasta Gdańska, gdzie pracował do 1976 roku.

W 1974 roku jego osiągnięcia zostały docenione, otrzymał bowiem Nagrodę Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”. Odszedł w spokoju, spoczywając obok swojej żony Darii (1936–2015) na cmentarzu parafialnym w Nadarzynie, w sektorze B8-B-6.

---

Oceń: Tadeusz Matusiak (historyk)

---