Feliks Rogoziński, noszący herb Abdank, to niezwykle interesująca postać w polskiej nauce. Urodził się 29 sierpnia 1879 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył tragicznie 10 stycznia 1940 roku w obozie Sachsenhausen.
Był to uznawany zoolog oraz profesorUniwersytetu Jagiellońskiego. Jego prace koncentrowały się na biochemii oraz fizjologii zwierząt, co czyniło go specjalistą w tej dziedzinie.
Życiorys
Feliks Rogoziński, syn Jana Tadeusza, który był prezesem Prokuratorii Generalnej Królestwa Polskiego, oraz Ludwiki z Minterów, pochodził z rodziny o znaczeniu przemysłowym, jako wnuk Karola Juliusza Mintera. Egzamin dojrzałości zdał w 1897 roku w V Gimnazjum Klasycznym w Warszawie, a następnie rozpoczął naukę na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie ukończył studia w 1901 roku uzyskując tytuł kandydata nauk fizyko-matematycznych.
W latach 1901–1903 Rogoziński pracował w laboratorium botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego, badając wpływ chininy na rozwój drożdży. Swą karierę naukową kontynuował w gabinecie botanicznym Warszawskiego Instytutu Politechnicznego. Przeniósł się do Krakowa, gdzie pracował jako asystent w Katedrze Hodowli Zwierząt i Mleczarstwa na Studium Rolniczym przy Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) w latach 1903–1916.
W dniu 31 maja 1905 roku uzyskał tytuł doktora filozofii w oparciu o pracę zatytułowaną „O rozkładzie kazeiny przez niektóre bakterie fermentacji mlekowej, wyhodowane z sera ementalskiego.” Kolejne dwa lata spędził na studiach naukowych w Berlinie oraz Strassburgu, gdzie prowadził badania dotyczące produktów rozkładu białka surowicy krwi pod wpływem soku trzustkowego.
Po powrocie do kraju, 14 września 1910 roku, Rogoziński uzyskał veniam legendi na UJ jako docent prywatny fizjologii oraz nauki żywienia zwierząt domowych, prezentując pracę „Przyczynki do znajomości wymiany fosforu w ustroju zwierzęcym”. W 1910 roku zdobył również stypendium AU i udał się na studia do Instytutu Pasteura w Paryżu, a następnie kontynuował naukę w Heidelbergu.
W 1916 roku został mianowany tytularnym profesorem nadzwyczajnym. W tym samym okresie propozycja przejścia do Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach skłoniła władze do utworzenia nowej Katedry Fizjologii i Nauki Żywienia Zwierząt Domowych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Rogoziński został mianowany rzeczywistym profesorem nadzwyczajnym 1 października 1917 roku, a następnie 1 kwietnia 1920 roku – profesorem zwyczajnym. Prowadził katedrę aż do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Był kluczowym twórcą i organizatorem jednostki, która umożliwiła prowadzenie pierwszych w Polsce badań w dziedzinie fizjologii żywienia związanych z potrzebami rolnictwa krajowego.
W 1920 roku pełnił funkcję dyrektora Studium Rolniczego UJ, a po przekształceniu tej jednostki w Wydział, był dziekanem w latach 1926 oraz 1937, a także prodziekanem w latach 1927–1930 Wydziału Rolniczego. W 1938 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Rogoziński należał do Międzynarodowej Unii Chemicznej, biorąc udział w kongresach w Madrycie w 1934 roku, Zurichu w 1937 roku oraz Rzymie w 1938 roku.
Niestety, jego kariera została brutalnie przerwana, gdy został aresztowany podczas Sonderaktion Krakau i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Z powodu załamania psychicznego, odmawiał przyjmowania pokarmów, co doprowadziło do jego śmierci na zapalenie płuc. Po jego śmierci, urnę z prochami profesora złożono na cmentarzu Rakowickim (kwatera VIII rząd 4, miejsce 19).
Przypisy
- 10.11.1938 r. „za zasługi na polu pracy naukowej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Teresa Siemieniewska | Henryk Ferdynand Hoyer | Dariusz Jemielniak | Stefan Chaskielewicz | Tadeusz Matusiak (historyk) | Paweł Strzelecki (matematyk) | Ryszard Malewski | Rafał Piwowarski | Juliusz Zweibaum | Jerzy Łojek | Andrzej Richling | Joanna Rapacka | Krzysztof Lewenstein | Zofia Radwańska-Paryska | Danuta Przeworska-Rolewicz | Janusz Żarnowski | Tomasz Sulej | Inka Słodkowska | Ewa Kowalska | Kazimierz GoebelOceń: Feliks Rogoziński