Szymon Modrzejewski, ur. 22 sierpnia 1969 roku w Warszawie, to wybitny współczesny polski kamieniarz, który specjalizuje się w renowacji nagrobków, wykorzystując różnorodne techniki konserwatorskie.
Jego rodzina rozwinęła artystyczne i literackie tradycje: jest synem Anny Modrzejewskiej, polonistki, oraz Bronisława Modrzejewskiego, scenografa, który zmarł w sierpniu 2020 roku. Szymon ukończył LXI Specjalne Liceum Ogólnokształcące przy Szkolnym Ośrodku Socjoterapii w Warszawie. Jego ścieżka edukacyjna obejmowała studiowanie patrologii na Akademii Teologii Katolickiej oraz kulturoznawstwa na PWSZ w Sanoku, jednak żadne z tych studiów nie zostało przez niego sfinalizowane.
W latach 1987–1995 był jednym z współorganizatorów obozów konserwatorskich Nadsanie. W 1996 roku podjął inicjatywę założenia Nieformalnej Grupy Kamieniarzy Magurycz, która działała przez dekadę. W 2007 roku grupa przekształciła się w Stowarzyszenie Magurycz, którego Szymon jest przewodniczącym. Stowarzyszenie to prowadzi działania mające na celu społeczne ratowanie cennych zabytków sztuki sepulkralnej oraz małej sakralnej architektury, koncentrując się głównie na obszarach Łemkowszczyzny i Bojkowszczyzny.
Szymon Modrzejewski angażuje się zarówno społecznie, jak i komercyjnie w remont i konserwację kamiennych nagrobków na cmentarzach różnych wyznań oraz innych zabytków kultury materialnej w regionie Bieszczadów, Beskidu Niskiego, Gór Sanocko-Turczańskich, Roztocza, a także na Ukrainie i Dolnym Śląsku. Na zamówienie wykonuje nagrobki, które często czerpią inspirację z realizacji z XVII-XIX wieku.
W ramach społecznych obozów remontowych, które Szymon prowadzi, zrealizowano konserwację w przybliżeniu 3000 obiektów, według stanu na luty 2020 roku. Zdobywał wiedzę i umiejętności w zakresie rzemiosła kamieniarskiego z elementami technik konserwatorskich m.in. u Adama Romana oraz Janusza Smazy. Pracował w różnych zespołach konserwatorskich w Polsce oraz za granicą, m.in. w Rosji, Turcji, na Ukrainie, Białorusi i Litwie. Jest także trzykrotnym stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Od 1992 roku Szymon Modrzejewski aktywnie pisze artykuły dotyczące ludowego kamieniarstwa oraz tematów związanych z działalnością Stowarzyszenia Magurycz. Obecnie mieszka w Nowicy, w Beskidzie Niskim, gdzie wspólnie z konserwatorką dzieł sztuki, Katarzyną Bromirską, wychowują syna Antoniego.
Nagrody i wyróżnienia
W 2007 roku Szymon Modrzejewski został uhonorowany nagrodą specjalną w prestiżowym konkursie im. Heleny Radlińskiej, który wyróżnia najlepszego animatora społecznego. Zaledwie kilka lat później, w czerwcu 2011, odebrał w Amsterdamie Grand Prix Europa Nostra. Nagroda ta, przyznawana przez Federację Europa Nostra, dotyczy ochrony dziedzictwa kulturowego, co pokazuje wysoki poziom jego działalności w tej dziedzinie.
W 2012 roku Szymon otrzymał nagrodę „Mosty Starosty”, która została wręczona przez starostę Gorlic, za jego wyjątkowe osiągnięcia w zakresie ochrony europejskiego dziedzictwa kulturowego. To wyróżnienie jest dowodem na jego zaangażowanie oraz wpływ na rozwój kultury.
W 2015 roku, jako potwierdzenie wpływu na rozwój społeczności obywatelskiej, odbyła się ceremonia wręczenia nagrody Fundacji Polish Culture, którą Szymon Modrzejewski również otrzymał. Jego wysiłki nie pozostały niezauważone, a przyznane nagrody są świadectwem jego nieustannej pracy na rzecz społeczeństwa.
27 lutego 2020 roku, w trakcie uroczyście zorganizowanej ceremonii, Szymon został odznaczony Odznaką Honorową Rzecznika Praw Obywatelskich za zasługi w zakresie ochrony praw człowieka. W tym ceremoniale wziął udział zwierzchnik Kościoła greckokatolickiego w Polsce, abp Eugeniusz Popowicz, który uhonorował go Medalem Świętych Cyryla i Metodego. W imieniu metropolity przemysko-warszawskiego medal ten wręczył ks. Bogdan Krub.
Na koniec, w dniu 12 września 2020 roku, Szymon Modrzejewski odebrał Medal Honorowy Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce „Сторож пам’яті”, który został mu przyznany w 2019 roku, co pokazuje jego znaczenie w kontekście integracji historycznej w regionie.
Przypisy
- Wielokulturowość to mit [online], tygodnik.tvp.pl [dostęp 05.06.2021 r.]
- Doktor Cmentarnik i Mister Ekscentryk [online], ngo.pl [dostęp 05.06.2021 r.]
- Ludzie SOS-u zmieniają świat: Szymon w krainie kamieni [online], Ludzie SOS-u zmieniają świat, 07.03.2020 r. [dostęp 05.06.2021 r.]
- Honorowa Odznaka RPO za ratowanie starych cmentarzy | JEWISH.PL [online], 02.03.2020 r. [dostęp 05.06.2021 r.]
- Bronisław Modrzejewski, Warszawa, 08.08.2020 r. - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 03.02.2021 r.]
- AgnieszkaA. Rodowicz AgnieszkaA., Co czuje człowiek, który ratuje zapomniane groby [online], www.polityka.pl, 2016 [dostęp 07.01.2021 r.]
- Mosty Starosty 2012 rozdane! Sękowa.info - serwis turystyczno - historyczny, prezentujący cmentarze, cerkwie, kościoły oraz miejscowości gminy Sękowa. [online], www.sekowa.info [dostęp 07.01.2021 r.]
- Fundacja Losy Niezapomniane [online], www.los.org.pl [dostęp 07.01.2021 r.]
- Medal Honorowy Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce "Сторож пам'яті" [online], Ukraińskie Towarzystwo Historyczne w Polsce [dostęp 07.01.2021 r.]
- Laureaci | Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL [online], www.cal.org.pl [dostęp 03.02.2021 r.]
- Szymon Modrzejewski [online], European Heritage Awards / Europa Nostra Awards [dostęp 03.02.2021 r.]
- Joanna Lichocka, Punk klei krzyże, wywiad z Szymonem Modrzejewskim w "Rzeczpospolitej", 09.02.2008 r.
- a b c "Żeby pamięć nie popadała w niepamięć”. Honorowa Odznaka RPO dla Szymona Modrzejewskiego za ratowanie starych cmentarzy, 27.02.2020 r.
- Jacek Serafin, Świat Kamienia nr 51, Magurycz - wolontariusz w służbie kultury sepulkralnej. Wywiad z Szymonem Modrzejewskim, szefem stowarzyszenia.
Pozostali ludzie w kategorii "Rzemiosło i prace manualne":
Mariusz Pajączkowski | Tadeusz Kałasa | Feliks Giecewicz | Stanisław Książek (drukarz) | Józef Unger | Myrosława Kot | Władysław Miecznik | Jan Szyttler | Wacław Piskorski | Józef Walenty Budynowicz | Wanda Michalska | Franciszek Szanior | Lucyna Ćwierczakiewiczowa | Michał Zwoliński | Teodor Chrząński (ogrodnik) | August Piskorski | Leonard Piskorski | Stanisław Lipczyński | Jerzy Jakubiszyn | Stanisław Piotr NiemiraOceń: Szymon Modrzejewski