Jan Szyttler


Jan Szyttler, który przyszedł na świat w 1763 roku w Warszawie, to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej gastronomii. Zmarł w 1850 roku.

Był on nie tylko uznawanym kucharzem, ale także pionierem, który jako pierwszy w Polsce stworzył systematyczne książki kucharskie, co miało ogromny wpływ na kulinarną kulturę naszego kraju.

Życiorys

Jan Szyttler przyszedł na świat w Warszawie, w rodzinie, gdzie kuchnia odgrywała szczególnie ważną rolę, ponieważ jego ojciec był kucharzem. Już w wieku czternastu lat rozpoczął swoją przygodę kulinarną jako kuchcik w dworze Ogińskich, który miał siedzibę w Siedlcach. Wkrótce potem znalazł się na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego, gdzie miał okazję pracować pod okiem renomowanego kuchmistrza Paula Tremona. Każde z tych doświadczeń wpłynęło na rozwój jego umiejętności kulinarnych oraz na późniejszy styl jego pracy.

Szef kulinarny Stanisława Augusta przyczynił się do podniesienia standardów gastronomicznych w Polsce, wprowadzając modę na wykwintną i jednocześnie zdrową kuchnię, która łączyła elementy kuchni francuskiej z polskimi tradycjami kulinarnymi.

W 1820 roku Szyttler osiedlił się w Wilnie, gdzie poświęcił się pisaniu oraz publikacji książek i poradników dotyczących kulinariów oraz innych tematów gospodarskich. Jego prace spotkały się z dużym zainteresowaniem i zyskały popularność w Polsce, jak również na Litwie oraz Białorusi. Książki kucharskie Szyttlera były niezwykle cenione, a ich nakłady były imponujące jak na tamte czasy, co świadczy o ogromnym wpływie, jaki wywarł na kulinarne gusta szlachty oraz mieszczaństwa.

W ciągu swojej kariery Szyttler opublikował kilkadziesiąt książek, wśród których wyróżniają się takie pozycje jak: Kuchnia myśliwska, czyli na łowach (1823), Kucharz dobrze usposobiony (1830), Poradnik dla myśliwych (1839), Kucharz Nowy dla osób osłabionych (1837) oraz Kucharka oszczędna (1835; wyd. III rozsz., 1840; wyd. IV rozsz., 1850).

Szyttler czerpał inspiracje z różnych tradycji kulinarnych, w tym zarówno z kuchni francuskiej i polskiej, jak i w mniejszym stopniu z kuchni litewskiej oraz białoruskiej. Warto zauważyć, że inni autorzy, m.in. Anna Ciundziewicka, która napisała Gospodyni litewska (1848), oraz Wincenta Zawadzka, autorka Kucharka litewska (1854), inspirowali się jego dziełami, co podkreśla znaczenie Szyttlera w polskiej literaturze kulinarnej.


Oceń: Jan Szyttler

Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:17