Stefan Dziewulski

---

Życiorys

Stefan Dziewulski przyszedł na świat 4 września 1876 roku w Warszawie. Był synem przyrodnika Eugeniusza Klemensa Dziewulskiego (1842–1889) oraz Anieli, z domu Krauze. Wśród jego braci znalazł się fizyk Wacław Michał Dziewulski oraz astronom Władysław Dziewulski (1878–1962), obaj profesorowie Uniwersytetu Wileńskiego.

W latach 1903–1928 pracował jako redaktor i wydawca w czasopiśmie „Ekonomista”, a później do 1930 roku był związany z „Prawem i Ekonomią”. Był także założycielem oraz pierwszym sekretarzem Polskiego Towarzystwa Ekonomistów i Statystyków.

Podczas studiów rozpoczął prywatną praktykę adwokacką, w ramach której zajmował się obroną więźniów politycznych. Ożenił się z Antoniną z Natansonów, z którą doczekał się syna Stanisława (1906–1990) – urbanisty, oraz córki Marii (1909–2006) – kompozytorki i teoretyczki muzyki. W 1909 roku zakupił w Warszawie zniszczony Pałacyk księcia Lubomirskiego, a w roku następnym wybudował w jego miejscu okazałą willę, znaną dzisiaj jako Pałacyk Dziewulskich. W tym samym roku jego żona nabyła majątek w Sannikach, gdzie małżeństwo przeprowadziło gruntowną przebudowę pałacu według projektu architekta Henryka Marconiego.

W okresie poprzedzającym I wojnę światową wchodził w krąg naukowców związanych z Marcelem Handelsmanem. Podczas wojny istniała także możliwość, że był członkiem Ligi Państwowości Polskiej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przez pewien czas pełnił funkcję podsekretarza stanu, a następnie kierował Ministerstwem Skarbu Państwa oraz Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej.

W ramach Głównego Urzędu Statystycznego zainicjował powstanie dwóch ważnych wydziałów: Wydziału Statystycznego oraz Wydziału Asekuracyjnego, który z czasem przekształcił się w Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, będący prekursorem dzisiejszego Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń. W 1927 roku uzyskał profesurę na Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie do 1939 roku prowadził wykłady z zakresu historii doktryn ekonomicznych.

Stefan Dziewulski zmarł 10 marca 1941 roku w Warszawie. Został pochowany w grobowcu rodzinnym znajdującym się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 35-1-10,11).

Bibliografia podmiotu

Stefan Dziewulski był szanowanym autorem, którego dorobek obejmuje wiele dzieł zarówno o charakterze naukowym, jak i popularyzatorskim. Jego badania koncentrowały się na historii ekonomii, ruchu spółdzielczym oraz bieżącej polityce gospodarczej Polski. W skład jego twórczości wchodzi również istotny cykl rozbudowanych biogramów dotyczących polskich i zagranicznych ekonomistów, które były publikowane w renomowanym czasopiśmie „Ekonomista” oraz w formie książkowej.

Dokonał znaczącego wkładu jako redaktor i wydawca, prowadząc prace nad pierwszym tomem monografii przedstawiającej historię Warszawy, która ujrzała światło dzienne w 1913 roku. Wśród jego publikacji można wymienić:

• Polska myśl ekonomiczna na Wszechnicy Wileńskiej (1920),
• Polska szkoła ekonomiczna (1927),
• Linie wytyczne polityki gospodarczej Polski (1930),
• Wykłady z ekonomii politycznej (1930).

---

Oceń: Stefan Dziewulski

---