Stefan Blank-Weissberg


Stefan Władysław Blank-Weissberg, urodzony 23 marca 1900 roku w Warszawie, zapisał się w historii jako wybitny polski entomolog oraz pszczelarz. Jego kariera i pasje przyrodnicze były jedynie częścią jego życia, w którym odegrał również istotną rolę w strukturach wojskowych.

Jako porucznik łączności rezerwy Wojska Polskiego, Blank-Weissberg zdobył szacunek i uznanie w swoim środowisku. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie w 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Stefan Blank-Weissberg przyszedł na świat 23 marca 1900 roku w Warszawie, w rodzinie Franciszka i Ludwiki. W wieku czternastu lat rozpoczął swoją wojskową karierę, wstępując do Legionów Polskich. Z dniem 1 grudnia 1919 roku, jako podoficer byłych Legionów Polskich, został mianowany podporucznikiem Wojsk Łączności. W tym okresie służył w 1 Pułku Telegraficznym, a następnie w Dywizji Litewsko-Białoruskiej oraz 7 Dywizji Piechoty. Ukończył Szkołę Podchorążych Polskiej Organizacji Wojskowej oraz Szkołę Telegraficzną. W 1921 roku znalazł się w rezerwie.

Dnia 8 stycznia 1924 roku, zaakceptowano jego awans do stopnia porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 oraz 99. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności. Wówczas miał przydział w rezerwie do 2 Pułku Łączności w Jarosławiu, a w 1934 roku – do Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu.

Po zakończeniu służby wojskowej, Blank-Weissberg zdecydował się na kontynuację nauki, studiując nauki przyrodnicze na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1921 roku równolegle pracował jako asystent w Państwowym Muzeum Przyrodniczym. Dodatkowo, w 1923 roku przez rok był związany z Instytutem Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego. Następnie przeniósł się do Wilna, gdzie kontynuował kształcenie na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Stefana Batorego oraz pracował w Zakładzie Zoologii, uzyskując tam w 1924 roku stopień doktora.

W 1926 roku powrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął pracę w Zakładzie Parazytologii Państwowego Zakładu Higieny. Od roku 1930 przez cztery lata był starszym asystentem w Zakładzie Zoologii Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, a później awansował na adiunkta w świeżo utworzonym Zakładzie Pszczelarstwa SGGW. Po czterech latach objął kierownictwo tego zakładu, rozpoczynając jednocześnie prowadzenie wykładów. Działalność w obszarze pszczelarstwa obejmowała również funkcję sekretarza generalnego Centralnego Związku Pszczelarzy RP, a także współpracę jako ekspert z Ministerstwem Rolnictwa oraz innymi organizacjami entomologicznymi i pszczelarskimi.

W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany, a podczas kampanii wrześniowej pełnił dowództwo nad służbą telegraficzną w obszarze wschodniej Lubelszczyzny. Po inwazji ZSRR na Polskę, w niewyjaśnionych okolicznościach trafił do sowieckiej niewoli i przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku, tragicznie zginął z rąk funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało zostało potajemnie pochowane w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Tam, od 17 czerwca 2000 roku, znajduje się oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Jego nazwisko widnieje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 56.

Upamiętnienie

W dniu 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło dokonał pośmiertnego mianowania Stefana Blank-Weissberga na stopień kapitana. To wyjątkowe wyróżnienie miało miejsce w kontekście uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”, które odbyły się 9 listopada 2007 roku w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Stefan Blank-Weissberg otrzymał kilka istotnych odznaczeń, które potwierdzają jego wkład w historię i walkę o niepodległość Polski.

  • Krzyż Niepodległości – przyznany 16 marca 1937 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”, który zastąpił wcześniej nadany Medal Niepodległości z dnia 25 stycznia 1933 roku,
  • Krzyż Walecznych.

Publikacje

Stefan Blank-Weissberg jest autorem wielu znaczących publikacji, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w różnych dziedzinach. Oto niektóre z jego ważniejszych prac:

  • „Barcie i kłody w Polsce” /1937/,
  • „Pływak z uwzględnieniem chrabąszcza i niektórych innych chrabąszczy krajowych” /1928/,
  • „Znaczenie temperatur skrajnych w ekologii i biogeografii” /1932/.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 73 [dostęp 17.10.2024 r.]
  2. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  3. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  4. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  5. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  6. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  7. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 32.
  8. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 98 z 28.12.1919 r., s. 2761.
  10. Rocznik Oficerski 1923, s. 974.
  11. Rocznik Oficerski 1923, s. 962.
  12. Rocznik Oficerski 1924, s. 892.
  13. Rocznik Oficerski 1924, s. 878.
  14. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 176.
  15. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 695.
  16. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.
  17. M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 33.

Oceń: Stefan Blank-Weissberg

Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:18