Stanisław Ziemecki

---

Życiorys

Stanisław Ziemecki wyrastał w rodzinie inteligenckiej, gdzie ojciec i dziadek byli uznawanymi lekarzami. W początkowym okresie swojego życia posługiwał się nazwiskiem Landau. W 1898 roku z sukcesem ukończył Gimnazjum Filologiczne im. Mikołaja Reja w Warszawie, co było ważnym krokiem w jego edukacji, po którym rozpoczął studia z zakresu medycyny na Uniwersytecie Warszawskim. Jednakże po dwóch latach zdecydował się przenieść na Wydział Przyrodniczy, rezygnując z medycyny. W 1904 roku uzyskał tytuł kandydata nauk przyrodniczych, koncentrując się na fizyce.

Na etapie swojej edukacji, zdefiniował się jako naukowiec, pisząc pracę dotyczącą własności optycznych kryształów dwuosiowych pod czujnym okiem uznawanego krystalografa prof. Georga Wulffa. Jego poszukiwania kontynuowane były w prestiżowych ośrodkach, takich jak Genewa i Getynga, gdzie zgłębiał matematykę, mechanikę oraz podstawy fizyki.

W 1909 roku Ziemecki został profesorem i kierownikiem laboratorium w Szkole Mechaniczno-Technicznej H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. W okresie międzywojennym pełnił funkcję wykładowcy i profesora w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, wdrażając nowatorskie metody nauczania fizyki. W 1926 roku uzyskał doktorat na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, a 5 lat później przeprowadził habilitację na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej.

Po zakończeniu II wojny światowej, Ziemecki odegrał kluczową rolę w organizowaniu życia naukowego z zakresu fizyki w nowo powstałym Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zainicjował także działalność Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie, która później przekształciła się w Politechnikę Lubelską, gdzie pełnił rolę pierwszego rektora. Jego działania były zauważane i cenione, co skutkowało członkostwem w Towarzystwie Naukowym Warszawskim oraz współzałożeniem Polskiego Towarzystwa Fizycznego w 1919 roku.

Ziemecki był autorem wielu znaczących publikacji, w tym pierwszej znaczącej pracy poświęconej zjawisku magnetycznego skręcania płaszczyzny polaryzacji w promieniowaniu ultrafioletowym, którą opublikował jeszcze podczas swoich studiów w Getyndze. Opisał zjawisko jarzenia się par rtęci pod wpływem promieniowania rentgenowskiego oraz prowadził pionierskie badania promieniowania jądrowego w atmosferze. Razem z Konstanym Jodko-Narkiewiczem oraz Zbigniewem Burzyńskim zorganizowali koncepcję wyprawy balonowej na granice troposfery, co miało miejsce w 1936 roku, ale ostatecznie nie doszło do realizacji tego pomysłu. Całkowita liczba publikacji Ziemeckiego obejmowała 11 książek oraz wiele prac naukowych.

Jego osiągnięcia zostały uhonorowane Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1950 roku. Życie Ziemeckiego prywatnego to także historia jego związku małżeńskiego z Anną Mączyńską, która przeżyła w latach 1905-1996.

---

Oceń: Stanisław Ziemecki

---