Stanisław Szwalbe


Stanisław Szwalbe, urodzony 3 czerwca 1898 roku w Warszawie, to postać nie tylko znana, ale i niezwykle istotna w historii politycznej Polski. Zmarł w tym samym mieście 17 września 1996 roku, kończąc długie życie wypełnione działalnością na rzecz kraju.

Był polskim politykiem socjalistycznym, który odegrał kluczową rolę w kształtowaniu społeczno-ekonomicznych aspektów Polski Ludowej. Jego kariera związana była z wieloma instytucjami, co pozwoliło mu na wpływanie na ważne decyzje polityczne. Wśród jego zasług należy wymienić pełnienie funkcji wicemarszałka Sejmu Ustawodawczego oraz członka Rady Państwa.

W swojej karierze Szwalbe był także posłem do Krajowej Rady Narodowej oraz na Sejm Ustawodawczy, co utwierdza jego znaczną pozycję w polskim systemie politycznym. Jako budowniczy Polski Ludowej, jego działania miały na celu rozwój idei socjalistycznych w kraju, a jego wpływ na modernizację życia społecznego i gospodarczego Polaków pozostaje nie do przecenienia.

Życiorys

Stanisław Szwalbe, urodzony w rodzinie inteligenckiej, podjął swoje studia na Uniwersytecie Warszawskim. Już od 1917 roku aktywnie uczestniczył w życiu politycznym, przynależąc do Polskiej Partii Socjalistycznej. W okresie II Rzeczypospolitej zaangażował się w ruch spółdzielczy, gdzie miał znaczący wkład jako współorganizator Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oraz Społecznego Przedsiębiorstwa Budowlanego.

W latach 1927–1930 Szwalbe pełnił funkcję wykładowcy w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie, gdzie nauczał w zakresie bieżącej polityki ekonomicznej państwa. Ponadto w latach 1928–1939 był działaczem Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. W latach dwudziestych XX wieku zajmował się także administracją, będąc naczelnikiem wydziału w departamencie samorządowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

W okresie okupacji niemieckiej Szwalbe uczestniczył w działalności konspiracyjnej. W latach 1943–1945 był członkiem Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, a po wojnie dołączył do koncesjonowanej Polskiej Partii Socjalistycznej, a od 1948 roku stał się członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jako przewodniczący Rady Naczelnej Robotniczej Partii Polskich Socjalistów w latach 1944–1945, a także członek Rady Naczelnej oraz Komisji Politycznej Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS, Szwalbe odegrał kluczową rolę w powojennej polityce.

W 1945 roku objął funkcję podsekretarza stanu w prezydium Krajowej Rady Narodowej oraz dyrektora Kancelarii Cywilnej Prezydenta KRN. Następnie w latach 1945–1947 był zastępcą prezydenta KRN, a do września 1948 zapewnił sobie pozycję przewodniczącego Rady Naczelnej PPS. W okresie 1948–1954 działał jako członek Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR.

W latach 1943–1952, Szwalbe zasiadał w Krajowej Radzie Narodowej oraz w Sejmie Ustawodawczym, gdzie pełnił również rolę wicemarszałka oraz był członkiem Rady Państwa od 1947 roku. W późniejszych latach powrócił do spółdzielczości, pełniąc wiele znaczących funkcji, w tym przewodniczącego Naczelnej Rady Spółdzielczej w 1948 oraz przewodniczącego Rady Nadzorczej „Społem” w latach 1949-1953. W latach 1953-1958 był również przewodniczącym Rady Nadzorczej Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, a od 1958 do 1961 roku wiceprezesem Naczelnej Rady Spółdzielczej. W latach 1985–1990 zasiadał w Radzie Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.

Szwalbe był autorem wielu artykułów, publikowanych w prasie fachowej oraz różnych czasopismach, takich jak „Społem”, „Robotniczy Przegląd Gospodarczy” i „Naukowy Kwartalnik Spółdzielczy”. Otrzymał również m.in. honorowe członkostwo Towarzystwa Przyjaciół Dzieci.

Po swojej śmierci został pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie, w kwaterze A3 tuje-1-14.

Ordery i odznaczenia

W życiu Stanisława Szwalbe, liczne odznaczenia i wyróżnienia stanowią istotny element, podkreślający jego wkład w rozwój kraju. Wśród najważniejszych nagród, które otrzymał, znajdują się:

  • Order Budowniczych Polski Ludowej z 1978 roku,
  • Order Sztandaru Pracy I klasy,
  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 22 lipca 1947 roku,
  • Order Krzyża Grunwaldu II klasy, otrzymany 19 lipca 1946 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 3 lipca 1954 roku,
  • Medal za Warszawę 1939–1945, otrzymany 17 stycznia 1946 roku,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku,
  • Medal im. Ludwika Waryńskiego, który otrzymał w 1987 roku,
  • Order Uśmiechu,
  • Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”, przyznana w 1967 roku,
  • Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa”, przyznana w 1971 roku,
  • Pamiątkowy Medal z okazji 40. rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej, otrzymany w 1983 roku.

Przypisy

  1. Kawalerowie Orderu Uśmiechu [online], orderusmiechu.pl.
  2. W uznaniu zasług [w:] „Życie Partii”, nr 17, 24.08.1988 r., s. 17.
  3. Uhonorowani pamiątkowymi medalami [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 307, 30.12.1983 r., s. 3.
  4. Wręczenie wysokich odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1978, nr 165, s. 1.
  5. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. Krakowa, nr 21, 28.08.1971 r., s. 2.
  6. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 3, 10.03.1967 r., s. 3.
  7. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/197 – na wniosek Centralnego Związku Spółdzielczego.
  8. M.P. z 1954 r. nr 95, poz. 1078 („za zasługi w pracy społecznej i zawodowej”).
  9. M.P. z 1948 r. nr 17, poz. 59 („za wybitne zasługi w pracy państwowej i społecznej w pierwszym okresie odbudowy Odrodzonej Rzeczypospolitej”).
  10. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 207 („z tytułu zasług w walce z okupantem w okresie konspiracji, oraz w pracy nad odbudową kraju”).
  11. M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 („zasłużonym przy organizacji władz centralnych i miejskich w wyzwolonej Warszawie, oraz na polu odbudowy Stolicy w pierwszym jej okresie”).
  12. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Rok XI, nr 8, Warszawa, 30.11.1928 r., s. 23.
  13. Wiosną 1929 roku dokonano cięcia na budowę nowej szkoły w Dudach, znajdującej się w planach inwestycyjnych Magistratu Ostrowi. Stanisław Leśniewski, Moje burmistrzowanie w Ostrowi Mazowieckiej 1927–1929.
  14. Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
  15. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 798, 849. ISBN 83-01-08836-2.

Oceń: Stanisław Szwalbe

Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:12