Leszek Moczulski

---

Życiorys

Młodość i działalność w Polsce Ludowej

Leszek Moczulski, syn Stanisława, po zakończeniu II wojny światowej przeniósł się wraz z rodzicami z Warszawy do Sopotu. W 1946 roku wstąpił do młodzieżowej Podziemnej Zbrojnej Organizacji Antykomunistycznej, która miała swoje kazania w Sopocie. Niedługo po powrocie do Warszawy rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, które zakończył z tytułem magistra. Już w 1947 roku zaangażował się w Związek Walki Młodych, a rok później dołączył do Polskiej Partii Robotniczej. W 1948 roku został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Z powodów ideologicznych podjął się roli sekretarza oddziałowej organizacji partyjnej PZPR na Wydziale Prawa UW. Niestety, w 1950 roku został usunięty z partii z powodu odchyleń prawicowych i poparcia dla Władysława Gomułki.

Ukończył studia prawnicze w 1952 roku, a pięć lat później obronił pracę z zakresu historii. W trakcie studiów rozpoczął działalność dziennikarską, pracując jako praktykant w „Trybunie Ludu” oraz redagując artykuły w „Życiu Warszawy” oraz tygodniku „Wieś”. W latach 1954-1955 pracował w Zakładzie Oczyszczania Miasta, a następnie osiedlił się na dłużej w tygodniku „Dookoła Świata”. Jego pierwsze aresztowanie miało miejsce w 1957 roku, w związku z zarzutem szkalowania władz PRL w prasie zagranicznej, jednak został uniewinniony. W kolejnych latach publikował swoje teksty pod pseudonimami, w tym jako Leszek Karpatowicz. Jego praca pt. „Polski plan wojny”, opublikowana w 1959 roku, przyciągnęła uwagę i kwestionowała komunistyczne narracje historyczne dotyczące września 1939 roku.

Od 1961 do 1977 roku pełnił funkcję kierownika działu historycznego w tygodniku „Stolica”. W 1972 roku wydał książkę „Wojna polska 1939”, w której bronił polityki rządu sanacyjnego i postępowań Józefa Becka w kontekście działań wojennych. Haniebne praktyki w postaci weryfikacji i kontaktów z dawnymi piłsudczykami, a także jego przywództwo w Akcji Historycznej „nn” stanowiły ważne elementy jego działalności politycznej. W 1973 roku był zaangażowany w powołanie Konwentu, którego członkami byli m.in. Romuald Szeremietiew, Andrzej Szomański, Ryszard Zieliński oraz Restytut Staniewicz. Konwent skupiał się na organizowaniu jawnego ruchu politycznego, który Moczulski prezentował w 1976 roku w Poznaniu.

W marcu 1977 roku rozpoczęto prace nad Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, gdzie Moczulski pełnił rolę rzecznika, na równi z Andrzejem Czumą. Jego działalność zyskała na intensywności po powołaniu periodyku „Opinia”, w którym szybko doszło do konfliktu pomiędzy nim a Czuma. W rezultacie za jego kadencje w 1978 roku wycofał się z prac redakcyjnych, jednak wkrótce założył drugoobiegowe czasopismo „Droga” oraz „Gazetę Polską” w 1979 roku.

W 1980 roku Moczulski współpracował z Wolnymi Związkami Zawodowymi, sporządzając broszurę nt. strajków. Jego działalność została brutalnie przerwana po aresztowaniu w 1980 roku, kiedy to odsiadywał wyrok do amnestii w lipcu 1986. Po uzyskaniu wolności, Moczulski przystąpił do reaktywacji KPN i kontynuował swoją pracę w polityce, organizując projekt stabilizacji gospodarki, który został wzorowany na planie wolnorynkowym.

Działalność w III RP

W 1990 roku Leszek Moczulski zdecydował się na start w wyborach prezydenckich, gdzie zdobył 6. miejsce z 411 516 głosami, co stanowiło 2,50%. W latach 1991–1997 sprawował mandat posła, reprezentując Sejm I i II kadencji, gdzie wyróżniał się kontrowersyjnymi przemówieniami, w których nazywał PZPR w niecodzienny sposób. W 1994 roku zaangażował się w pomoc dla Czeczenii i współtworzył Czeczeński Ośrodek Informacyjny. Następnie, po serii rozłamów w KPN oraz nieudanych staraniach o wejście do AWS, zakończył aktywną politykę, a jego ostatnie próby przyniosły mu niepowodzenia w wyborach do Senatu i PE.

W 1992 roku pojawił się na tzw. liście Macierewicza, a po wdrożeniu ustawy lustracyjnej w 1999 roku był pionierem w składaniu wniosków o autolustrację. Po długaśnym procesie sądowym sąd ostatecznie uznał, że Moczulski współpracował z SB, co zostało stwierdzone w wyroku z 2005 roku. Afery lustracyjne wokół jego osoby były długotrwałym tematem w polskiej publicystyce, co zakończyło się ostateczną porażką sądowej lustracji w Polsce.

Na Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku w 2005 roku uzyskał tytuł doktora po obronie pracy pt. „Geopolityka. Dzieje myśli i stan obecny dyscypliny”, której promotorem był Bronisław Geremek. W 2009 roku uzyskał habilitację w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. W 2014 roku był współzałożycielem Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą. Po wielu kontrowersjach związanych z jego osobą, zmarł i został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Odznaczenia

W 2015 roku, Leszek Moczulski otrzymał honorowe odznaczenie z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego, kiedy to został uhonorowany Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Również w 1987 roku, wyróżnienie to miało miejsce, gdy prezydent RP na uchodźstwie, Kazimierz Sabbat, nadał mu Krzyż Oficerski tego samego orderu.

Publikacje

Leszek Moczulski, znany polski historyk, jest autorem wielu ważnych publikacji, które znacząco wpłynęły na historiografię oraz zrozumienie współczesnych problemów politycznych. Oto przegląd jego najważniejszych dzieł:

• Przegrana bitwa, Wydawnictwo MON, Warszawa 1966, seria Biblioteka Żółtego Tygrysa,
• Miecz Nibelungów. Zarys historii armii pruskiej i niemieckiej 1618-1967, Wydawnictwo MON, Warszawa 1968,
• Dylematy. Wstęp do historii Europy Zachodniej 1945–1970, Wydawnictwo MON, Warszawa 1971,
• Wojna polska 1939, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1972, Bellona, Warszawa 2009, ISBN 978-83-11-11584-2,
• Rewolucja bez rewolucji, „Droga” (pierwodruk, drugi obieg) 1979,
• Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni, Bellona, Warszawa 1999, ISBN 978-83-11-08898-6,
• Lustracja. Rzecz o teraźniejszości i przeszłości, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 2001, ISBN 978-83-88794-33-9,
• Narodziny Międzymorza, Bellona, Warszawa 2007, ISBN 978-83-11-10826-4,
• Przerwane powstanie polskie 1914, Bellona, Warszawa 2010, ISBN 978-83-11-11872-0,
• Wojna prewencyjna. Czy Piłsudski planował najazd na Niemcy?, Bellona, Warszawa 2017, ISBN 978-83-11-15164-2,
• Narodziny Międzymorza. Ukształtowanie ojczyzn, powstanie państw, Zona Zero, Warszawa 2019, ISBN 978-83-66177-56-7.

Każda z tych publikacji wnosi coś unikalnego do wiedzy o historii Polski oraz Europy, a także przyczynia się do rozwoju dyskusji na temat geopolityki i historii narodowej.

---

Oceń: Leszek Moczulski

---