Stanisław Odrowąż-Wysocki to postać, której życie i osiągnięcia wpisują się w bogaty kontekst polskiej historii techniki. Urodził się 11 maja 1876 roku w Warszawie, a swoją karierę zawodową, jako inżynier specjalizujący się w elektrotechnice, poświęcił potrzebom rozwoju nowoczesnej technologii. W ciągu swojego życia odegrał istotną rolę w kręgach akademickich, uzyskując tytuł profesora zwyczajnego na Politechnice Warszawskiej.
Jego wkład w dziedzinie elektrotechniki jest nie do przecenienia, a osiągnięcia naukowe przyczyniły się do postępu w tej ważnej gałęzi inżynierii.
Życiorys
Stanisław Odrowąż-Wysocki pochodził z rodziny o silnych tradycjach patriotycznych. Jego młodość była pełna zapału i zaangażowania w sprawy kraju, co z resztą doprowadziło do jego wydalenia ze szkoły. Powód? Uczestnictwo w obchodach rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. W związku z tym musiał kontynuować naukę w Darmstadcie, gdzie udało mu się zdać maturę, a następnie ukończyć studia, zdobywając dyplom inżyniera elektryka.
Po zakończeniu studiów powrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął pracę w swoim zawodzie. Początkowo pełnił funkcję zastępcy kierownika, a od 1920 roku objął stanowisko kierownika elektrowni tramwajowej. Jego aktywność zawodowa nie przeszkodziła mu w zaangażowaniu w działania polityczne. Był aktywnym członkiem Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich, a później dołączył do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), która następnie przekształciła się w PPS – Frakcję Rewolucyjną. Za swoje działalności polityczne został uwięziony w cytadeli.
Od 1918 roku Stanisław związał się z Politechniką Warszawską, gdzie rozpoczął wykłady z zakresu urządzeń elektrycznych na Wydziale Budowy Maszyn i Elektrotechniki. Już w roku 1919 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego i objął Katedrę Urządzeń Elektrycznych. W kolejnych latach poszerzał swoje wykłady, wprowadzając studentów w tematykę elektroenergetyki, instalacji elektrycznych, przyrządów rozdzielczych i zabezpieczających oraz oświetlenia elektrycznego.
Był również inicjatorem oraz współautorem wielu prac dotyczących norm, regulacji i słownictwa elektrycznego. Ponadto, pełnił funkcję redaktora w takich publikacjach jak Przegląd Techniczny oraz Przegląd Elektrotechniczny. Stanisław Opiekował się Kołem Elektryków Studentów Politechniki Warszawskiej, organizował liczne wycieczki naukowe i był członkiem wielu komisji. Jako rzeczoznawca był powoływany przez różnorodne władze i instytucje państwowe.
Miniony czas nie okazał się łaskawy dla Stanisława Odrowąż-Wysockiego. Zmarł 31 grudnia 1931 roku w Warszawie. Jego miejsce spoczynku to cmentarz Powązkowski w Warszawie, gdzie został pochowany (kwatera 43-4-21).
Stanowiska
Stanisław Odrowąż-Wysocki w swoim dorobku akademickim zajmował się kluczowymi zagadnieniami w dziedzinie elektrotechniki i budowy maszyn.
- od 1918 – pełnił funkcję wykładowcy urządzeń elektrycznych na Wydziale Budowy Maszyn i Elektrotechniki,
- od 1919 – objął stanowisko kierownika Katedry Urządzeń Elektrycznych na Politechnice Warszawskiej.
Członkostwa
Stanisław Odrowąż-Wysocki był osobą aktywnie zaangażowaną w różne organizacje związane z elektrycznością i elektrotechniką. Jego przynależność do znaczących stowarzyszeń podkreśla jego wkład w rozwój tej dziedziny w Polsce.
- członek Stowarzyszenia Elektryków Polskich,
- członek Polskiego Komitetu Elektrotechnicznego,
- członek Państwowej Rady Elektrycznej.
Ważne publikacje
W historii elektrotechniki, publikacje Stanisława Odrowąża-Wysockiego odgrywają niezwykle istotną rolę, dostarczając cennych informacji oraz przemyśleń dotyczących rozwoju tego obszaru. Poniżej przedstawiamy 5 jego znaczących prac:
- Przepisy techniczne na linie elektryczne prądu silnego z dopiskami (komentarzami), Stowarzyszenie Elektryków Polskich, Warszawa, 1932,
- Obliczanie słupów elektrycznych, Ministerstwa Robót Publicznych, Warszawa, 1927,
- Urządzenia elektryczne do siły i światła, Gebethner i Wolff, Warszawa, 1938,
- Obliczanie przewodów elektrycznych, Wydawnictwo Związku Elektrowni Polskich, Warszawa, 1930,
- Słownik elektrotechniczny polsko-czesko-rosyjsko-francusko-angielsko-niemiecki, Min. Robót Publicznych, Warszawa, 1929.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW ODROWĄŻ WYSOCKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 31.01.2020 r.]
- M.P. z 1929 r. nr 278, poz. 644 „za zasługi na polu pracy narodowo-społecznej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Franciszek Lilpop | Stanisław Rohn | Zdzisław Rauszer | Jerzy Dowkontt | Janusz Włodarczyk | Tomasz Wiśniewski (inżynier) | Andrzej Kiciński | Aleksandra Wasilkowska | Jacek Cydzik | Aleksander Schiele | Ksawery Skarzyński | Andrzej Tomaszewski (architekt) | Mieczysław Dębski | Krystyna Chojnowska-Liskiewicz | Józef Handzelewicz | Zasław Malicki | Kazimierz Schiele | Antoni Świątecki | Maciej Krasiński | Helena MorsztynkiewiczowaOceń: Stanisław Odrowąż-Wysocki