Andrzej Tomaszewski (architekt)


Andrzej Tomaszewski to postać, która na zawsze zapisała się w historii polskiej architektury. Urodził się 26 stycznia 1934 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 25 października 2010 roku w Berlinie.

Był nie tylko architektem, ale także urbanistą i profesorem z tytułem doktora habilitowanego inżyniera architektury. Jego bogaty dorobek obejmuje również historię architektury, a wiele uwagi poświęcił mediewistyce oraz ochronie zabytków.

Tomaszewski pełnił zaszczytną funkcję Generalnego Konserwatora Zabytków w okresie od 1995 do 1999 roku, co podkreśla jego zaangażowanie w ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego.

Życiorys

Edukacja

Andrzej Tomaszewski jest absolwentem Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1959 roku. Następnie, w 1962 roku, zdobył dyplom na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1976 roku uzyskał tytuł profesora nauk technicznych, co stanowiło znaczący krok w jego karierze akademickiej.

Kariera zawodowa

W swojej karierze zawodowej pełnił ważne funkcje na Politechnice Warszawskiej, gdzie w latach 1973–1981 oraz 1987–1988 zasiadał jako dyrektor Instytutu Historii Architektury i Sztuki. Od 1988 roku kierował Zakładem Konserwacji Zabytków na tymże wydziale. Przez kilka lat był profesorem w Wissenschaftskolleg zu Berlin (1982–1985) oraz na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji (1986–1987).

W latach 1988–1992 pełnił funkcję dyrektora generalnego ICCROM, czyli Międzynarodowego Centrum Badań nad Ochroną i Konserwacją Dziedzictwa Kulturowego w Rzymie. Pełnił również ważne rolę w Międzynarodowym Komitecie Kształcenia Konserwatorów, gdzie w latach 1984–1993 był prezesem, a później otrzymał tytuł Prezesa Honorowego.

W latach 1995–1999 sprawował stanowisko Generalnego Konserwatora Zabytków RP, zarządzając Państwową Służbą Ochrony Zabytków. Od 2003 do 2009 roku był prezesem Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS, a od roku 2009 objął urząd wiceprezesa PKN ICOMOS i prezes Międzynarodowej Rady Muzeów ICOM. Dodatkowo, przewodniczył Radzie Ochrony Zabytków przy Prezydencie m.st. Warszawy.

Wiedzę i doświadczenie Andrzeja Tomaszewskiego można również dostrzec w ramach jego działalności w międzynarodowych instytucjach, gdzie był delegatem Polski w Komitecie Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz w Komitecie Dziedzictwa Kultury Rady Europy. Uczestniczył w pracach wielu rad, w tym Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie oraz w komisjach związanych z konserwacją i restauracją zabytków, takich jak muzea, w tym także Pałac w Wilanowie.

W ciągu swojego życia pełnił także funkcję prezesa Niemiecko-Polskiej Fundacji Ochrony Zabytków Kultury, był członkiem Niemieckiej Akademii Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, a także członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Po zakończeniu swojej działalności, Andrzej Tomaszewski został pochowany na starym cmentarzu na Służewie przy ul. Fosa w Warszawie.

Dorobek

Andrzej Tomaszewski to postać, która w znaczący sposób wpłynęła na rozwój mediewistyki w Polsce. Jego praca badawcza koncentrowała się na historii architektury oraz sztuki średniowiecznej, a także na teorii i historii ochrony dóbr kultury. Działalność Tomaszewskiego obejmowała udział w licznych badaniach archeologicznych, w tym w Wiślicy, Strzelnie, Jędrzejowie, Wąchocku, Opatowie oraz Sandomierzu, gdzie dokonano wielu nieoczekiwanych odkryć, takich jak rytowana płyta w Wiślicy.

Warto zaznaczyć, że architekt był autorem innowacyjnych projektów konserwatorskich, które dotyczyły między innymi takich obiektów jak kolegiata oraz Dom Długosza w Wiślicy, a także kolegiata w Opatowie czy kościół w Prandocinie. Jego prace miały również miejsce poza Polską, dotykając rzymskiej willi i kościołów romańskich w Taliándörögd na Węgrzech, katedry św. Lamberta w Liège w Belgii, zamków Nicastro i Amendolea Vecchia we Włoszech czy średniowiecznej wsi Condorcet we Francji.

Dzięki swojemu wkładowi w ochronę zabytków w obszarze Kalabrii, Tomaszewski otrzymał tytuł Honorowego Obywatela miasta Bova. Jego zaangażowanie w współpracę polsko-niemiecką, jako członka Niemieckiej Akademii Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, również świadczy o jego profesjonalizmie oraz zaangażowaniu w dziedzinie konserwacji i ochrony dziedzictwa kulturowego.

W roli Generalnego Konserwatora Zabytków, Tomaszewski znacząco przyczynił się do tworzenia systemu odpowiedzialności społecznej za ochronę materialnych nośników pamięci narodowej. Jego działania doprowadziły również do wpisania na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO, obejmując m.in. Kościół Pokoju w Świdnicy oraz Jaworze. Za te osiągnięcia został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Miasta Jawora.

W sumie Andrzej Tomaszewski jest autorem ponad 300 publikacji dotyczących ochrony i konserwacji zabytków, które ukazały się zarówno w Polsce, jak i za granicą, co potwierdza jego pozycję jako eksperta w dziedzinie.

Nagrody i odznaczenia

Wśród wielu osiągnięć Andrzeja Tomaszewskiego, architekta o znaczącej renomie, znajdują się liczne nagrody oraz odznaczenia, które przyznawane są za jego wyjątkowy wkład w dziedzinę architektury.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Zasługi I Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec,
  • Nagroda im. Brata Alberta,
  • 2003 – Nagroda Kulturalna im. Georga Dehio,
  • 2009 – Nagroda im. Profesora Aleksandra Gieysztora, przyznawana przez Fundację Kronenberga przy Citi Handlowy,
  • Honorowy Obywatel Miasta Jawora,
  • Honorowy Obywatel Miasta Bova (Włochy).

Przypisy

  1. Nagroda im. Prof. A. Gieysztora dla prof. Andrzeja Tomaszewskiego. bankier.pl, 26.02.2010 r. [dostęp 25.02.2010 r.]
  2. Nagroda Kulturalna im Georga Dehio dla prof. Andrzeja Tomaszewskiego. Instytut Adama Mickiewicza. [dostęp 13.11.2010 r.]
  3. a b Prof. Andrzej Stanisław Tomaszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 13.11.2010 r.]

Oceń: Andrzej Tomaszewski (architekt)

Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:18