Stanisław Karol Dangel

---

Życiorys

Urodziny Stanisława Karola Dangela miały miejsce 20 kwietnia 1919 roku w stolicy Polski, Warszawie. Pochodził on z rodziny, w której ważne postacie to Stanisław Roman oraz Felicja z Wańkowiczów. Był młodszym bratem Jana Dangela, który miał wpływ na jego życie oraz działalność. W latach 1929-1931 uczęszczał do Mazowieckiej Szkoły, a następnie kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza oraz w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego, które ukończył w czerwcu 1937 roku, otrzymując świadectwo dojrzałości.

W okresie od września 1937 do września 1938 odbywał naukę w Mazowieckiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie, a od października 1938 rozpoczął studia na SGGW. W 1939 roku pełnił funkcję przybocznego drużynowego w 27 Warszawskiej Drużynie Harcerzy. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, jako ogniomistrz podchorąży, dowodził plutonem artylerii w składzie Armii „Pomorze”, a później brał udział w obronie Warszawy.

Po październiku 1939 roku zaangażował się w działalność konspiracyjną, uczestnicząc w tajnej grupie młodzieżowej, którą kierował jego brat, Jan. Ta grupa, po połączeniu w listopadzie 1939 z zespołem mjr. Jana Włodarkiewicza i ppor. Witolda Pileckiego, stworzyła Tajną Armię Polską. Stanisław zajmował się m.in. składaniem i drukowaniem broszur autorstwa Melchiora Wańkowicza, tytułowanych „Te pierwsze walki” oraz „Z generałem Sosnkowskim”, które zostały wydane pod pseudonimem „Jerzy Łużyc” w Bukareszcie i wiosną 1940 roku przedrukowane przez TAP w Warszawie.

W dniach 28 lub 30 kwietnia 1940 roku został aresztowany podczas łapanki w Al. Ujazdowskich i na krótko osadzony w więzieniu na Pawiaku. Dzięki staraniom swojej rodziny udało mu się uzyskać zwolnienie w końcu czerwca 1940 roku. Jednak już 28 lub 29 listopada tego samego roku został ponownie zatrzymany przez patrol żandarmerii na ul. Chocimskiej oraz 24 grudnia zwolniony. Po włączeniu TAP w struktury KN oraz po powstaniu KZ, działał w tej ostatniej organizacji. W wrześniu 1941 roku, po scaleniu KZ z ZWZ, przeszedł do ZWZ.

Od wiosny 1942 roku był zaangażowany jako pracownik komórki więziennej referatu „998” w Wydziale Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu Oddziału II KG AK. Niestety, w marcu lub kwietniu 1943 roku został po raz trzeci aresztowany i znowu osadzony na Pawiaku, gdzie 16 lipca 1943 roku został rozstrzelany w ruinach getta. Symboliczny grób Stanisława Karola Dangela znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w alei katakumbowej, w grobie oznaczonym numerami 129 i 130.

Ordery i odznaczenia

Stanisław Karol Dangel, wielki patriota i bohater, otrzymał szereg zaszczytnych odznaczeń, które były wyrazem uznania za jego niezmierne męstwo i poświęcenie. Warto szczególnie podkreślić, że niektóre z nich zostały przyznane pośmiertnie, co świadczy o jego wielkim wkładzie w walkę o wolność.

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (pośmiertnie, 28 września 1944),
• Krzyż Walecznych (pośmiertnie, 2 października 1944).

---

Oceń: Stanisław Karol Dangel

---