Stanisław Błaszczak, znany również pod pseudonimem „Róg”, to postać o bogatym dorobku historycznym, który odegrał ważną rolę w dziejach Polski. Urodził się 24 marca 1901 roku w Warszawie, a zmarł 26 kwietnia 1983 roku w Chicago. Jego życie toczyło się w burzliwych czasach, w których miał okazję wykazać się nie tylko jako żołnierz, ale również jako lider.
W ramach swoich zasług dla ojczyzny, Błaszczak pełnił funkcję podpułkownika kawalerii Wojska Polskiego. Jako żołnierz Armii Krajowej, dowodził Rejonem 1 Obwodu I Śródmieście w Okręgu Warszawskim, gdzie zorganizował działania mające na celu obronę stolicy w obliczu agresji wroga.
Podczas powstania warszawskiego, jego dowodzenie Zgrupowaniem „Róg” miało kluczowe znaczenie dla obrony Starego Miasta, a później objął stanowisko dowódcy 36 pułku piechoty Legii Akademickiej Armii Krajowej. Jego strategia i odwaga były wszechobecne w tamtym trudnym czasie, kiedy to Polacy walczyli o wolność i suwerenność.
Novum stanowią również jego odznaczenia, które potwierdzają jego heroizm i oddanie. Jest on kawalerem Orderu Virtuti Militari, co stanowi najwyższe wyróżnienie wojskowe w Polsce i świadczy o jego nieprzeciętnych zasługach dla kraju. Życie Stanisława Błaszczaka to doskonały przykład patriotyzmu oraz determinacji w walce o wolność.
Życiorys
Urodziny Stanisława Błaszczaka miały miejsce 24 marca 1901 roku w Warszawie, w rodzinie o imieniu Władysław. Jego kształcenie rozpoczęło się w Szkole Realnej Kazimierza Nawrockiego, gdzie uczęszczał aż do 1918 roku, kończąc 5 klas. Już w 1913 roku dołączył do tajnego skautingu, a w 1918 wziął aktywny udział w rozbrajaniu niemieckich wojsk. Od maja 1919 roku służył ochotniczo w 12 pułku Odsieczy Lwowa.
W kwietniu 1922 roku ukończył Wielkopolską Szkołę Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy, a następnie został przydzielony do szwadronu karabinów maszynowych 7 pułku ułanów. Od grudnia tego samego roku do października 1923 roku uczestniczył w kursie w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu. Po zakończeniu kursu, w 9 pułku strzelców konnych pełnił rolę dowódcy plutonu oraz p.o. dowódcy szwadronu, z przerwą w 1924 roku, kiedy to kończył kurs w Centralnej Szkole Gimnastyki i Sportów w Poznaniu.
W 1927 roku powołano go na oficera prowiantowego pułku, a w lutym 1928 na dowódcę szkoły podoficerskiej. Od lipca 1928 roku był zastępcą dowódcy szwadronu, a od grudnia instruktor w szwadronie szkolnym. Od lipca 1929 roku sprawował funkcję dowódcy I szwadronu w pułku. Z kolei od listopada 1929 do lutego 1931 roku był odkomenderowany do Samodzielnego Referatu Informacyjnego Dowództwa Okręgu Korpusu nr III w Grodnie, a po powrocie znów objął dowodzenie nad I szwadronem.
Sierpień 1931 to czas, kiedy ukończył kurs dowódców szwadronów w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Powrócił do 9 pułku strzelców konnych, gdzie został adiutantem pułku, a od 1936 roku ponownie pełnił funkcję dowódcy szwadronu. W 1937 roku zdobył tytuł mistrza Podlaskiej Brygady Kawalerii w jeździe konnej.
W okresie kampanii wrześniowej 1939 roku, jako adiutant 20 pułku ułanów Kresowej Brygady Kawalerii, wziął udział w walkach, podczas których 11 września został ranny. Po rozpoczęciu II wojny światowej, związał się z konspiracją, pełniąc funkcję komendanta I Rejonu w Obwodzie I, rejonie Śródmieścia Armii Krajowej.
W trakcie powstania warszawskiego był dowódcą Zgrupowania „Róg” w Starym Mieście. 8 sierpnia 1944 roku objął dowództwo nad obroną wschodniego odcinka Starego Miasta, a od 26 sierpnia kierował południowym odcinkiem obrony Starówki. Od 3 września pełnił funkcję dowódcy obrony północnego Powiśla. W wyniku swoich zasług, awansowano go do stopnia podpułkownika, a od 20 września 1944 roku pełnił obowiązki dowódcy 36 pułku piechoty Legii Akademickiej AK.
Po upadku powstania został wzięty do niewoli przez Niemców, gdzie trafił m.in. do oflagów w Fallingbostel oraz Sandbostel, w którym przebywał od lutego 1945 roku. Po wojnie osiedlił się na emigracji, a od 1949 roku pełnił rolę wiceprzewodniczącego Koła AK w Oddziale Westfalia – Nadrenia. Wkrótce potem wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie zmarł w 1983 roku.
Ordery i odznaczenia
Wśród znaczących odznaczeń przyznanych Stanisławowi Błaszczakowi należy wymienić:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 11692,
- Srebrny Krzyż Zasługi z dnia 19 marca 1937 roku.
Przypisy
- Muzeum Powstania Warszawskiego: ppłk Stanisław Błaszczak
- Wojskowe Biuro Historyczne - Stanisław Błaszczak Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych [dostęp 07.02.2022 r.]
- M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Zygmunt Noceń | Grażyna Lipińska | Józef Machlejd | Stanisław Ruśkiewicz | Mieczysław Czyżewicz | Zdzisław Poradzki | Nicefora Kalicka | Waldemar Baczak | Stanisław Kazimierczak | Kazimierz Nalaskowski | Modest Romiszewski (major) | Wacław Sikorski | Tadeusz Stanisław Kierst | Jerzy Uszycki | Tadeusz Ślaski | Witold Chludziński | Eugenia Maria Cegielska | Władysław Mrowiec | Jolanta Kolczyńska | Roman SołtykOceń: Stanisław Błaszczak