Ludwika Górecka

---

Życiorys

Urodziła się w rodzinie znanego językoznawcy Samuela Lindego. To patriotyczne otoczenie, w którym dorastała, wywarło znaczący wpływ na jej osobowość oraz poglądy. Jej ojcem chrzestnym został Juliana Ursyn Niemcewicz, co dodatkowo ukierunkowało jej wykształcenie i wartości. Nad swoją edukacją czuwała Zuzanna Wilczyńska w prestiżowej pensji. Ludwika nawiązała bliskie relacje z wieloma wybitnymi osobistościami, takimi jak działaczki i pisarki: Seweryna Duchińska, Narcyza Żmichowska, Maria Ilnicka, Katarzyna Lewocka, Maria Faleńska, Walerią Marrené-Morzkowską oraz Ludwika Hauckówna.

W dniu 24 kwietnia 1837 roku Ludwika zawarła związek małżeński z Józefem Góreckim w ewangelicko-augsburskiej parafii w Warszawie. Józef, pochodzący z Sasomina (wówczas w obwodzie stanisławowskim), został ochrzczony w rzymskokatolickiej parafii tamże 16 lipca 1803 roku. Jego rodzicami byli Ignacy i Petronela z Osieckich.

W ramach swojej działalności filantropijnej, Ludwika przekazała środki finansowe na wsparcie przytułku św. Franciszka Salezego znajdującego się przy ul. Solec w Warszawie. W 1876 roku ustanowiła nagrodę im. S.B. Lindego, przyznawaną przez Akademię Umiejętności za najlepszą pracę z zakresu językoznawstwa. Ta nagroda, dzięki jej finansowemu zapisowi, była wybitnie uznawana przez okres dwudziestu lat (1879–1919). Wśród laureatów znaleźli się znakomici językoznawcy, tacy jak Jan Aleksander Karłowicz, Jan Hanusz, Stefan Ramułt, Bolesław Erzepki, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, Kazimierz Nitsch (znany za Monografie Polskich Cech Gwarowych), Jan Rozwadowski oraz Józef Rostafiński i Jan Łoś. Wiele ze swoich działań filantropijnych realizowała anonimowo.

W 1896 roku, Ludwika przekazała Towarzystwu Zachęty Sztuk Pięknych swój dom rodzinny, mieszczący się na ul. Królewskiej 17. Jego przeznaczenie służyło jako nowa galeria sztuki. Dodatkowo, działka sąsiadująca z już rozpoczętą budową umożliwiła dalsze rozplanowanie tej przestrzeni wystawienniczej, znanej dziś jako galeria Zachęty, która została oficjalnie otwarta 15 grudnia 1900 roku.

Upamiętnienie

W dniu 17 grudnia 2021 roku w warszawskiej galerii Zachęta miało miejsce ważne wydarzenie. Została tam odsłonięta tablica pamiątkowa, która została poświęcona Ludwidze Góreckiej, artystce o znaczącym dorobku. Uroczystość ta nie była jedyną formą upamiętnienia. W tym samym roku galeria wprowadziła także roczne stypendium noszące imię Góreckiej.

Stypendium jest przyznawane artystkom oraz pracownicom kultury, które wyróżniają się swoją aktywnością wykraczającą poza standardowe ramy działalności zawodowej. Nagrodzone osoby wykazują szczególną wrażliwość na aktualne problemy społeczne, co sprawia, że ich praca ma istotne znaczenie w kontekście współczesnych wyzwań.

Wśród pierwszych laureatek tego stypendium znalazła się Katarzyna Górna, której działania stanowią inspirację dla wielu innych twórców i twórczyń.

---

Oceń: Ludwika Górecka

---