Wiesław Juszczak, urodzony 26 czerwca 1932 roku w Warszawie, a zmarły 18 lutego 2021 roku w tym samym mieście, był wybitnym polskim historykiem, teoretykiem oraz filozofem sztuki. Jego prace obejmowały szeroki wachlarz tematów, w tym zarówno eseistykę, jak i badania nad europejską sztuką.
W szczególności Juszczak specjalizował się w:
- teorii sztuki XVIII i XIX wieku,
- malarstwie polskiego modernizmu,
- filozofii sztuki archaicznej Grecji,
- historii oraz teorii ornamentu,
- historii filmu.
Jego wkład w rozwój wiedzy o sztuce na pewno pozostanie zauważony wśród przyszłych pokoleń badaczy.
Życiorys
Wiesław Juszczak to wybitna postać w dziedzinie sztuki, która zdobyła swoje wykształcenie w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie, gdzie zakończył naukę w 1950 roku. Następnie kontynuował swoje studia na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując dyplom w 1955 roku.
Jego praca magisterska, która koncentrowała się na Tryptyku bodzentyńskim, została opublikowana w czasopiśmie „Studia renesansowe” w 1963 roku. W 1962 roku Juszczak obronił pracę doktorską poświęconą życiu i twórczości Witolda Wojtkiewicza. W latach 1962-1963 odbywał staż w Courtauld Institute of Art w Londynie, co znacząco wzbogaciło jego wiedzę i doświadczenie. W 1976 roku uzyskał habilitację w Instytucie Sztuki PAN.
W 1987 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a pięć lat później tytuł profesora zwyczajnego. Od 1961 roku był związany z Instytutem Sztuki PAN, a od 1985 roku z Instytutem Historii Sztuki UW, gdzie nie tylko prowadził wykłady, ale także kształcił młodych naukowców, promując 30 doktorów. Wykładał również na KUL.
Juszczak był również aktywnym tłumaczem literatury anglojęzycznej, w tym tekstów naukowych oraz dzieł literackich znanych autorów, takich jak William Blake, Karen Blixen, T.S. Eliot czy Tennessee Williams. Jego wkład w kulturę został doceniony w 2010 roku, kiedy to otrzymał nagrodę im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich, przyznawaną przez polski PEN Club. Jego prace ukazywały się w wielu renomowanych publikacjach, takich jak „Konteksty”, „Kwartalnik Filmowy”, „Zeszyty Literackie” oraz „Znak”.
Juszczak został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim (1999) oraz Krzyżem Oficerskim (2014) Orderu Odrodzenia Polski, co jest wyrazem uznania za jego zasługi dla kultury. W 2012 roku otrzymał także Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co potwierdza jego znaczenie w polskiej sztuce i nauce.
Publikacje
Wiesław Juszczak jest autorem wielu znaczących publikacji, które odegrały istotną rolę w polskiej krytyce artystycznej oraz historii sztuki. Jego prace obejmują różnorodne aspekty artystyczne, uzupełniając wiedzę na temat znanych artystów oraz kierunków w sztuce.
- Artur Grottger. Pięć cyklów (1957),
- Witold Wojtkiewicz i nowa sztuka (1965, 2000),
- Jan Stanisławski (1972),
- Postimpresjoniści (1972 i wyd. późniejsze),
- Teksty o malarzach. Antologia polskiej krytyki artystycznej 1890–1918 (1976),
- Malarstwo polskie: modernizm (1977, 2004),
- Młody Weiss (1979),
- Fakty i wyobraźnia (1979),
- Zasłona w rajskie ptaki albo o granicach „okresu powieści” (1981, 2004, 2019),
- Fragmenty. Szkice z teorii i filozofii sztuki (1995, 2017),
- Pani na żurawiach, t. 1: Realność bogów (2002),
- Wędrówka do źródeł (2009),
- Pani na żurawiach, t. 2: Archeologia mitu (2010),
- Ekfraza poetycka w antycznej Grecji (2012),
- Poeta i mit (2014).
Przypisy
- Zmarł profesor Wiesław Juszczak, wybitny historyk sztuki, teoretyk i eseista [online], SZUM, 18.02.2021 r. [dostęp 18.02.2021 r.]
- Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1950. wne.uw.edu.pl. [dostęp 15.11.2020 r.]
- Wiesław Juszczak laureatem nagrody im. Pruszyńskich. interia.pl, 19.04.2010 r. [dostęp 24.01.2020 r.]
- Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 23.01.2020 r.]
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 07.11.2014 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2015 r. poz. 58).
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30.07.1999 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1999 r. nr 31, poz. 486).
- a b c d e f prof. dr hab. Wiesław Juszczak. ihs.uw.edu.pl. [dostęp 18.02.2016 r.]
- Wiesław Juszczak. terytoria.com.pl. [dostęp 24.01.2020 r.]
- Wiesław Juszczak (ur. 1932). teatrnn.pl. [dostęp 24.01.2020 r.]
- Wiesław Juszczak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 20.01.2013 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Jerzy Wojno | Stefan Nowak (socjolog) | Maciej Luniak | Jan Kisyński | Stefania Skwirowska | Rafał Habielski | Andrzej Marks | Karolina Wigura | Franciszek Venulet | Jan Żaryn | Krzysztof Badźmirowski | Adam Czetwertyński | Andrzej Witold Sowa | Ludwik Wertenstein | Marcin Kula | Antoni Kreczmar | Ludwik Natanson (fizyk) | Piotr Kaszubowski | Stanisław Kramsztyk | Janina MallyOceń: Wiesław Juszczak