Antoni Roman

Polityka i administracja

Antoni Roman, urodzony 10 września 1892 roku w Warszawie, to postać, która na stałe wpisała się w historię Polski. Jego życie zawodowe i polityczne jest pełne osiągnięć i znaczących ról, jakie pełnił w różnych instytucjach.

W trakcie swojej kariery Roman pełnił funkcję ministra przemysłu i handlu w rządzie Felicjana Sławoja Składkowskiego, co podkreśla jego wpływ na rozwój gospodarczy Polski tego okresu. Oprócz tego, był także senatorem V kadencji w II Rzeczypospolitej, co świadczy o jego zaangażowaniu w polityczne życie kraju.

Poza działalnością polityczną, Antoni Roman był również związany z wolnomularstwem, co dodatkowo podkreśla jego różnorodne zainteresowania oraz wpływy w społeczeństwie. Niestety, historia tej znaczącej postaci zakończyła się 28 kwietnia 1951 roku, kiedy to zmarł w swoim rodzinnym mieście, Warszawie.

Życiorys

Antoni Roman był niezwykle ważną postacią w historii Polski. Jego życie i działalność przez lata odgrywały kluczową rolę w różnych dziedzinach. Urodził się jako syn Juliana, inżyniera, oraz Felicji ze Stolzenwaldów. Jego edukacja rozpoczęła się w gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie, a maturę zdał w rosyjskim gimnazjum na Pradze w 1910 roku.

Po zakończeniu szkolnictwa rozpoczął studia na politechnice w Berlinie. Niestety, wybuch I wojny światowej przerwał jego naukę. Po przebytym czasach chaosu, w 1915 roku osiedlił się w Petersburgu, gdzie pracował jako urzędnik w Stowarzyszeniu Przemysłowców i Kupców Polskich w Rosji. W 1918 roku zdecydował się na powrót do Warszawy.

Po powrocie do kraju objął stanowisko referenta w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W 1919 roku przeszedł do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gdzie pełnił rolę sekretarza konsularnego oraz wicekonsula w Nowym Jorku. W 1922 roku uczestniczył w międzynarodowej konferencji w Genui. Lata 1922–1926 spędził na studiach w Uniwersytecie Poznańskim, a w 1923 roku zajął się pracą w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, po czym powrócił do resortu spraw zagranicznych.

W kolejnym okresie pełnił funkcję attaché emigracyjnego w Komisariacie Generalnym RP w Wolnym Mieście Gdańsku, a w 1927 roku opublikował broszurę na temat ustroju politycznego tego Wolnego Miasta. Po powrocie do Warszawy został urzędnikiem MSZ, gdzie asystował ministrowi oraz przewodził wydziałowi, uzyskując pozycję radcy ekonomicznego. Jego pasja do dyplomacji i ekonomii sprawiła, że uczestniczył w wielu ważnych rokowaniach dyplomatycznych.

Jednocześnie prowadził wykłady z zakresu ekonomii politycznej w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie, w Instytucie Studiów Handlowych i Orientalistycznych, a także na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza w latach 1932–1934, gdzie prowadził zajęcia z zakresu międzynarodowych układów gospodarczych. W 1933 roku dołączył do Tymczasowego Komitetu Doradczo-Naukowego. W latach 1934–1936 pełnił funkcję posła nadzwyczajnego oraz ministra pełnomocnego RP w Sztokholmie.

W maju 1936 roku został powołany na wniosek Józefa Becka na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, ale nie zdążył objąć nowych obowiązków, bowiem już 15 maja objął tekę przemysłu i handlu w gabinecie Felicjana Sławoja Składkowskiego. Pełnił swoje obowiązki do 30 września 1939 roku, dodatkowo zasiadając w Senacie RP z nominacji prezydenta Ignacego Mościckiego. W takich wystąpieniach, jak na posiedzeniach Komisji Budżetowej Sejmu i Senatu, manifestował swoje zainteresowanie drobną wytwórczością oraz wspierał lokalne inicjatywy. W maju 1939 roku miał zaszczyt otwierać polski pawilon na Wystawie Światowej w Nowym Jorku.

Czas wojny spędził w Rumunii, towarzysząc ministrowi Józefowi Beckowi. Po wojennych perypetiach wrócił do Polski i powrócił do pracy w Ministerstwie Przemysłu i Handlu jako doradca. Później pracował także w Ministerstwie Handlu Zagranicznego. Jego zdrowie uległo pogorszeniu, chorując na cukrzycę w ostatnich latach życia.

Antoni Roman zmarł w Warszawie i spoczął na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 30-4-13, 14). W 2022 roku, dzięki inicjatywie premiera Mateusza Morawieckiego, jego grobowiec przeszedł renowację. Projekt ten zrealizowano we współpracy z Fundacją Stare Powązki oraz Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Życie prywatne

Antoni Roman był osobą, która utrzymywała życie prywatne w cieniu. W jego biografii szczególną uwagę zwraca jego małżeństwo z Marią z Załęskich, która przyszła na świat w 1900 roku i zmarła w 1977 roku. Co istotne, Maria była siostrą znanego dyplomaty Macieja Załęskiego. Warto również podkreślić, że para nie doczekała się potomstwa.

Ordery i odznaczenia

Antoni Roman otrzymał wiele znaczących odznaczeń, które podkreślają jego wkład i zasługi dla kraju. Jego lista orderów jest imponująca i świadczy o uznaniu, jakie zdobył w międzynarodowych kręgach. Oto niektóre z najważniejszych wyróżnień, które otrzymał:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 listopada 1933,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 27 listopada 1929,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 12 lipca 1929,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Order Korony I klasy z Belgii,
  • Order Gwiazdy Białej I klasy z Estonii, przyznany w 1937 roku,
  • Order Gwiazdy Polarnej I klasy ze Szwecji,
  • Order Leopolda II z Belgii,
  • Order Legii Honorowej II klasy z Francji,
  • Order Świętego Sawy II klasy z Jugosławii,
  • Order Zasługi Cywilnej II klasy, przyznany w Bułgarii w 1932 roku,
  • Order Zasługi Cywilnej II klasy z Hiszpanii,
  • Order Korony Rumunii II klasy, przyznany w Rumunii w 1933 roku,
  • Order Wazów II klasy ze Szwecji, przyznany w 1934 roku,
  • Order Wazów III klasy ze Szwecji,
  • Order Gwiazdy Rumunii III klasy,
  • Order Korony Rumunii III klasy,
  • Order Krzyża Orła III klasy z Estonii, przyznany w 1933 roku,
  • Order Trzech Gwiazd z Łotwy, przyznany w 1937 roku.

Wszystkie te wyróżnienia świadczą o jego doskonałej służbie oraz oddaniu sprawom narodowym i międzynarodowym.

Przypisy

  1. Nagrobki ministrów II RP – odnowione [online], Fundacja Stare Powązki, 03.04.2023 r. [dostęp 30.06.2023 r.]
  2. Maciej Bossak: Tymczasowy Komitet Doradczo-Naukowy. imik.wip.pw.edu.pl. [dostęp 20.03.2018 r.]
  3. Cmentarz Stare Powązki: STOLZENWALDOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.03.2020 r.]
  4. Alina Szklarska-Lohmannowa: Roman Antoni. [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXXI [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 03.10.2015 r.]
  5. Ludwik Hass, Dwa dokumenty międzywojennego wolnomularstwa polskiego: lata trzydzieste, w: Ars Regia 6/1–2 (11–12), 1997, s. 197.
  6. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 21, s. 178, 1932.
  7. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933.
  8. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 6, s. 79, 1934.
  9. Święto Niepodległości Łotwy, „Nasze Życie” (Ryga), nr 48 z 28.11.1937 r., s. 2.
  10. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 („za zasługi na polu pracy państwowej w dziale służby zagranicznej”).
  11. M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 („za zasługi na polu pracy państwowej”).
  12. M.P. z 1929 r. nr 161, poz. 404 („za zasługi na polu pracy państwowej, w szczególności przy rokowaniach ze Stocznią Gdańską”).

Oceń: Antoni Roman

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:16