Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

---

Zakres badań

Instytut jest miejscem, w którym prowadzone są wysokiej jakości badania naukowe, skoncentrowane na historii zarówno Polski, jak i szerokiego świata.

W ramach działalności badawczej podejmowane są różnorodne projekty, które mogą mieć charakter indywidualny lub zespołowy. Wśród nich znajdują się syntezy, monografie, a także zbiory studiów i materiały dydaktyczne.

Ważnym aspektem działalności instytutu są projekty o charakterze dokumentacyjnym, które obejmują prace edytorskie, encyklopedyczne oraz słownikowe. Istotną częścią tego zakresu są również prace słownikowo-biograficzne i kartograficzno-historyczne, które wzbogacają naszą wiedzę o przeszłości.

Dodatkowo, instytut zajmuje się także źródłoznawstwem oraz naukami pomocniczymi, takimi jak heraldyka, która dostarcza niezwykle cennych informacji na temat historycznych symboli i ich znaczenia.

Tematyka prac

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk prowadzi szeroki wachlarz badań, które obejmują różnorodne aspekty historii Polski i jej sąsiadów. W ramach prac badawczych wyróżnia się trzy główne okresy, każdy z unikalnymi tematami i podejściem.

• Średniowiecze obejmuje analizy późnego średniowiecza, koncentrując się na historii kultury w Polsce oraz w Europie Środkowej, strukturach społecznych oraz dziejach miast. Badania zwracają uwagę na mentalność społeczności, przedchrześcijańskie wierzenia oraz procesy chrystianizacji, a także na zmiany w strukturach kościelnych i życiu religijnym, uchwycając istotne informacje na temat ludności żydowskiej w kraju,
• Nowożytność, obejmująca XVI do XVIII wieku, skupia się na badaniach społecznych i kulturowych. Analizy są prowadzone w kontekście porównawczym, uwzględniając tło europejskie, co pozwala na dokładniejsze zrozumienie procesów zachodzących na ziemiach polskich. W szczególności badania dotyczą grup społecznych, kultury politycznej, stosunków wyznaniowych, a także mentalności i obyczajów, jednocześnie analizując zagrożenia społeczne, takie jak klęski żywiołowe,
• Dla XIX i XX wieku priorytetem są badania nad historią polityczną i społeczną Polski. W pracach tych uwzględnia się historiografię, koncentrując się na historii idei, przemianach społecznych, genezie systemów totalitarnych oraz historii imperiów.

Każdy z tych obszarów stanowi bogate źródło wiedzy, umożliwiając dogłębną analizę przeszłości, która ma swoje odzwierciedlenie w obecnych realiach społecznych i kulturowych.

Badania nad dziejami regionów

Badania dotyczące historii europejskich regionów historyczno-geograficznych koncentrują się w głównej mierze na analizie i badaniach wpływających na ewolucję tych obszarów. Przyjrzyjmy się bliżej, jakie konkretne regiony są przedmiotem szczególnej uwagi ekspertów:

• Niemiec, w tym Brandenburgia i Prusy,
• Czech i Słowacji,
• Rosji, ZSRR oraz Federacji Rosyjskiej, a także dawnych republik wchodzących w skład ZSRR,
• krajów bałtyckich, ze szczególnym uwzględnieniem Litwy,
• regionów bałkańskich.

Główne prace dokumentacyjne

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk prowadzi szereg kluczowych prac dokumentacyjnych, które mają na celu gromadzenie oraz edytowanie istotnych źródeł historycznych.

Wśród najważniejszych zadań tej instytucji wymienia się:

• edycję źródeł historycznych,
• redakcję Polskiego Słownika Biograficznego,
• opracowanie Bibliografii historii polskiej, dostępnej pod adresem bibliografia.ipn.gov.pl, [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-23)],
• stworzenie Bibliografii retrospektywnej wydawnictw XIX i XX wieku,
• przygotowanie Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu,
• opracowanie Atlasu historii Polski.

Czasopisma naukowe wydawane przez Instytut

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk zajmuje się publikowaniem różnorodnych czasopism naukowych, co stanowi ważny element jego działalności. W ramach tej inicjatywy, wydawane są zarówno samodzielnie, jak i we współpracy z innymi wydawcami, łącznie 13 czasopism naukowych.

• Acta Poloniae Historica,
• Czasopismo Prawno-Historyczne,
• Dzieje Najnowsze,
• Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej,
• Kwartalnik Historyczny,
• Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies,
• Odrodzenie i Reformacja w Polsce,
• Polska 1944/45–1989. Studia i materiały,
• Rocznik Lituanistyczny,
• Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych,
• Roczniki Historyczne,
• Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej,
• Studia Źródłoznawcze. Commentationes.

Każde z tych czasopism stanowi cenne źródło wiedzy oraz badań w dziedzinie historii i pokrewnych nauk, przyczyniając się do rozwoju akademickiego i popularyzacji wiedzy historycznej.

Struktura Instytutu

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk składa się z różnorodnych zakładów oraz pracowni, które znajdują się w pięciu miastach: Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Poznaniu i Toruniu. Każda z tych lokalizacji przyczynia się do bogatego dorobku instytutu poprzez realizację różnorodnych projektów badawczych oraz edukacyjnych.

Dodatkowo, instytut dysponuje naukową biblioteką, która jest udostępniona nie tylko pracownikom, ale również badaczom spoza organizacji. Tego rodzaju otwartość sprzyja wymianie wiedzy oraz wsparciu w realizacji projektów badawczych.

Nie możemy również zapomnieć o oficynie wydawniczej, która została założona w 1991 roku. Dzięki niej, Instytut ma możliwość publikowania wyników badań, co jest niezwykle istotne dla społeczności naukowej oraz dla popularyzacji wiedzy historycznej.

Pracownicy Instytutu

W tej kategorii przyglądamy się pracownikom Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, którzy odgrywają kluczową rolę w działalności badawczej i naukowej instytutu.

Warto zaznaczyć, że każdy członek zespołu wnosi unikalną wartość i doświadczenie, przyczyniając się do rozwoju nauk historycznych w Polsce.

Studia doktoranckie w Instytucie Historii PAN

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk angażuje się w prowadzenie studiów doktoranckich, które są zorganizowane zgodnie z regulacjami wynikającymi z przepisów MNiSW, a także dotyczących trzeciego poziomu „procesu bolońskiego”.

---

Oceń: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

---