Lena Żelichowska

---

Życiorys

Lena Żelichowska swoją karierę artystyczną rozpoczęła w bardzo młodym wieku, ponieważ już w wieku sześciu lat zaczęła uczyć się baletu w szkole Piotra Zajlicha. W młodzieńczych latach, między 1926 a 1929 rokiem, zyskała sławę w Teatrze Wielkim w Warszawie, a także w licznych warszawskich teatrzykach rewiowych, takich jak „Morskie Oko”, „Wesoły Wieczór”, „Rex” oraz „Hollywood”. Jej występy w Teatrze Nowym miały miejsce w 1934 roku, a od 1935 do momentu wybuchu II wojny światowej, związana była z Teatrem Letnim i Cyrulikiem Warszawskim.

Jedną z jej najbardziej pamiętnych ról była postać Hawajki w sztuce Słońce w Meksyku, wystawianej w Teatrze Wielkim w Warszawie. Poza pracą w teatrze, Lena również zadebiutowała na wielkim ekranie w 1933 roku, grając u boku Ordonki w filmie „Szpieg w masce”. Jej talent oraz charyzma pozwoliły jej szybko zdobyć popularność, a krytycy zaczęli ją zaliczać do czołowych gwiazd tej epoki zarówno w filmie, jak i teatrze.

Ostatni raz mogliśmy podziwiać jej występ w roli gwiazdy kabaretu Kamilli w filmie „Żołnierz królowej Madagaskaru”, którego premiera miała miejsce w trudnym czasie okupacji. Po wybuchu II wojny światowej, Lena zdecydowała się na ewakuację, wyruszając razem z mężem Stefanem Norblinem najpierw do Rumunii, a następnie przez Turcję do Iraku. Tam na świat przyszedł ich syn.

Po wojnie Lena wyjechała do Stanów Zjednoczonych w 1946 roku i nigdy nie powróciła ani na scenę, ani do rodzinnego kraju. W 1947 roku formalnie wnioskowała o przyznanie amerykańskiego obywatelstwa. Po śmierci męża, który zmarł tragicznie w 1952 roku, Lena wykonywała różne prace, w tym jako manicurzystka. Zmarła zaledwie sześć lat później, w wieku 48 lat, pozostawiając po sobie ślad w polskim świecie sztuki.

Życie prywatne

Lena Żelichowska była córką Jerzego Michała Floriana Żelichowskiego oraz Henryki z domu Fronczyk. Już jako mała dwuletnia dziewczynka została oddana na wychowanie w inne ręce.

Była żoną malarza Juliusza Stefana de la Gourdaine Norblina, który żył w latach 1892–1952, oraz matką znanego wirtuoza gitary klasycznej, Andrew Norblina, urodzonego w 1944 roku. Talent muzyczny został odziedziczony przez syna. Jednakże, gdy Andrew potrzebował swojej pierwszej gitary, Lena mogła tylko częściowo pokryć jej koszt, ponieważ nie była w stanie kupić synowi wymarzonego instrumentu na jego urodziny.

Andrew stracił oboje rodziców w wieku 14 lat. Jako dorosły muzyk, z wielkim szacunkiem wspomina swoje korzenie, mimo że nie posługuje się językiem polskim. Artysta miał zaszczyt wystąpić w filmie dokumentalnym poświęconym jego ojcu, zatytułowanym „Stefan Norblin”, w reżyserii Roberta Ćwiklińskiego.

Ostatecznie, prochy Leny Żelichowskiej oraz jej męża Stefana Norblina zostały przewiezione do Polski i złożone w dniu 12 października 2012 roku na warszawskich Starych Powązkach, w kwaterze F/G-5-1/2.

Filmografia

Filmografia Leny Żelichowskiej przedstawia bogaty dorobek artystyczny, w którym można znaleźć wiele niezapomnianych ról. Oto kluczowe osiągnięcia w jej karierze filmowej:

• 1939/1940: Żołnierz królowej Madagaskaru jako Kamilla,
• 1938: Sygnały jako Marta Wrońska,
• 1938: Granica jako Justyna Bogutówna,
• 1937: Ty, co w Ostrej świecisz Bramie jako Irma,
• 1937: Parada Warszawy,
• 1937: O czym marzą kobiety jako Lena Kort,
• 1937: Dyplomatyczna żona jako Inez de Costello,
• 1937: Dorożkarz nr 13 jako Krystyna, córka Tarskiej,
• 1936: Tajemnica panny Brinx jako Ketty Brinx,
• 1936: Róża jako Maria Daniłowska,
• 1936: Jego wielka miłość jako Ludwika, żona Kurczka,
• 1936: Barbara Radziwiłłówna jako faworyta królewska,
• 1934: Czarna perła jako Rena Torn,
• 1933: Szpieg w masce jako agentka kontrwywiadu polskiego,
• 1932: film reklamowy polskiego Fiata 508, jako klientka stacji benzynowej.

Każda z tych ról przyczyniła się do ugruntowania pozycji Leny Żelichowskiej w polskim kinie przedwojennym, a jej talent aktorski pozostaje w pamięci widzów.

Spektakle teatralne

Lista spektakli teatralnych, w których brała udział Lena Żelichowska, sięga lat 30. XX wieku i wykazuje różnorodność form i tematów. Oto przykłady jej osiągnięć:

• 1930 – Codziennie dancing, „Morskie Oko”,
• 1930 – Pieniądze dla wszystkich, „Morskie Oko”,
• 1931 – Kocha… lubi… szanuje…, teatr „Wesoły Wieczór”,
• 1932 – Banda naprzód, „8.30”,
• 1932 – Bawmy się w miłość, „Wesołe Oko”,
• 1933 – Piękna Galatea, „Banda”,
• 1933 – Zjazd gwiazd, „Rex”,
• 1933 – Ram–pam–pam, „Cyganeria”,
• 1934 – Cyganeria rozfikana, „Cyganeria”,
• 1934 – Hulaj Banda, „Stara Banda w Hollywood”,
• 1934 – Co w trawie piszczy,
• 1935 – Na jeża, „Cyrulik Warszawski”,
• 1935 – Muzyka na ulicy, „Teatr Letni w Warszawie”,
• 1936 – Ogród rozkoszy, „Cyrulik Warszawski”,
• 1936 – Król pod parasolem, „Cyrulik Warszawski”,
• 1937 – Słońce Meksyku, „Teatr Wielki”,
• 1937 – Podwójne życie panny Leny, „Wielka Rewia”,
• 1939 – Pakty i fakty.

Każde z tych przedstawień stanowi znakomity przykład jej talentu scenicznego oraz wpływu na rozwój polskiego teatru w tamtym okresie.

---

Oceń: Lena Żelichowska

---