Jerzy Heryng


Jerzy Heryng, znany także pod pseudonimem Jerzy Ryng czy imieniem Henryk Jeż, to postać o wyjątkowym znaczeniu w polskiej historii literackiej i politycznej. Urodził się 13 marca 1886 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył tragicznie 25 grudnia 1937 roku w Moskwie.

Heryng był nie tylko utalentowanym pisarzem, ale również prawnikiem. W swojej działalności politycznej zaangażował się w ruch komunistyczny, stając się jednym z kluczowych ideologów Komunistycznej Partii Polski (KPP). Jego wpływ na myśl polityczną i społeczną tamtych czasów był znaczący, co podkreśla jego rolę jako myśliciela i działacza.

Życiorys

Jerzy Heryng był osobą o bogatym życiorysie, związaną z ruchem socjalistycznym, jako syn zaangażowanego działacza, Zygmunta Herynga oraz Heleny Heryng. Już od 1900 roku aktywnie uczestniczył w nieformalnym Związku Polskiej Młodzieży Socjalistycznej, który w późniejszym czasie przekształcił się w ZMS. W 1905 roku miał istotny udział w organizacji strajku szkolnego w Warszawie, co na stałe wpisało go w dzieje polskiej walki o socjalizm. Dwa lata później, wstępując do PPS, zainicjował swoją działalność w strukturach politycznych. Z powodu działalności politycznej dwukrotnie aresztowany, a w 1907 roku został wydalony z Królestwa Polskiego.

W trakcie swojego kształcenia, Jerzy Heryng studiował w Lozannie oraz Krakowie, a okres jego życia obejmował również czas spędzony w Turynie. Współzałożył on PPS-Lewicę oraz aktywnie angażował się w działalność na rzecz więźniów politycznych poprzez Krakowski Związek Pomocy Więźniom Politycznym. Podczas I wojny światowej, jego losy zaprowadziły go do Włoch, jednak w 1919 roku postanowił wrócić do Polski i osiedlić się w Warszawie.

Po powrocie, stał się członkiem KPRP oraz Komunistycznej Partii Polski, a jego rola szybko wzrosła, gdyż zasiadł w Komitecie Warszawskim partii. Zajmował się promocją kultury i edukacji wśród robotników, co miało kluczowe znaczenie dla uświadomienia społecznego tego środowiska. W 1922 roku uczestniczył w IV Kongresie Kominternu, a później także w VI oraz VII Kongresie, które odbyły się odpowiednio w 1928 i 1935 roku. Pełnił funkcję w Centralnej Redakcji prasy KPP w latach 1923-1937.

W 1924 roku przeżył trudny okres, kiedy to został aresztowany i spędził osiem miesięcy w więzieniu. Podczas odbywania kary, wspólnie z Julianem Brunem oraz Wacławem Wróblewskim, zrealizował tłumaczenie pierwszego tomu „Kapitału” Karola Marksa, które zostało wydane w latach 1926-1933. Heryng brał także udział w V Zjeździe KPP oraz pełnił funkcję sekretarza redakcji „Nowego Przeglądu”. Dodatkowo, był członkiem sekretariatu Komisji Programowej KC KPP i w 1931 roku wszedł w skład Komitetu Centralnego tej partii.

W ramach frakcji wewnętrznej KPP, reprezentował tzw. „mniejszość”, do której należeli Julian Leszczyński oraz Saul Amsterdam, a która stała w opozycji wobec „większości”, której przedstawicielami byli Adolf Warski, Maria Koszutska oraz Maksymilian Horwitz. Jerzy Heryng aktywnie działał także poza granicami kraju, redagując biuletyny dla Kominternu.

W związku z wielką czystką, w czerwcu 1937 roku wyjechał do Moskwy, gdzie 29 września został aresztowany przez NKWD. W konsekwencji, 25 grudnia tego samego roku, Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR skazało go na karę śmierci z powodu oskarżeń o przynależność do antysowieckiej organizacji szpiegowskiej. Tego samego dnia został wykonany wyrok, a jego ciało skremowano w krematorium na Cmentarzu Dońskim, z kolei prochy zostały pochowane anonimowo.

Warto zaznaczyć, że 29 kwietnia 1955 roku, postanowieniem Kolegium Wojskowego SN ZSRR, Jerzy Heryng został zrehabilitowany, co potwierdziło jego wpływowe pozycje w historii ruchu komunistycznego w Polsce.

Wybrane publikacje

Jerzy Heryng był autorem i tłumaczem wielu istotnych dzieł w XX wieku. Oto niektóre z jego wybranych publikacji:

  • Alfred Angiolini, Dzieje socjalizmu we Włoszech do 1910 roku włącznie, z upoważn. aut. przeł. i ostatni rozdział oryg. pod kierownictwem aut. dzieła napisał Jerzy Heryng, Kraków: „Książka” 1912,
  • (przekład) Andrzej Vico, Katastrofa przed ożenkiem: komedja w 3 aktach, przeł. z fr. J. R., Poznań: Zjednoczenie Młodzieży Polskiej 1926,
  • Marksyzm pana Niedziałkowskiego: (rzecz o książce: „Teorja i praktyka socjalizmu wobec nowych zagadnień”), Warszawa: „Książka” 1927,
  • Pogłębienie kryzysu gospodarczego w Polsce, Moskwa: Wydawnictwo Partyjne 1933,
  • XVII Zjazd WKP(b), Warszawa: Wydawnictwo „Nowego Przeglądu” 1934,
  • Czego chcą komuniści?, Bruxelles: A. Laurent 1937,
  • Wybór pism, wstęp Stefan Jędrychowski, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1957,
  • Materiały pomocnicze z wybranych zagadnień ekonomii politycznej dla słuchaczy uniwersytetów ludowych, przygot. do dr. J. R., Warszawa 1960,
  • Jerzy Ryng, Wybór pism, wstęp Stefan Jędrychowski, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1957.

Bibliografia, linki

Wśród istotnych źródeł dotyczących Jerzego Herynga, można wyróżnić następujące pozycje:

  • Ринг Юрий Сигизмундович,
  • Zofia Borzymińska, Heryng Jerzy [w:] Polski Słownik Judaistyczny.

Oceń: Jerzy Heryng

Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:8