Irena Tarłowska, znana również jako Irena Szenberg, to postać, która zapisała się w historii Polski dzięki swojej działalności dziennikarskiej oraz politycznej. Urodziła się 19 lutego 1918 roku w Warszawie, gdzie również spędziła swoje ostatnie dni, zmarła 24 marca 1991 roku.
Była nie tylko ważną dziennikarką, ale także posłanką Krajowej Rady Narodowej w latach 1943–1947, co podkreśla jej znaczenie w procesach kształtowania się nowoczesnej Polski po II wojnie światowej.
Życiorys
Irena Tarłowska miała bogate życie zawodowe, które rozpoczęło się od ukończenia edukacji w Gimnazjum im. Władysławy Lange w Warszawie w 1935 roku. Następnie poszerzała swoją wiedzę na kierunku chemii w Wolnej Wszechnicy Polskiej, a w latach 1939–1941 kontynuowała naukę na Politechnice Lwowskiej. Od 1932 roku aktywnie uczestniczyła w lewicowym ruchu młodzieżowym, w tym w Komunistycznym Związku Młodzieży Polski, co niestety doprowadziło ją do aresztowania. W 1942 roku przystąpiła do Polskiej Partii Robotniczej (PPR). W czasie II wojny światowej przebywała w warszawskim getcie, z którego udało jej się wydostać. Po tym wydarzeniu zaangażowała się w działalność konspiracyjną, prowadząc nasłuch radiowy i redagując biuletyn „Wiadomości Radiowe” dla PPR.
Tarłowska brała także udział w walkach partyzanckich, szczególnie w rejonie Wyszkowa, pełniąc rolę oficera oświatowego w oddziale Gwardii Ludowej znanym jako „Była załoga Treblinki”, który w większości składał się z byłych strażników obozowych z obozu zagłady Treblinka. Po tragicznym wydarzeniu, jakie miało miejsce w związku z śmiercią dowódcy oddziału, wróciła do Warszawy, gdzie znalazła schronienie u Jadwigi Koszutskiej-Issat.
Po zakończeniu wojny Tarłowska aktywnie działała w Związku Walki Młodych, gdzie była członkiem prezydium oraz redaktorką pisma „Walki Młodych”. Pracowała również w redakcji „Życia Warszawy”, a także pełniła funkcję zastępcy redaktora naczelnego „Głosu Robotniczego” w Łodzi. Później została redaktorką naczelną „Gazety Robotniczej” we Wrocławiu. Jej kariera w mediach nie obyła się bez kontrowersji. W 1955 roku została usunięta z redakcji po publikacji reportażu Ryszarda Kapuścińskiego, który odpowiadał na poemat Adama Ważyka. Tekst Kapuścińskiego, krytycznie oceniał warunki pracy w Nowej Hucie, ukazując rzeczywistość robotników w jeszcze gorszym świetle, między innymi wspominając o prostytucji wśród młodych dziewcząt. Mimo protestów Tarłowskiej, redakcji zależało na publikacji tego tekstu, co doprowadziło do zwolnienia zarówno cenzora, jak i jej samej; jednak oboje później zostali przywróceni do pracy.
Po październiku 1956 roku Irena Tarłowska pracowała w Paryżu, gdzie kierowała pismem skierowanym do Polonii i emigrantów, a także zajmowała się tłumaczeniem sztuk teatralnych z języka francuskiego i angielskiego.
Działalność polityczna
W dniu 3 maja 1945 roku zaczęła pełnić funkcję posłanki Krajowej Rady Narodowej (KRN) Polskiej Partii Robotniczej, do której została zgłoszona z ramienia Związku Walki Młodych. Niestety, jej kadencja została zakończona 29 grudnia 1945 roku. W KRN była sekretarzem Komisji Propagandowej.
Życie prywatne
Irena pochodziła z zamożnej i postępowej rodziny żydowskiej. Jej ojciec był kamienicznikiem, a matka prowadziła dom. Jej rodzina mieszkała w Warszawie, przy ulicy Podwale 19. Irena miała dwóch mężów; jej pierwszym mężem był Ignacy Tarłowski, a drugim Jerzy Morawski. Ostatecznie została pochowana razem z nim oraz jego rodzicami na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze A4-2-8.
Przypisy
- Mariusz M. Szczygieł, Czternastoletnia zaraziła ośmiu chłopców. Opowiadała o tym tak wulgarnie, że się zbierało na wymioty [online], wiadomosci.wp.pl, 12.10.2018 r. [dostęp 17.09.2023 r.] (pol.).
- Weronika Mirowska, Mam odwrócić głowę? – rozmowa z Marianem Turskim, „Press” 11–12/2021.
- Irena Tarłowska [online], bs.sejm.gov.pl [dostęp 17.09.2023 r.]
- Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego – Osoby – S – Szenberg Irena [online], new.getto.pl [dostęp 18.09.2023 r.]
- Lista osób odznaczonych Medalem 10-lecia Polski Ludowej. – Prawo.pl [online], prawo.pl [dostęp 18.09.2023 r.]
- Barbara B. Engelking, Na łące popiołów: ocaleni z Holocaustu, Cyklady, 1993, ISBN 978-83-900592-2-8 [dostęp 17.09.2023 r.] (pol.).
- Edmund E. Jankowski, Słownik pseudonimów pisarzy polskich: J-Q, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, ISBN 978-83-04-04252-0 [dostęp 18.09.2023 r.] (pol.).
- Elżbieta E. Ciborska, Dziennikarze z władzą (nie zawsze) w parze, Elipsa, 1998, ISBN 978-83-7151-272-8 [dostęp 18.09.2023 r.] (pol.).
- Rocznik historii prasy polskiej, Wyd. Oddziału Polskiej Akademii Nauk, 2003 [dostęp 18.09.2023 r.] (pol.).
- Tarłowska, Irena [online], Archiwum Kobiet [dostęp 18.09.2023 r.]
- Wyszukiwarka grobów w Warszawie [dostęp 26.10.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Alicja Solska-Jaroszewicz | Jacek Bylica (dyplomata) | Andrzej Braiter | Piotr Kaszuba | Eliza Dzwonkiewicz | Paweł Zalewski (polityk) | Stanisław Germałowicz | Włodzimierz Cimoszewicz | Henryk Sierka | Stanisław Lenczewski | Stanisław Łukaszewicz (konsul) | Włodzimierz Czarzasty | Piotr Gajewski (polityk) | Wojciech Wasiutyński | Janusz Wójcik | Joachim Stefan Bartoszewicz | Józef Balcerzak (działacz robotniczy) | Bożenna Hołownia | Jarosław Lindenberg | Stefan KalinowskiOceń: Irena Tarłowska