Franciszek Płatek

---

Życiorys

Franciszek Płatek przyszedł na świat 2 listopada 1892 roku w Warszawie, w rodzinie Józefa i Zofii ze Ślusarków. Jego kształcenie rozpoczęło się w szkołach technicznych im. Konarskiego oraz Piotrowskiego, gdzie na rocznym kursie poznawał rysunek techniczny oraz modelarstwo. Już w młodości wykazywał zainteresowania techniką. Od 1910 do 1913 roku uczestniczył w kursie przygotowującym do matury. Egzamin dojrzałości zdał eksternistycznie latem 1913 w Suworowskim Korpusie Kadetów (ros. Суворовский кадетский корпус) w Warszawie.

W późniejszych latach, dokładnie 27 sierpnia 1915 roku, został skierowany do Kowla, gdzie dołączył do 1 pułku piechoty Legionów. Służył w kompanii kaemów, a w listopadzie 1915 roku, w trakcie walki na froncie, odniósł kontuzję. Także brał udział w bitwach nad Styrem i Stochódem w 1916 roku. Na początku kolejnego roku został wysłany na kurs oficerski, a po jego ukończeniu przydzielono go do 1 pułku piechoty Legionów.

Po kryzysie przysięgowym, 17 lipca 1917 roku, Płatek został internowany w Szczypiornie, a w styczniu 1918 roku przewieziony do Łomży, skąd w marcu uciekł. Swoją działalność kontynuował w Warszawie w Polskiej Organizacji Wojskowej. 20 listopada 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie pracował jako instruktor w Obozie Szkoleniowym w Zegrzu. Awans zdobytą odwagą osiągnął do stopnia podporucznika 1 marca 1919 roku. W kwietniu tego samego roku przeszedł do 3 pułku piechoty Legionów.

Wraz z pułkiem, którego dowodził 3. kompanią karabinów maszynowych, wyruszył na front. Podczas walk, Płatek wykazał się niezwykłym męstwem i odwagą, co skutkowało awansem na porucznika 5 kwietnia 1920 roku. Po powrocie z frontu, w lutym 1921 roku, trafił do garnizonu w Jarosławiu. 21 listopada 1921 roku w opinii o nim zapisano:

„W boju odważny, o podwładnych troskliwy. Dobry organizator i gospodarz. Energiczny i stanowczy. Doświadczony oficer”.

W pułku był dowódcą kompanii kaemów. Ukończywszy w 1924 roku ośmiomiesięczny kurs w Centrum Szkolenia Czołgów w Żurawicy, został w następnym roku skierowany do Chełmna, gdzie przeszkolono go dla młodszych oficerów. 2 września 1925 roku przeniesiono go do 53 pułku piechoty, gdzie dowodził kompanią oraz batalionem. W 1927 roku przeszedł przeszkolenie w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu oraz awansował na kapitana z datą 1 stycznia. W 1928 roku przeszedł czteromiesięczny kurs w Centrum Wyszkolenia Artylerii.

Od 11 września 1929 roku dowodził plutonem artylerii, pełniąc także obowiązki oficera taborowego. W maju 1934 roku został odkomenderowany do Żydaczowa, gdzie pełnił funkcję powiatowego komendanta PW. Następnie, w kolejnych latach, kontynuował swoją karierę, zakończoną z dniem 30 listopada 1937 roku, kiedy to przeszedł w stan spoczynku, osiedlając się w Grodnie przy ul. Orzeszkowej 34 m. 10.

W wyniku II wojny światowej, 25 września 1939 roku, Płatek dostał się do niewoli sowieckiej. 3 listopada 1939 roku trafił do obozu jenieckiego NKWD w Putywlu, a 28 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego (lista nr 052/4 z 27 kwietnia 1940). Niestety, 30 kwietnia 1940 roku został zamordowany w Katyniu, gdzie został pochowany. Jego ciało zostało ekshumowane 22 maja 1943 roku, a od 28 lipca 2000 roku spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

Płatek pozostawił po sobie żonę oraz dwoje dzieci: córkę Zofię i syna Wiktora. 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie mianował go na stopień majora, co zostało ogłoszone podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”9 listopada 2007 roku w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Franciszek Płatek, znany ze swojego zaangażowania w działania na rzecz niepodległości, otrzymał wiele prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego odwadze i poświęceniu.

• Krzyż Niepodległości – przyznany 15 kwietnia 1932 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Krzyż Walecznych czterokrotnie,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych.

---

Oceń: Franciszek Płatek

---