Bronisław Witecki


Bronisław Witecki, urodzony 18 sierpnia 1889 roku w Warszawie, był znaczącą postacią w historii polskiej żandarmerii, pełniąc rolę majora w Wojsku Polskim.

Jego życie zakończyło się 19 czerwca 1923 roku, również w Warszawie, co podkreśla silny związek tej postaci z rodzinnym miastem oraz jego znaczenie w historii kraju.

Życiorys

Bronisław Witecki przyszedł na świat 18 sierpnia 1889 roku w Warszawie, gdzie wychowywał się w rodzinie Stanisława i Marii. W swoim życiu zawodowym pełnił funkcję buchaltera, a także był aktywnym członkiem Polski Partii Socjalistycznej – Proletariat oraz Organizacji Bojowej PPS. Jego działalność polityczna nie pozostała bez echa; wkrótce został aresztowany przez carskie władze i ukarany przymusowym osiedleniem na terytorium Syberii Wschodniej. Z determinacją udało mu się uciec i znaleźć schronienie w Galicji.

Po wybuchu I wojny światowej, 16 sierpnia 1914 roku, Witecki przystąpił do Legionów Polskich. Pierwsze kroki stawiał w batalionie rekrutacyjnym dowodzonym przez Pawła Kittaya, a następnie został przydzielony do żandarmerii polowej. W swoim awansie doszedł do rangi wachmistrza, pełniąc służbę w Delegaturze Naczelnego Komitetu Narodowego na Jabłonkowie pod koniec 1914 roku. Brał udział w walkach na froncie wschodnim, a później został skierowany do Królestwa, gdzie służył w komendzie II Brygady. 11 listopada 1915 roku, z dniem 1 grudnia, został mianowany chorążym żandarmerii.

Od 15 lutego 1916 roku pełnił obowiązki w c. i k. Komendzie Grupy Polskich Legionów. W odpowiedzi na potrzeby armii, 27 marca 1916 roku objął stanowisko referenta ewidencyjnego. Jego kariera rozwijała się dynamicznie, a już 22 grudnia tego samego roku został awansowany na podporucznika, zajmując 2. lokatę w Żandarmerii Polowej. W lutym 1917 roku otrzymał stanowisko szefa Kancelarii „B” Żandarmerii Polowej Legionów Polskich. Jego wkład w szkolenie żołnierzy był zauważalny, gdyż wykładał na rozpoczętym 1 kwietnia 1917 roku Wyższym Kursie Szkoły Żandarmerii w Warszawie.

Po kryzysie przysięgowym, 28 sierpnia 1917 roku, Witecki objął stanowisko komendanta Ekspozytury Żandarmerii Polowej Polskiego Korpusu Posiłkowego w Warszawie, która później przekształciła się w EŻP WP, a następnie w Dowództwo Polskiej Żandarmerii Polowej. W obliczu końca wielkiej wojny był zaangażowany w proces rozbrajania niemieckich żołnierzy na terenach polskich. Po niepodległości Polski wstąpił do nowo powstającego Wojska Polskiego, gdzie kontynuował służbę w Żandarmerii Polowej, a w ramach Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego przejął kierownictwo Wydziału Defensywy.

W ramach swoich obowiązków, 14 października 1919 roku aresztował członków Komunistycznej Partii Robotniczej Polski, w tym Maksymiliana Horwitza oraz Marię Koszutską. Mianowany rotmistrzem żandarmerii, był przydzielony do 1 dywizjonu żandarmerii, a od 1 czerwca 1921 roku jego macierzystym oddziałem stał się 3 dywizjon. Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej przeszedł do rezerwy w stopniu rotmistrza, a następnie zweryfikowany został jako major z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 roku.

W lipcu 1922 roku Witecki otrzymał pozwolenie od Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na otwarcie pierwszego prywatnego biura detektywistycznego w Warszawie, działającego pod nazwą „Centrala Detektywów Prywatnych Biuro Informacyjno-Wywiadowcze”, która miała swoją siedzibę przy ul. Żurawiej 32 m. 2.

Bronisław Witecki zmarł 19 czerwca 1923 roku w Warszawie. Po jego śmierci, 21 czerwca został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Był mężem Krystyny.

Ordery i odznaczenia

Bronisław Witecki był wybitną postacią, która została uhonorowana licznych odznaczeniami za swoje zasługi. Poniżej przedstawiamy najważniejsze nagrody, które otrzymał:

  • Krzyż Niepodległości – przyznany pośmiertnie,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2 maja 1923 roku,
  • Krzyż Walecznych – otrzymał cztery razy.

Przypisy

  1. Danuta Pozniakowska-Hanak: Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego 1919–1921. Centralne Archiwum Wojskowe. s. 2. [dostęp 04.05.2015 r.]
  2. Regina Czarnecka: Organizacja Ministerstwa Spraw Wojskowych (MSWojsk.) w latach 1918–1921. Centralne Archiwum Wojskowe. s. 89. [dostęp 04.05.2015 r.]
  3. „Polska Zbrojna” Nr 166 z 20.06.1923 r., s. 5.
  4. „Polska Zbrojna” Nr 167 z 21.06.1923 r., s. 5.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 11.01.1924 r., s. 13.
  6. Prywatne biuro detektywów. „Polska Zbrojna”. 182, s. 4, 08.07.1922 r. Warszawa.
  7. Reklama. „Polska Zbrojna”. 215, s. 5, 10.08.1922 r. Warszawa.
  8. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 37.
  9. CAW sygn. akt I.120.1.107 s. 49.
  10. Lista starszeństwa 1917, s. 61.
  11. Spis oficerów 1921, s. 402, 947.
  12. Trzecia lista 1922, s. 28.
  13. a b c Wykaz Legionistów.
  14. R. Czarnecka, Organizacja..., op. cit. 101.

Oceń: Bronisław Witecki

Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:24