Bernard Borg, znany również pod pseudonimem Bernard, to postać związana z historią Polski, której życie i działalność wyróżniają się na tle czasów, w których przyszło jej funkcjonować. Urodził się 15 stycznia 1906 roku w Warszawie, a tragicznie zmarł w tym samym mieście 17 maja 1968 roku.
Był polskim działaczem komunistycznym o żydowskich korzeniach. W szczególności zapisał się w pamięci jako uczestnik heroicznego powstania w warszawskim getcie, które miało miejsce w 1943 roku. Jego działalność, jako przedstawiciela społeczności żydowskiej w Polsce, była kluczowa dla procesów zachodzących wówczas w kraju oraz dla walki o godność i przetrwanie w niezwykle trudnych warunkach historycznych.
Życiorys
Bernard Borg przyszedł na świat w Warszawie, w rodzinie wyznania żydowskiego, jako syn Jakuba, który pracował jako urzędnik. W stolicy ukończył szkołę podstawową, a następnie kontynuował naukę na wieczornych kursach ogólnokształcących. Od wczesnych lat musiał jednak starać się o zabezpieczenie swoich potrzeb materialnych. Jego kariery zawodowa rozwinęła się w różnych warszawskich przedsiębiorstwach handlowych. W 1922 roku przystąpił do Związku Zawodowego Pracowników Handlowych i Biurowych w Polsce. W 1926 roku nawiązał współpracę z Związkiem Młodzieży Komunistycznej (ZMK), a w latach 1929–1931 był członkiem Komitetu Dzielnicowego ZMK w Warszawie – Powązki oraz Śródmieście.
W 1931 roku dołączył do Komunistycznej Partii Polski, co wiązało się z wieloma aresztowaniami ze względu na jego aktywności polityczne. W okresie II wojny światowej został uwięziony w warszawskim getcie. W 1942 roku przystąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Od 1943 roku był aktywnym działaczem w komórce partyjnej, operującej w zakładach Toebbensa. Jako jeden z liderów Żydowskiej Organizacji Bojowej organizował grupy i uczestniczył w walkach podczas powstania w getcie warszawskim. 7 maja 1943 roku został deportowany do obozu w Treblince, a później osadzony w Majdanku i Auschwitz-Birkenau, gdzie wszedł w kontakt z obozowym ruchem oporu. Udało mu się uciec podczas marszu śmierci w styczniu 1945 roku.
Po wojnie, w lutym 1945 roku, Bernard wrócił do Warszawy. Został skierowany przez Komitet Warszawski PPR do pracy w Wojewódzkim Komitecie Żydów w Warszawie, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego. W 1946 roku związał się z Polskim Związkiem Byłych Więźniów Politycznych, gdzie do 1949 roku był członkiem Zarządu Głównego. W latach 1946–1949 pracował jako kierownik działu odzieżowego w Centrali Spółdzielni Wytwórczych Solidarność, kilkakrotnie pełniąc tam funkcję sekretarza Podstawowej Organizacji Partyjnej PPR. Następnie pracował w Związku Spółdzielni Pracy w Warszawie jako kierownik Biura Odzieżowo-Włókienniczego. Od 1951 roku był przewodniczącym zarządu Związku Branżowego Spółdzielni Odzieżowych w województwie warszawskim, a w latach 1954–1957 pełnił funkcję zastępcy prezesa Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Pracy. W latach 60. uczestniczył w pracach Zarządu Głównego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce. W 1960 roku przeszedł na emeryturę.
Wyróżnienia, które otrzymał, to m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski i Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1948). Bernard Borg zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 8). Jego żona, Regina (1914–1966), angażowała się w Ruch Oporu we Francji oraz była członkiem KZMP KP Palestyny i PZPR.
Przypisy
- Grób Reginy Borg w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- Grób Bernarda Borga w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- M.P. z 1948 r. nr 43, poz. 192.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Dariusz Lipiński | Piotr Gryza | Tomasz Piskorski | Andrzej Ostoja-Owsiany | Janusz Malinowski | Paweł Piskorski | Stefania Kudelska | Stanisław Janicki (minister) | Mieczysław Hoffmann | Henryk Jędrzejewski | Piotr Skwieciński | Czesław Białoszewski | Henryk Kołodziejczyk | Jerzy Piotrowski (1928–1986) | Czesław Szczepaniak | Tadeusz Jędrzejewski (1921–1992) | Marzena Małek | Jurek Błones | Stanisław Flato | Michał DworczykOceń: Bernard Borg