Henryk Jędrzejewski


Henryk Jędrzejewski, znany także pod pseudonimami Henryk Leśniewski oraz Socjusz, urodził się 22 lipca 1906 roku w Warszawie, gdzie również zmarł 20 grudnia 1964 roku.

Był on niezwykle aktywnym d działaczem socjalistycznym oraz związkowym, którego działalność miała wpływ na kształtowanie ruchu robotniczego w Polsce. W okresie II wojny światowej związany był z Polską Partią Socjalistyczną - Wolność, Równość, Niepodległość (PPS-WRN), co świadczy o jego zaangażowaniu w trudne czasy.

Henryk Jędrzejewski miał również istotny wkład w rozwój Czerwonego Harcerstwa TUR, które stanowiło platformę dla młodzieży robotniczej. Dodatkowo, organizował sport robotniczy, promując aktywność fizyczną wśród pracowników, co podkreślał znaczenie wspólnej aktywności wśród ludzi pracy.

Życiorys

Działalność w OM TUR i PPS

Po ukończeniu szkoły powszechnej w 1921 roku, Henryk Jędrzejewski kontynuował swoją edukację jako ślusarz w latach 1921-1927. W tym samym okresie zdobył również wykształcenie, uczęszczając na wieczorową Szkołę Przemysłową związaną z Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Już od 1922 roku angażował się w działalność społeczną jako członek Związku Młodzieży Robotniczej „Siła”.

W tym samym roku przystąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej. Jego aktywność polityczna nie zakończyła się na tym, gdyż stał się także członkiem Zarządu Sekcji Młodocianych Pracowników Związku Robotników Przemysłu Metalowego w Polsce. W roku 1924 uczestniczył w Zjeździe Wolnego Harcerstwa odbywającym się w Helenowie koło Warszawy, gdzie został na kilka dni aresztowany przez służby porządkowe.

Wstąpił do Robotniczego Klubu Sportowego „Siła” na Żoliborzu. Ponadto, był członkiem pierwszego koła Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, który mieścił się na warszawskich Powązkach. Od 1925 roku, pełnił funkcję wydawcy „Głosu Młodzieży Robotniczej”, który stał się później organem OM TUR.

Od roku 1929 był przewodniczącym warszawskiego Komitetu Wykonawczego oraz wiceprzewodniczącym Komitetu Centralnego OM TUR. Jego inicjatywy doprowadziły do utworzenia pierwszej „Robotniczej Gromady Harcerskiej” na Powązkach, co stanowiło początek Czerwonego Harcerstwa TUR. W tym samym roku dołączył do Zarządu Dzielnicy Powązkowskiej PPS, a w latach 1930-1932 i 1939 zasiadał w Warszawskim Okręgowym Komitecie Robotniczym PPS. W kwietniu 1939 roku objął stanowisko skarbnika Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych w RP.

Okres wojny i okupacji

We wrześniu 1939 roku Jędrzejewski brał aktywny udział w obronie Warszawy. Od listopada 1939 do 1941 pełnił funkcję przewodniczącego Okręgu IV PPS-WRN na Żoliborzu. Po szybkim aresztowaniu i 20-miesięcznym okresie przetrzymywania, w 1943 roku został przewodniczącym Okręgu I PPS-WRN na Mokotowie. Biografia zawarta w Słowniku Biograficznym działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego wskazuje, że tuż przed powstaniem przeniósł się do Piastowa, a pod koniec sierpnia 1944 roku dotarł do Krakowa.

Natomiast relacje jego żony Alfredy oraz Dyonizego Kozłowskiego z OW PPS opisują, że Jędrzejewski uczestniczył w powstaniu warszawskim w Śródmieściu, a po jego kapitulacji przedostał się wraz z innymi do Krakowa, gdzie przejściowo został aresztowany.

Lata powojenne

W styczniu 1945 roku Jędrzejewski powrócił do Warszawy, a w lutym tego samego roku przystąpił do „lubelskiej” PPS. Jego zaangażowanie w życie polityczne kraju doprowadziło do uczestnictwa w Kongresie Zjednoczeniowym w grudniu 1948. Jako sekretarz generalny Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych miał znaczny wpływ na kształt organizacji oraz politykę związkową. Od 1946 roku był członkiem Komisji Centralnej Związków Zawodowych, a w latach 1947-1949 zasiadał w jej prezydium.

Po utworzeniu CRZZ (Centralny Związek Zawodowy Związków Zawodowych) w 1949 roku, został sekretarzem oraz urzędującym członkiem Prezydium. Jednakże w 1949 roku został usunięty z CRZZ, a w 1951 roku także z PZPR. Wówczas podjął działalność sportową, związując się z Polskim Związkiem Bokserskim.

W 1956 roku przywrócono mu członkostwo w PZPR, co umożliwiło mu aktywne działanie w związkach zawodowych. Od 1957 roku był sekretarzem Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Handlu i Spółdzielczości w Polsce, a od 1961 roku kierował Krajową Radą Federacji Sportu, Wychowania Fizycznego i Turystyki CRZZ. W międzyczasie sprawował również funkcję prezesa Polskiego Związku Zapaśniczego. Zmarł w grudniu 1964 roku, a jego grób znajduje się w kwaterze BII30-7-27. Otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 25.11.2019 r.]
  2. Alfreda Jędrzejewska, Mój udział w powstaniu warszawskim, w: Polska Partia Socjalistyczna w latach wojny i okupacji 1939-1945. Księga wspomnień Tom 1, Warszawa 1994 r., s. 478-481, oraz Dyonizy Kozłowski, Byliśmy na Starym Mieście, tamże s. 592
  3. Alicja Pacholczyk, Biogram Henryka Jędrzejewskiego, w: "Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego", Tom II, Warszawa 1987 r., s. 715

Oceń: Henryk Jędrzejewski

Średnia ocena:4.63 Liczba ocen:21