Anna Przedpełska-Trzeciakowska

Kultura i sztuka

Anna Przedpełska-Trzeciakowska, właściwie Anna Zofia Trzeciakowska, urodziła się 5 lipca 1927 roku w Warszawie. To wybitna postać na polskiej scenie literackiej, swoją karierę poświęciła tłumaczeniu literatury amerykańskiej i angielskiej.

Największą popularność zyskała dzięki swoim przekładom powieści Jane Austen, co przyczyniło się do popularyzacji anglojęzycznej literatury w Polsce.

Życiorys

Anna Przedpełska-Trzeciakowska była uczennicą warszawskiej Prywatnej Szkoły Żeńskiej im. Cecylii Plater-Zyberkówny oraz absolwentką anglistyki na Uniwersytecie Warszawskim. W trakcie powstania warszawskiego aktywnie pełniła rolę sanitariuszki, posługując się pseudonimem Grodzka.

Po zakończeniu ii wojny światowej, przez wiele lat była związaną z redakcją angielską Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Jej działalność zawodowa i społeczna obejmowała również zaangażowanie w polski oddział PEN Clubu, gdzie była współczłonkinią zarządu, a w latach 1991–1995 pełniła funkcję wiceprezesa. W czasie swojej kariery kierowała także klubem tłumaczy przy Związku Literatów Polskich.

W latach 80. Przedpełska-Trzeciakowska zaangażowała się w pomoc internowanym i więźniom politycznym, uczestnicząc w pracy Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Od 1983 roku brała udział w odwiedzinach osób przebywających w zakładach karnych. Po 1989 roku stanęła na czele Komitetu do spraw Pisarzy Uwięzionych w polskim PEN Clubie, gdzie aktywnie walczyła o uwolnienie takich osobistości jak wietnamski intelektualista Đoàn Viết Hoạ.

Jako pisarka, Anna jest autorką biografii rodzeństwa Brontë zatytułowanej Na plebanii w Haworth: dzieje rodziny Brontë (1990) oraz książki poświęconej Jane Austen – Jane Austen i jej racjonalne romanse (2014).

W 1973 roku została wyróżniona Nagrodą Polskiego PEN Clubu za swoje przekłady literatury obcej. Otrzymała szereg odznaczeń, m.in. Krzyż Oficerski (1997) oraz Krzyż Komandorski (2012) Orderu Odrodzenia Polski. W 2018 roku zasłużyła na tytuł honorowego obywatela m.st. Warszawy. W 2021 roku, za całokształt swojej twórczości translatorskiej, otrzymała Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego.

Wybrane tłumaczenia

Anna Przedpełska-Trzeciakowska to znana postać w świecie tłumaczeń literackich, która wniosła wiele do polskiej kultury i literatury. Wśród jej prac znajdują się przejrzyste i wiarygodne tłumaczenia dzieł uznanych autorów. Oto niektóre z nich:

  • Rejs w przetaku (Glyn Roberts),
  • Beowulf (w oprac. Rosemary Sutcliff),
  • Biały Kieł (Jack London),
  • Duma i uprzedzenie (Jane Austen),
  • Rozważna i romantyczna (Jane Austen),
  • Mansfield Park (Jane Austen),
  • Opactwo Northanger (Jane Austen),
  • Perswazje (Jane Austen),
  • Miasteczko Middlemarch (George Eliot),
  • Młyn nad Flossą (George Eliot),
  • Hotel Świętego Augustyna (Irwin Shaw),
  • Koniokrady (William Faulkner),
  • Wściekłość i wrzask (William Faulkner),
  • Magazyn osobliwości (Charles Dickens),
  • Życie i przygody Nicholasa Nickleby (Charles Dickens),
  • Moja rodzina i inne zwierzęta (Gerald Durrell),
  • Moje ptaki, zwierzaki i krewni (Gerald Durrell),
  • Przed zstąpieniem do piekieł (Doris Lessing),
  • Słoneczne wino (Ray Bradbury),
  • W zawieszeniu (Joseph Conrad).

Przypisy

  1. „Odnalezione w tłumaczeniu”. Nagrody Translatorskie dla Anny Przedpełskiej-Trzeciakowskiej i Teresy Tyszowieckiej blasK!. gdansk.pl, 16.04.2021 r. [dostęp 17.04.2021 r.]
  2. A. Jakubowska, J. Ochojska, A. Przedpełska-Trzeciakowska i W. Roszkowski z tytułem Honorowych Obywateli Warszawy. dzieje.pl, 31.07.2018 r. [dostęp 31.07.2018 r.]
  3. Jane Austen porównywano do Szekspira. polskieradio.pl, 06.05.2014 r. [dostęp 17.05.2014 r.]
  4. Nagrody za przekłady z literatury obcej na język polski. penclub.com.pl. [dostęp 08.05.2015 r.]
  5. O klubie. penclub.com.pl. [dostęp 08.05.2015 r.]
  6. Przedpełska-Trzeciakowska Anna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 18.04.2021 r.]
  7. Na plebanii w Haworth: dzieje rodziny Brontë. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 19.07.2010 r.]
  8. Przedpełska-Trzeciakowska, Anna. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 19.05.2015 r.]
  9. Jacek Bocheński: Rozmaitości zwierzęce. wysokieobcasy.pl, 09.07.2007 r. [dostęp 19.07.2010 r.]
  10. Anna Przedpełska. 1944.pl. [dostęp 15.02.2013 r.]
  11. Anna Przedpełska-Trzeciakowska. janeausten.pl. [dostęp 15.02.2013 r.]

Oceń: Anna Przedpełska-Trzeciakowska

★★★★★
Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:7