Adina Blady-Szwajger

---

Życiorys

Adina Blady-Szwajger przyszła na świat w Warszawie, a dokładniej w kamienicy znajdującej się przy ulicy Świętojerskiej 30. Jej edukacja rozpoczęła się w żydowskim żeńskim gimnazjum „Jehudyja”, które wykładało w języku polskim. Po zdaniu matury w 1934 roku, podjęła naukę na kierunku medycyny na Uniwersytecie Warszawskim. W lipcu 1939 roku zawarła związek małżeński z studentem prawa, Stefanem Szpigielmanem, który niestety został zamordowany w 1943 roku.

Na przełomie 1939 i 1940 roku planowała ukończyć studia, ale niestety wybuch II wojny światowej pokrzyżował jej zamierzenia. Wczesną jesienią 1939 roku, Adina wyruszyła na wschód, przebywając do grudnia we Lwowie, skąd powróciła do Warszawy.

11 marca 1940 roku podjęła pracę jako pediatra w Szpitalu Dziecięcym Bersohnów i Baumanów, a jesienią 1941 roku została przeniesiona do filii tego szpitala na Lesznie. Dwie pierwsze akcje wysiedleńcze przetrwała, ukrywając się. W dniu 25 stycznia 1943 roku przeszła na „aryjską” stronę, gdzie stała się łączniczką Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz kurierką, do której zlecenia kierował Marek Edelman.

Wśród jej działań znajdowało się organizowanie pomocy w ucieczce z getta, w tym również męża, Stefana. Odpowiadała za dokumenty, poszukiwanie mieszkań, transport broni oraz roznoszenie pieniędzy. Zbierała także informacje o obozach pracy w celu wsparcia działań Komitetu Koordynacyjnego. Na końcu kwietnia 1943 roku udało jej się zdobyć fałszywe dokumenty na nazwisko Irena Meremińska, co pozwoliło jej na mieszkanie z Marią Sawicką przy ulicy Dzielnej, następnie przy ulicy Miodowej 24. Czasami w letnich miesiącach 1943 i 1944 mieszkała także w Międzylesiu.

Na przełomie lat 1943 i 1944, Adina pracowała w świetlicy Rady Głównej Opiekuńczej w klasztorze salezjanów, zlokalizowanej na Powiślu. W trakcie powstania warszawskiego, była zaangażowana w pracę szpitala przy ul. Miodowej, a później również przy ulicy Mokotowskiej. 11 października 1944 roku ewakuowała się z Warszawy, konwojując grupę rannych do Milanówka, a następnie do wyzwolenia żyła w Grodzisku Mazowieckim.

Po wojnie, 25 stycznia 1945 roku rozpoczęła pracę w Centralnym Komitecie Żydów Polskich jako referent do spraw dziecięcych oraz pediatra. Utrzymywała swój zawód aż do momentu przejścia na emeryturę. Ostatecznie zmarła w Łodzi i została pochowana w alei głównej cmentarza żydowskiego, który znajduje się przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 12, rząd 2).

Życie prywatne

Miała dwie córki, które odgrywają ważne role w swoich dziedzinach. Hanna Zerbe (urodzona w 1945 roku) związała swoją karierę ze służbą zdrowia, poświęcając się pracy na rzecz innych. Z kolei Alina Świdowska (urodzona w 1953 roku) to utalentowana aktorka, znana z występów na scenie.

---

Oceń: Adina Blady-Szwajger

---