Ulica Wspólna to interesująca arteria w stolicy Polski, która znajduje się w dzielnicy Śródmieście. Ta lokalizacja jest znana z bogatej historii oraz znaczenia kulturowego.
W bliskim sąsiedztwie ulicy Wspólnej można znaleźć wiele ciekawych obiektów, które przyciągają mieszkańców oraz turystów. To miejsce wyróżnia się nie tylko architekturą, ale również atmosferą typową dla centralnej części Warszawy.
Historia
Początkowo Wspólna była jedynie polną drogą, która przecinała tereny Kałęczyna, łącząc włókna Burkat na południu z Włóką Szeroką na północy. Nazwa tej drogi przyczyniła się później do nazwania ulicy, która tam powstała. Właściciele Włóki Szerokiej, misjonarze świętokrzyscy, postanowili zbudować przy drodze folwark, a z czasem także cegielnię. Oprócz tego, utworzyli cmentarz, który służył parafii świętokrzyskiej, a w 1783 roku na jego terenie wzniesiono klasycystyczną kaplicę, która zachowała się do dzisiaj.
W obrębie cegielni, która znajdowała się nieopodal obecnej ulicy Poznańskiej, przetrwały również glinianki. Ulica, w wyniku działań geodety, uzyskała swoją nazwę w roku 1770 oraz została uregulowana, a jej szerokość wyniosła 24 łokcie (czyli około 14 m). Na owym obszarze, między 1770 a 1784 rokiem, wzniesiono 24 drewniane domy oraz jeden o konstrukcji murowanej.
Budynki te rozciągały się od rozdroża Złotych Krzyży aż do ulicy Wielkiej, znanej dziś jako Poznańska. W tym samym okresie powstał także niewielki browar, mimo że pożar zniszczył kilka z tych nowych domów. Po 1831 roku cmentarz został zamknięty, co zakończyło pewien etap w życiu ulicy.
Rok 1858 przyniósł kolejne zmiany – ulica została poszerzona, a w subsequentnych latach zbudowano przy niej kilka nowych murowanych budynków. Dodatkowo, w 1870 roku założono Ogród Pomologiczny. Niestety, w 1944 roku zabudowa przy ulicy Wspólnej została w znacznym stopniu zniszczona. Po wojnie, według przewidzianych planów odbudowy, przewidywano, że ulica stanie się centralnym punktem planowanej dzielnicy biurowców oraz budynków rządowych, znanej jako dzielnica ministerstw.
W wyniku tych zmian, ulica Wspólna została oddzielona od placu Trzech Krzyży przez budowę gmachu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.
Ważniejsze obiekty
Wzdłuż ulicy Wspólnej w Warszawie znajduje się wiele ważnych instytucji i obiektów, które odgrywają kluczową rolę w życiu miasta oraz jego historii. Oto lista najistotniejszych z nich:
- – Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (nr 1/3),
- – Główny Urząd Geodezji i Kartografii (nr 2),
- – Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (nr 2),
- – Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (nr 2/4),
- – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (nr 2/4),
- – Ministerstwo Aktywów Państwowych (nr 6),
- – Rządowe Centrum Legislacji (nr 6),
- – Mercure Grand Hotel (ul. Krucza 28),
- – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (nr 30),
- – Zabytkowy budynek projektu Franciszka Lilpopa, niegdyś siedziba Porozumienia Centrum (nr 35),
- – Obelisk z tablicą pamiątkową poświęcony żołnierzom batalionu AK „Zaremba-Piorun” (przy skrzyżowaniu z ul. Poznańską),
- – Biurowiec Ufficio Primo, d. Prezydium Rządu projektu Marka Leykama (nr 62),
- – Galeria Raster (nr 63),
- – „Dom Pod Jesionami” – odbudowana po II wojnie światowej kamienica malarza Zdzisława Jasińskiego (nr 63b),
- – Zabytkowa kaplica św. Barbary przy kościele pw. św. Piotra i Pawła (1783) (nr 68) – odbudowana po zniszczeniach ostatniej wojny, kaplica ta posiada dekorację ścienną, która przedstawia świętego Jana Ewangelistę. Jest to pozostałość po tzw. Domu Śmierci, który był zbiorem zabudowań przycmentarnych, wchodzących w skład kostnic, katakumb oraz plebanii.
W kulturze masowej
W fikcyjnej kamienicy o numerze 17 znajduje się miejsce, które stało się tłem dla wydarzeń serialu Na Wspólnej. Program ten zyskał ogromną popularność i jest emitowany w TVN od 2003 roku.
Przypisy
- Jarosław Zieliński. Powojenne zmiany w ramach dzielnicy ministerstw. „Stolica”, styczeń−luty 2023 r.
- Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020 r., s. 272.
- Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011 r., s. 191.
- Jerzy S. Majewski: Kościół św. Piotra i Pawła, róg Wspólnej i Emilii Platter. Gazeta Stołeczna, 02.11.2007 r. [dostęp 04.07.2010 r.]
- Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970 r., s. 138.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Wybrzeże Gdyńskie w Warszawie | Ulica Wybrzeże Kościuszkowskie w Warszawie | Ulica Wybrzeże Szczecińskie w Warszawie | Ulica Zabraniecka w Warszawie | Ulica Zagórna w Warszawie | Ulica Zielna w Warszawie | Ulica Zwycięzców w Warszawie | Ulica Zygmunta Modzelewskiego w Warszawie | Ulica Zygmunta Słomińskiego w Warszawie | Ulica Żelazna w Warszawie | Ulica Wołoska w Warszawie | Ulica Wolumen w Warszawie | Ulica Wolska w Warszawie | Ulica Wolność w Warszawie | Ulica Wojciecha Oczki w Warszawie | Ulica Władysława Umińskiego w Warszawie | Ulica Włodarzewska w Warszawie | Ulica Władysława Broniewskiego w Warszawie | Ulica Wincentego Rzymowskiego w Warszawie | Ulica Williama Heerleina Lindleya w WarszawieOceń: Ulica Wspólna w Warszawie