Kamienica Johna w Warszawie

---

Historia

Początki kamienicy sięgają roku 1654, kiedy to została zbudowana na potrzeby muzyka Adameckiego. Następnie, po zniszczeniach, które miały miejsce w 1669 roku, została odbudowana dla Matiasza Barankiewicza. W kolejnych latach, w 1743 roku, znajdowała się w rękach A. Rojkiewicza. Warto zaznaczyć, że kamienica przeszła gruntowną przebudowę około 1754 roku, według projektu Jana Z. Deybla, przy wsparciu metrykanta koronnego, Ignacego Ludwika Nowickiego.

Od 1784 roku jej właścicielem był Henryk Münchenbeck, który prowadził tu skład towarów żelaznych. W latach 1790–1796 w budynku mieściła się księgarnia oraz wypożyczalnia książek Fryderyka Chrystiana Netty. W XIX wieku działalność prowadził tu popularny zakład krawiecki Jana Willera oraz sklep fabryki Skiba i Ulkan. Na przełomie XIX i XX wieku, kamienica pełniła rolę magazynu dla wyrobów jubilerskich należących do Aleksandra Rotherta.

W 1909 roku budynek nabył adwokat Aleksander John, będący ojcem znanego grafika Edmunda Johna. Niestety, w 1939 roku kamienica spłonęła, a w 1944 roku została całkowicie zniszczona. W 1947 roku, w związku z budową tunelu Trasy W-Z, kamienica została rozebrana.

Odbudowę kamienicy rozpoczęto w 1949 roku, a nad jej projektem pracowali Włodzimierz Wapiński oraz Kazimierz Thor. Fasada z 1768 roku została odtworzona na podstawie obrazu Canaletta. Ze względu na konieczność umieszczenia w parterze maszynowni oraz wylotu schodów ruchomych, które łączyły Trasę W-Z z placem Zamkowym, budynek musiał zostać powiększony w kierunku placu o 80 cm. Wnętrze kamienicy zostało również połączone z sąsiednią kamienicą Prażmowskich.

Kamienica została oddana do użytku w czerwcu 1950 roku. W 1965 roku uzyskała status zabytku, co potwierdziło jej znaczenie w warszawskiej architekturze. Obecnie jest siedzibą Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN Clubu oraz Związku Literatów Polskich.

Architektura

Kamienica Johna, znana ze swojej bogatej historii, została wzniesiona około 1743 roku na ruinach wcześniejszej budowli pochodzącej z XVII wieku. Obiekt ten przeszedł gruntowną przebudowę w roku 1754, przy czym uzyskał dwupiętrową konstrukcję oraz poddasze, które zostało pokryte czterospadowym dachem mansardowym wykończonym lukarnami. Całość wzbogacono o rokokową ornamentację, co dodaje mu unikatowego charakteru.

Wnętrze kamienicy zostało zaprojektowane w dwutraktowym układzie, co odpowiadało funkcji ówczesnego domu czynszowego. Następne istotne zmiany miały miejsce w latach 1862–1863, kiedy do budynku dodano czwartą kondygnację. W 1868 roku zmieniono również elewację kamienicy, nadając jej eklektyczny styl.

W roku 1910 nowy właściciel, Aleksander John, ogłosił konkurs na projekt fasady kamienicy. Konkurs ten wygrał architekt Konrad Kłos, co przyczyniło się do dalszej transformacji obiektu. Po licznych zabiegach przeprowadzonych przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości, w 1911 roku powrócono do rokokowego charakteru budowli, przy jednoczesnym zachowaniu trzeciego piętra.

---

Oceń: Kamienica Johna w Warszawie

---