Ambasada Niemiec w Polsce

Instytucje i organizacje rządowe

W sercu Polski, w Warszawie, znajduje się kluczowa instytucja dyplomatyczna – Ambasada Niemiec. Oficjalnie określana jako Ambasada Republiki Federalnej Niemiec, jest miejscem, gdzie odbywają się istotne interakcje między Niemcami a Polską.

Znana również pod niemiecką nazwą Deutsche Botschaft Polen, placówka ta odgrywa ważną rolę w promowaniu współpracy i dialogu między oboma państwami. Ambasada ta ulokowana jest pod adresem ul. Jazdów 12, co czyni ją łatwo dostępną dla obywateli oraz reprezentantów różnych instytucji.

Podział organizacyjny

Ambasada Niemiec w Polsce składa się z wielu wydziałów, które pełnią kluczowe funkcje w ramach jej działalności. Oto szczegółowy podział organizacyjny:

  • Wydział Polityczny (niem. Politisches Referat),
  • Wydział Prasowy i PR (niem. Referat Presse und Öffentlichkeitsarbeit),
  • Wydział ds. Polityki Społecznej (niem. Referat Sozial- und Beschäftigungspolitik),
  • Wydział Ekonomiczny (niem. Wirtschaftsdienst),
  • Niemiecka agencja promocji handlowej i inwestycyjnej Germany Trade and Invest, ul. Grzybowska 87,
  • Niemiecka Centrala Turystyki (niem. Deutsche Zentrale für Tourismus – DZT), ul. Grzybowska 87,
  • Przedstawicielstwo Wolnego Kraju Związkowego Bawarii (niem. Freistaat Bayern), ul. Grzybowska 87,
  • Agencja Rozwoju Gospodarczego Landu Nadrenia Północna-Westfalia NRW.INVEST GmbH, ul. Grzybowska 87,
  • Przedstawiciel Saksońskiej Gospodarki, Wrocław, w Kamienicy Pod Błękitnym Słońcem, Rynek 7,
  • Przedstawicielstwo Landu Dolna Saksonia, Warszawa, ul. Piaskowa 4,
  • Centrum Współpracy Gospodarczej Hesja-Polska, w budynku Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu, w al. Niepodległości 16–18,
  • Biuro Nadrenii-Palatynatu, Opole, ul. Ozimska 48,
  • Biuro Hansy w Gdańsku, w Domu Schlütera przy ul. Piwnej 1,
  • Hafen Hamburg Marketing, Warszawa, ul. Pańska 96,
  • Wydział Kultury (niem. Kulturreferat),
  • Instytut Goethego w Warszawie (niem. Goethe-Institut Warschau), ul. Chmielna 11,
  • – Informatorium, centrum informacji o Niemczech,
  • Instytut Goethego w Krakowie (niem. Goethe-Institut Krakau), w pałacu Potockich na Rynku Głównym 20,
  • Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej (niem. Deutscher Akademischer Austauschdienst – DAAD), ul. Zielna 37,
  • Polsko-Niemiecka Szkoła Spotkań i Dialogu im. Willy’ego Brandta (niem. Deutsche Schule Warschau, „Willy-Brandt-Schule”), ul. św. Urszuli Ledóchowskiej 3 (1978–),
  • Wydział Prawno-Konsularny (niem. Rechts- und Konsularreferat),
  • Konsulat Generalny w Gdańsku (niem. Generalkonsulat in Danzig), w budynku b. Klubu Żeglarskiego w al. Zwycięstwa 23,
  • Konsulat Generalny w Krakowie (niem. Generalkonsulat in Krakau), w pałacu Morsztynów przy ul. Stolarskiej 7,
  • Konsulat Generalny we Wrocławiu (niem. Generalkonsulat in Breslau), w budynku rodziny Haase przy ul. Podwale 76,
  • – Konsulat w Opolu (niem. Konsulat in Oppeln), ul. Strzelców Bytomskich 11,
  • Wydział ds. Nauki i Badań Naukowych (niem. Referat Wissenschaft und Forschung),
  • Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie (Deutsches Historisches Institut in Warschau), w pałacu Karnickich, Al. Ujazdowskie 39,
  • Attachat Wojskowy (niem. Militärattachéstab),
  • Administracja (niem. Verwaltung).

Lista ambasadorów

W historii stosunków dyplomatycznych Niemiec i Polski istotną rolę odgrywają ambasadorzy, którzy reprezentowali różne formy rządów niemieckich. Poniżej przedstawiono listę przedstawicieli ambasady w Polsce z okresów, które miały największe znaczenie dla obu krajów.

Przedstawiciele Republiki Weimarskiej i III Rzeszy:

AmbasadorOkres urzędowania
Harry Graf Kessler1918
Hans von Schoen (inne języki)1921–1922
Ulrich Rauscher1922–1930
Hans-Adolf von Moltke1931–1939

Dalsze zmiany polityczne zaowocowały nowymi przedstawicielami, takimi jak:

Przedstawiciele Niemieckiej Republiki Demokratycznej:

AmbasadorOkres urzędowania
Friedrich Wolf1949–1951
Aenne Kundermann (inne języki)1951–1953
Stefan Heymann (inne języki)1953–1957
Josef Hegen (inne języki)1957–1961
Richard Gyptner (inne języki)1961–1963
Karl Mewis1963–1968
Rudolf Rossmeisl (inne języki)1968–1973
Günter Sieber1973–1980
Horst Neubauer (inne języki)1980–1988
Jürgen van Zwoll1988–1990

Po zakończeniu zimnej wojny, ambasada była zarządzana przez przedstawicieli Republiki Federalnej Niemiec, którzy wnieśli wkład w rozwój współczesnych stosunków bilateralnych:

Przedstawiciele Republiki Federalnej Niemiec (w latach 1963–1972 jako szef misji handlowej):

AmbasadorOkres urzędowania
Bernd Mumm von Schwarzenstein (inne języki)1963–1966
Heinrich Böx (inne języki)1966–1970
Egon Emmel (inne języki)1970–1972
Hans Hellmuth Ruete (inne języki)1972–1977
Werner Ahrens1977–1979
Georg Negwer (inne języki)1979–1983
Horst Röding (inne języki)1983–1985
Franz Pfeffer (inne języki)1985–1987
Franz Jochen Schoeller (inne języki)1987–1989
Günter Knackstedt (inne języki)1989–1992
Franz Bertele (inne języki)1992–1993
Johannes Bauch (inne języki)1993–1999
Frank Elbe (inne języki)1999–2003
Reinhard Schweppe (inne języki)2003–2007
Michael H. Gerdts2007–2010
Rüdiger von Fritsch2010–2014
Rolf Nikel2014–2020
Arndt Freiherr Freytag von Loringhoven2020–2022
Thomas Bagger2022–2023
Viktor Elblingod 2023

Historia

Okres do I wojny światowej

W ramach jakościowych związków, jakie Niemcy nawiązały z Rosją, w Warszawie istniał konsulat generalny tego kraju. Mieścił się w Pałacu Branickich przy ul. Podwale 497, na co wskazuje jego zarejestrowana historia. Zmiany adresowe sięgały najpierw ul. Królewskiej 19 w latach 1869-1882, a następnie ul. Mazowieckiej 11 (1883-1887). Po kolejnych przekształceniach konsulat ulokowano w kamienicy przy ul. Jerozolimskiej 39 (1894-1895), a także 43 (1897). Ostatecznie w 1905 roku zmieniono siedzibę na kamienicę Braci Hoserów przy ul. Jerozolimskiej 45.

W Warszawie działały przedstawicielstwa jeszcze trzech niemieckich instytucji, w tym:

  • konsulat generalny Saksonii/Saksonii-Weimaru, ulokowany w budynku Rosyjskiego Towarzystwa Ubezpieczeń „Życie” przy ul. Miodowej 11-13 (1857-1870), który nie istnieje dziś,
  • konsulat Bawarii (1829, 1869-1873), lokalizacja taka sama,
  • konsulat Wirtembergii (1822, 1858), prezentujący średniowieczne tradycje.

W Gdańsku zaś funkcjonowały liczne konsulaty, w tym:

  • konsulat Bawarii (1880-1883) przy Ankerschmiedegasse 9, współcześnie na ul. Długiej,
  • konsulat Bremy (1852-1858) z różnymi adresami, w tym przy Targu Węglowym,
  • konsulat Hamburga (1857-1876) mieścił się przy ul. św. Ducha.

Okres międzywojenny

Nowe stosunki dyplomatyczne z Niemcami rozpoczęły się 21 listopada 1918 roku, ale już 15 grudnia tego samego roku zostały zawieszone. W początkowej fazie poselstwo znajdowało się w hotelu Bristol (1918). Po przywróceniu relacji, od 1920 roku Niemcy utrzymywały swoje przedstawicielstwo w kamienicy przy Al. Ujazdowskich 22, a później w pałacyku Klary Dillenius przy ul. Piusa XI 17, dzisiejszej ul. Pięknej (1923-).

W 1934 roku status przedstawicielstwa został podniesiony do rangi ambasady, jednak w 1939 roku budynek uległ zniszczeniu w wyniku bombardowania niemieckiej Luftwaffe. Po zakończeniu umowy o granicach i przyjaźni z ZSRR z 28 września 1939 roku, Niemcy zdecydowały o likwidacji swoich placówek dyplomatycznych, co zakończyło się ostateczną likwidacją ambasady w maju 1940. Podczas Wojny polsko-bolszewickiej, w momencie zagrożenia zajęcia Warszawy, personel poselstwa był okresowo ewakuowany do Poznania.

Działania konsularne kontynuowane były w licznych miastach, w tym:

  • Cieszynie: al. Marszałka Piłsudskiego 14 (K 1938-1939),
  • Wolnym Mieście Gdańsku: w sądach przy ul. Neuegarten 30-34, dzisiaj Targ Rakowy,
  • Gdyni: przy ul. 10 Lutego 24 (1939),
  • oraz w Katowicach: przy ul. Sokolskiej 8 (1922-1938).

Wszystkie wspomniane konsulaty zostały zlikwidowane do kwietnia 1940 roku na skutek zaostrzenia sytuacji międzynarodowej.

Po II wojnie światowej

Ambasada i konsulaty Niemieckiej Republiki Demokratycznej

Stosunki dyplomatyczne z NRD rozpoczęły się w 1949 roku, a od 1953 roku obowiązywały jako ambasady. Wybór siedziby ambicji nr dwie sięgnął do nieistniejącego już Pałacu Kronenberga, gdzie pierwotnie miała mieć swoją siedzibę ambasada. Alternatywnie w latach 60. myślano o budowie nowej ambasady Francji, lecz ostatecznie powstał hotel Sofitel Victoria. Z tego względu ambasada NRD znajdowała swoje miejsce w al. Róż 3.

W okresie 1980-1990 zorganizowano tam aktywności Grupy Operacyjnej Warszawa, służącej Ministerstwu Bezpieczeństwa Państwowego NRD. Konsulaty NRD znajdowały się także:

  • w Gdańsku (KG od 1962),
  • w Szczecinie (1974-1990),
  • we Wrocławiu, gdzie ulokowano m.in. w Haase-Villa.

W ramach NRD działał także Ośrodek Kultury i Informacji w Warszawie oraz przedszkole umiejscowione w Klarysewie.

Ambasada i konsulaty Republiki Federalnej Niemiec

Rozwój stosunków z RFN przebiegał wolniej; w latach 1951-1964 istniało Biuro Przepustek do Niemiec. W 1963 roku nawiązano związki handlowe na ul. Dąbrowieckiej 30, które przekształcono w ambasadę w 1972 roku. Po utworzeniu placówek RFN na zapleczu wcześniejszych konsulatów b. NRD, powstały nowe budynki, w tym nowa siedziba ambasady przy ul. Jazdów 12, która zyskała nowoczesny wygląd.

Obecnie zachowane są pamięci i instalacje, jak „Przez Warszawę ku Wolności”, upamiętniająca ewakuację obywateli NRD na Zachód, odsłonięta w 2010 roku przy Saskiej Kępie.

Przypisy

  1. DAAD Netzwerk - DAAD [online], daad.de [dostęp 22.04.2024 r.] (niem.).
  2. HarryH. Kessler: Erinnerungen eines Europäers, wyd. 1. Auflage, Göttingen: L.S.D, 2019, ISBN 978-3-95829-648-0 [dostęp 02.09.2023 r.] .
  3. BerndB. Isphording, GerhardG. Keiper, MartinM. Kröger: Biographisches Handbuch des deutschen Auswärtigen Dienstes 1871-1945, Paderborn: F. Schöningh, 2012, ISBN 978-3-506-71843-3 [dostęp 02.09.2023 r.] .
  4. BernardB. Wiaderny: Als Vertreter der „Weimarer Republik” w Warszawie (1931–1933), Brill Schöningh, 2016, s. 35–43, DOI: 10.30965/9783657784486_006, ISBN 978-3-657-78448-6 [dostęp 02.09.2023 r.] (niem.).
  5. SiegfriedS. Bock (red.): DDR-Außenpolitik. 3: Daten, Fakten, Personen, Politikwissenschaft, Münster: LIT, 2010, ISBN 978-3-643-10559-2 [dostęp 02.09.2023 r.] .
  6. Nowi ambasadorzy Ukrainy i Niemiec w Polsce. Złożyli listy uwierzytelniające u prezydenta [online], polskieradio24.pl, 13.07.2022 r. [dostęp 13.07.2022 r.] .
  7. Konsulat działał do 1940 według Friedrich Katzmann: Rozwiązanie kwestii żydowskiej w dystrykcie Galicja, IPN Warszawa 2001, s. 20.
  8. Marek Masnyk, Ryszard Kaczmarek: Konsulaty na pograniczu polsko-niemieckim i polsko-czechosłowackim w latach 1918–1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004.
  9. Grzegorz Hryciuk: Stosunki polsko-ukraińskie w ocenie konsulatu niemieckiego we Lwowie w 1939 roku, Toruńskie Studia Międzynarodowe NR 1 (2) 2009.
  10. Informacja o umieszczeniu tablicy pamiątkowej na budynku b. Konsulatu Niemieckiego we Lwowie.
  11. Spis telefonów województwa warszawskiego i m. st. Warszawy na rok 1954.
  12. Spis telefonów w m. st. Warszawy i województwa warszawskiego: rok 1957/58.
  13. Spis telefonów Warszawskiego Okręgu Poczty i Telekomunikacji na rok 1951.
  14. Deutsche Vertretungen Polen – Deutsche Botschafter w Polsce [online], web.archive.org, 9.06.2017 r. [dostęp 02.09.2023 r.] .
  15. Warszawa była ich bramą do wolności. Niemcy chcą podziękować Polakom. tvnwarszawa.tvn24.pl, 12.04.2014 r. [dostęp 29.10.2017 r.] .
  16. Odsłonili pomnik na terenie Ambasady Niemiec. zw.com.pl, 07.10.2010 r. [dostęp 29.10.2017 r.] .

Oceń: Ambasada Niemiec w Polsce

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:12