Zygmunt Witymir Bieńkowski


Zygmunt Witymir Bieńkowski, urodzony 2 maja 1913 roku w Warszawie, to postać wyjątkowa w historii polskiego lotnictwa. Jego życiorys jest ściśle związany z Polskimi Siłami Powietrznymi, w których zasłynął jako major pilot w Wielkiej Brytanii.

W okresie II wojny światowej Bieńkowski był dowódcą 302 i 303 dywizjonów myśliwskich, co było świadectwem jego niezwykłych umiejętności i odwaga w walce. Jego wysiłki zostały docenione, gdyż został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi jedno z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce.

Władze Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie postanowiły również awansować Bieńkowskiego na stopień podpułkownika, co dodatkowo podkreśla jego ważną rolę w historii i tradycji polskiego lotnictwa.

Życiorys

Zygmunt Witymir Bieńkowski był potomkiem Leopolda, rolnika, który zaangażował się w działalność społeczną oraz ruch niepodległościowy, a także późniejszego posła na sejm RP, i Zofii, z domu Braun. Jego rodzina obejmowała także brata Jana (1914–1943), porucznika pilota w 307 dywizjonie myśliwskim nocnego, oraz bratanka Andrzeja. Edukację rozpoczął w Przasnyszu, a kontynuował w Brześciu nad Bugiem, gdzie w 1933 roku uzyskał maturę.

W 1934 roku, Bieńkowski wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Został mianowany podporucznikiem z datą 15 października 1936 roku, zajmując 19. lokatę. Po dwóch latach służby w Warszawie trafił do Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie, gdzie objął dowództwo III plutonu 5 eskadry II dywizjonu Szkoły Podchorążych Lotnictwa.

Rozpoczęcie II wojny światowej w 1939 roku zmusiło Bieńkowskiego, wraz z innymi podchorążymi, do ewakuacji na wschód, a po 17 września udał się do Rumunii. W kolejnych miesiącach dotarł do Francji, a 27 czerwca 1940 roku przybył do Wielkiej Brytanii. Po przybyciu tam otrzymał numer służbowy P-0712. Wiosną 1941 roku przeszedł szkolenie w zakresie pilotażu myśliwskiego i został przydzielony do brytyjskiego 245 Dywizjonu. 8 lipca 1941 roku przeniesiono go do 303 Dywizjonu im. Tadeusza Kościuszki w RAF Northolt.

Podczas swojego pierwszego lotu na osłonę Hurricane’ów, które bombardowały barki w okolicach Nieuportu, Bieńkowski zestrzelił jednego Messerschmitta Bf 109, co miało miejsce 6 listopada 1941 roku. Natomiast 12 kwietnia 1942 roku, w trakcie akcji, został trafiony przez Focke-Wulf Fw 190. Z pomocą por. Longina Majewskiego udało mu się powrócić do Anglii, mimo że Spitfire, którym leciał, zderzył się z ziemią na obrzeżach sadu owocowego, a on sam odniósł jedynie lekkie obrażenia.

W lipcu 1942 roku objął dowództwo eskadry „A” w 303 Dywizjonie, a od 1 grudnia tego samego roku stał się dowódcą całego dywizjonu. 13 maja 1943 roku uczestniczył w osłonie „Latających Fortec”, które atakowały fabrykę w pobliżu Amiens. W trakcie walk z Fw 190, uszkodził jednego z przeciwników, choć jego Spitfire także doznał pewnych uszkodzeń. 4 lipca 1943 roku przekazał dowodzenie kapitanowi Janowi Falkowskiemu, a sam został mianowany oficerem strzelania w RAF Northolt. Od 1 stycznia 1944 roku jego nowym obowiązkiem była praca w 84 GSU, jednostce wsparcia 84 Grupy Myśliwskiej.

30 stycznia 1945 roku Bieńkowski stanął na czele 302 Dywizjonu Poznańskiego, walczącego na Kontynencie. 24 lutego 1945 roku jego Spitfire został uszkodzony w okolicach Geldern, zmuszając go do awaryjnego lądowania po stronie niemieckiej, co w końcu doprowadziło do jego niewoli i osadzenia w obozie jenieckim. W maju 1945 roku odzyskał wolność dzięki oddziałom 3 Armii Stanów Zjednoczonych.

W trakcie wojny wykonał 74 loty bojowe. Po zgonie por. Mirosława Fericia, stał się kronikarzem 303 Dywizjonu, wzbogacając pamiętnik Fericia o swoje obserwacje, który złożono w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Po demobilizacji w 1947 roku pozostał na ziemi brytyjskiej, gdzie zaangażował się społecznie w Stowarzyszeniu Lotników Polskich, pełniąc rolę wiceprezesa Zarządu i Rady Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii. Był także członkiem Polskiej Rady Bibliotecznej oraz aktywnym działaczem Stronnictwa Narodowego. Jego dorobek to nie tylko wiele artykułów dotyczących lotnictwa, ale również liczba wierszy. Ostatecznie spoczął na cmentarzu Gunnersbury Cemetery w Londynie.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana, Zygmunt Witymir Bieńkowski zajmuje 247. pozycję. Jego osiągnięcia obejmują jedno pewne zestrzelenie niemieckiego myśliwca Bf 109, które miało miejsce 6 listopada 1941 roku, a także jedno uszkodzenie innego samolotu.

Ordery i odznaczenia

W zasobach odznaczeń Zygmunta Witymira Bieńkowskiego znajdziemy różnorodne medale, które świadczą o jego niezwykłej odwadze oraz osiągnięciach.

  • srebrny Krzyż Virtuti Militari nr 11668,
  • Krzyż Walecznych (otrzymany trzykrotnie),
  • Medal Lotniczy (przyznawany czterokrotnie),
  • holenderski Krzyż Lotniczy Vliegerkruis.

Przypisy

  1. niebieskaeskadra.pl
  2. Rybka i Stepan 2006, s. 474.
  3. Rybka i Stepan 2006, s. 220.
  4. Ppłk. pil. Witymir Bieńkowski. „Skrzydła”. 119 (605), s. 26-27, grudzień 1979 r. Londyn.
  5. IX promocja.

Oceń: Zygmunt Witymir Bieńkowski

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:25