Witold Zachariasz Wolfram, urodzony 5 listopada 1895 roku w Warszawie, to postać, która wpisała się w historię Polski jako kapitan administracji Wojska Polskiego, a także jako aktywny działacz niepodległościowy.
W trakcie swojej służby, był odznaczony Orderem Virtuti Militari, co świadczy o jego zasługach i bohaterstwie. Niestety, życie Wolframa zakończyło się tragicznie w kwietniu 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z ofiar zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Witold Wolfram przyszedł na świat 5 listopada 1895 roku w stolicy Polski, Warszawie. Pochodził z familii Juliana oraz Ludwiki z Wojciechowskich. Po ukończeniu nauki w Gimnazjum Edwarda Rontalera w Warszawie, zdobł maturę w 1914 roku. W październiku 1915 roku został wcielony do armii rosyjskiej. Na początku lutego 1916 roku ukończył wojenny kurs oficerski.
W czasie I wojny światowej brał udział w działaniach na froncie niemieckim. W październiku 1917, po przybyciu do I Korpusu Wschodniego, przydzielono go do 6 pułku strzelców polskich. Jego odwaga i determinacja podczas walk z bolszewikami w rejonach Bobrujska oraz Osipowicz zasłużyły na uznanie.
W sierpniu 1919 roku postanowił wstąpić do Wojska Polskiego. Otrzymał przydział do 12 pułku piechoty, a później został przeniesiony do 3 pułku strzelców podhalańskich. Jego zaangażowanie w wojnę polsko-bolszewicką przyniosło mu odznaczenie – Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, który był wyrazem uznania za jego heroiczne czyny.
Po zakończeniu działań militarnych, Wolfram pozostał w wojsku jako oficer zawodowy, kontynuując swoją służbę w 3 pułku strzelców podhalańskich. W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana, co miało miejsce 3 maja. Został przydzielony do 21 pułku piechoty w Warszawie, gdzie pełnił funkcję dowódcy kompanii. W 1924 roku przesunięto go na stanowisko oficera materiałowego, a dwa lata później mianowano go komendantem powiatowym Przysposobienia Wojskowego.
W lutym 1928 roku został przydzielony z macierzystego pułku do Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, a w marcu 1931 roku trafił do PKU Warszawa Miasto III na stanowisko kierownika I referatu. W 1938 roku, zmieniając nazwę PKU Warszawa Miasto III na Komendę Rejonu Uzupełnień, Wolfram nadal pełnił swoje obowiązki jako „kierownik I referatu ewidencji”. W 1939 roku pozostawał na tym stanowisku.
Podczas kampanii wrześniowej 1939, po napaści ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Został uwięziony w obozie w Starobielsku, gdzie wiosną 1940 roku padł ofiarą NKWD, tragicznie ginąc w Charkowie. Jego ciało zostało potajemnie pochowane w zbiorowej mogile, a obecnie znajduje się tam oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu, który powstał 17 czerwca 2000 roku.
W lutym 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie awansował go na stopień majora. Uroczystość ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Wolfram był związany węzłem małżeńskim z Aleksandrą z Łupinowiczów. Wspólnie wychowali syna Tadeusza, który nosił pseudonim „Okularnik”. Tadeusz, ur. 9 stycznia 1925, zmarł 29 lipca 2019 roku, był kapralem podchorążym Narodowych Sił Zbrojnych oraz uczestnikiem powstania warszawskiego.
Ordery i odznaczenia
Witold Wolfram został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach i oddaniu dla ojczyzny. Poniżej przedstawiamy szczegółową listę jego orderów i odznaczeń:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4989 – 1921,
- Krzyż Walecznych,
- Medal Niepodległości – 23 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Amarantowa wstążka,
- Medal Zwycięstwa.
Przypisy
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 64 [dostęp 16.10.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
- Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 322.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 291, 859.
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- Tadeusz Wolfram. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 26.11.2022 r.]
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 40.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 20 lutego 1928, s. 37.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 233.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 372.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 97.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 185, 418.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 174, 361.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 37, 195.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 44, 525.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 606.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 64.
- Kolekcja ↓, s. 4.
- Kolekcja ↓, s. 3.
- Kolekcja ↓, s. 2.
- Kolekcja ↓, s. 1.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Zygmunt Reliszko | Henryk Gorzechowski | Józef Hłasko (kapitan) | Helena Piszczatowska | Jerzy Zborowski | Józef Ryszkiewicz (syn) | Bronisław Kuczyński (oficer) | Krystyna Wańkowicz | Piotr Błazeusz | Ryszard Szymanik | Zygmunt Karaffa-Kraeuterkraft | Zygmunt Witymir Bieńkowski | Konstanty Julian Ordon | Erazm Żmijewski | Wacław Denhoff-Czarnocki | Ryszard Boreński | Stanisław Sławiński (podpułkownik) | Jan Rybka | Bolesław Gładych | Włodzimierz GołębiewskiOceń: Witold Wolfram