Jerzy Rossowski

---

Życiorys

Młodość

Jerzy Rossowski przyszedł na świat w Warszawie, jako jedno z czworga dzieci Pauliny i Karola. W jego rodzinie był m.in. brat, ksiądz Mieczysław Aleksander (1894-1982), oraz siostra, Józefa Auterhoff z Rossowskich. W atmosferze patriotyzmu i dążeń wolnościowych wyrastał dzięki wpływom losów polskich zesłańców z czasów powstania styczniowego. W czasie I wojny światowej, 17 sierpnia 1915 roku, zaciągnął się do Polskiej Organizacji Wojskowej w Okręgu Częstochowskim. Był to okres, w którym tylko nieliczni patrioci działali na rzecz niepodległości kraju, ponieważ częstochowska organizacja POW liczyła zaledwie 43 członków.

W listopadzie 1918 roku brał udział w rozbrajaniu Niemców, a następnie jako ochotnik dołączył do 2 pułku ułanów w Krakowie, który dopiero zaczynał swoją działalność. Ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Warszawie w 1920 roku, a po zakończeniu nauki otrzymał przydział do 26 pułku piechoty, z siedzibą w Gródku Jagiellońskim. W jesieni 1932 roku został przeniesiony do 85 pułku Strzelców Wileńskich w Nowej Wilejce, gdzie pełnił obowiązki aż do momentu wybuchu II wojny światowej, w tym na stanowisku adiutanta pułku oraz w marcu 1939 roku, jako dowódca Dywizyjnego Kursu Dla Podoficerów Nadterminowych 19 DP.

II wojna światowa

W początkach września 1939 roku, kpt. J. Rossowski pełnił rolę adiutanta pułku ppłk. Jana Kruk-Śmigli, który był częścią Armii „Prusy”. Na jednostkę miały wpływ opóźnienia w przewozie mobilizacyjnych żołnierzy, co ograniczało możliwości działania. 4 września zorganizowane zostały intensywne walki z kolumnami pancernymi nieprzyjaciela w rejonie Piotrkowa, a załamanie dywizji w tej okolicy, w wyniku niemieckich bombardowań i ostrzałów, zmusiło do odwrotu.

Rozbitkowie z 19 DP, w tym żołnierze 85 pułku piechoty Strzelców Wileńskich, dotarli, według relacji dowódcy, ppłk. Jana Kruk-Śmigli, 8 września do lasów spalskich. W kolejnych dniach wojska w rozproszeniu przemieszczały się na wschód między rzeką Pilicą a linią Opoczno–Radom–Dęblin. 14 września oddziały pułku dowodzone przez ppłk. Kruk-Śmigli zostały okrążone przez niemieckie czołgi, co doprowadziło do zaciętej walki.

Ppłk Kruk-Śmigla zdecydował się na podział oddziału. Na pewno dotarł tam również kpt. Jerzy Rossowski, pełniąc rolę adiutanta dowódcy pułku, przebywał w głównym punkcie dowodzenia. Jego dalsze losy polegały prawdopodobnie na próbie przedarcia się do miejsca przejścia przez Wisłę w Maciejowicach i Dęblinie, razem z grupą wiernych żołnierzy. Jerzy Rossowski dotarł aż do Lublina, gdzie brał udział w obronie miasta, zorganizowanej przez płk. Piotra Bartaka.

W dniu 17 września 1939 roku miała miejsce bitwa o utrzymanie Lublina, w trakcie której został ciężko ranny, najprawdopodobniej w wyniku potyczki z Niemcami podczas patrolu. Rany, które odniósł w wyniku wybuchu granatu w pobliżu, były bardzo poważne; dotyczyły prawego boku, prawej łopatki oraz obu rąk. Po przewiezieniu do polowego szpitala Bobolanum, zorganizowanego w budynku oo. Jezuitów w Lublinie, został ewakuowany do szpitala sióstr Szarytek, gdzie pod koniec września stwierdzono u niego zakażenie tężcem. Zmarł 2 października 1939 roku o poranku. Pochowano go na cmentarzu przy ulicy Unickiej w Lublinie, w zbiorowym grobie żołnierskim.

Awanse

Jerzy Rossowski, polski oficer, zdobył istotne awanse w trakcie swojej kariery wojskowej. Jego kolejne stopnie wojskowe oraz daty przyznania starszeństwa są następujące:

• podporucznik – ze starszeństwem z 1 grudnia 1920 roku,
• porucznik – ze starszeństwem z 1 grudnia 1922 roku,
• kapitan – 29 kwietnia 1933 roku ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku, posiadając 97. lokatę w korpusie oficerów piechoty.

Ordery i odznaczenia

Jerzy Rossowski odegrał kluczową rolę w historii, a jego zasługi zostały docenione poprzez przyznanie mu wielu wyróżnień i medalów.

• Krzyż Walecznych,
• Srebrny Krzyż Zasługi,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę.

Upamiętnienie

Społeczność Lublina z wielką czcią upamiętniła Żołnierzy Września poprzez wzniesienie Pomnika Obrońców Lublina w 1987 roku. Pomnik ten znajduje się przy ulicy Zana, w pobliżu miejsca, gdzie dawnej znajdował się polowy cmentarz ofiar Września. Na pięciu mosiężnych tablicach, które znajdują się przy obelisku, przedstawiającym wybuch napotkanego losu, umieszczono nazwiska setek poległych, w tym nazwisko kpt. Jerzego Rossowskiego, co niewątpliwie świadczy o jego walce i poświęceniu.

W 2007 roku Technikum Elektroniczne w Lublinie, usytuowane przy ulicy Wojciechowskiej 38, nadało nazwę Obrońców Lublina. Wśród wymienionych patronów tej szkoły znalazł się również kpt. Jerzy Rossowski, co pokazuje, jak ważna jest pamięć o jego osobie w świadomości edukacyjnej lokalnego społeczeństwa.

---

Oceń: Jerzy Rossowski

---